Nos igitur salubres has frugiferasque memorati dilecti filli curas plurimum commendantes, quo sodalitas ista maiora in dies, Deo iuvante, suscipiat incrementa, de Omnipotentis Dei misericordia, ac BB. Petri et Pauli App.

 Praeterea eisdem sodalibus, qui quolibet die sollemnium supplicationum, quae in honorem sanctae Dei Matris dicta in Ecclesia per tres aut novem dies continuos fieri solent, ea, quae descripsimus, pietatis opera corde saltem contriti peregerint, septem annos totidemque quadragenas: quotiescumque vero rite devoto interfuerint Exercitio cujusvis diei mane de Ordinarii licentia praefata in Ecclesia habendo, et corde pariter contriti consuetas preces ut supra pro Christianorum Principum concordia, haeresum extirpatione, {44 [382]} ac s. Matris Ecclesiae exaltatione recitaverint, centum dies de injunctis eis, seu alias quomodolibet debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta relaxamus.

 ) Dies diei eructat verbum.

 I giorni che egli passava in quella modesta casa si potrebbero chiamare con linguaggio scritturale dies pieni.

 Che importa se la nostra vita vien troncata anzi tempo? Purchè i giorni nostri possano chiamarsi, con l'espressione scritturale, dies pleni, giorni pieni di opere buone; e poi stiamo tranquilli che anche morendo giovani avremo un premio in paradiso quale solo si dà ai provetti.

 a pag. 33 S. 7 invece di aliquot dies si dica per decem dies.

 Cum sicuti relatum est Nobis, Pia quaedam Christi fidelium sodalitas, quam Sodalitatem seu Vnionem Cooperatorum Salesianorum appellant, canonice instituta sit, cujus sodales turn alla plurima pietatis et charitatis opera exercere, turn praesertim pauperum ac derelictorum puerorum curam suscipere sibi proponunt; Nos, ut sodalitas hujusmodi majora in dies suscipiat incrementa, de Omnipotentis Dei misericordia, ac BB. Petri et Pauli Apostolorum auctoritate confisi, omnibus utriusque sexus Christi fidelibus ad hanc sodalitatem adscriptis vel pro tempore adscribendis, in cujuslibet eorum mortis articulo, si vere poenitentes et confessi ac s. Comunione refecti, vel quatenus id facere nequiverint, saltern contriti Nomen Iesu ore si potuerint, sin minus corde devote invocaverint, {7 [345]} et mortem tamquam peccati stipendium de manu Domini patienti animo susceperint, Plenariam; nec non iisdem Sodalibus, vere poenitentibus et confessis, qui uno quo cuique eorum libeat cujuslibet mensis die in aliqua Ecclesia aut Oratorio publico SS. Eucharistiae Sacramentum sumpserint, et Ecclesiam aut Oralorium ipsum devote visitaverint, ibique pro Christianorum Principum conccrdia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, Plenariam similiter omnium peccatorum suorum Indulgentiam et remissionem, quam etiam animabus Christifidelium, quae Deo in Charitate conjunctae ab hac luce migraverint, per modum suffragii applicare possint, misericorditer in Domino concedimus.

 Di qui ne venne quel detto che andava per la bocca di tutti: Non videbis dies Petri: cioè che niun pontefice avrebbe veduto gli anni di s. Pietro.

 Quum in Ecclesiis Congregationis Salesianae haud paucis Missarum de Requie oneribus, tum fixis tum adventitiis, sit satisfaciendum, et dies liberi ut plurimum desiderentur; R. D. Ioannes Bosco, eiusdem Congregationis Institutor, Sanctissimo Domino Nostro Pio Papae IX enixe supplicavit ut in Ecclesiis ipsis eiusmodi Missae de Requie cum Cantu locum habeant etiam dum officia occurrunt {56 [182]} ritus Duplicis; Sanctitas Sua, referente subscripto Sacrorum Rituum Congregationis Secretano, ita annuit benigne, ut in singulis Ecclesiis memoratae Congregationis, quae simili Indulto non gaudent, duabus intra quamlibet hebdomadam diebus Missae de Requie cum Cantu celebrentur; attamen exceptis Duplicibus Primae et Secundae Classis, Festis de Praecepto servandis, Feriis, Vigiliis, Octavisque Privilegiatis.

 Nos autem ut Societas seu Congregatio huiusmodi maiora in dies suscipiat incrementa, et Sociorum ipsius Congregationis ac fidelium religio magis magisque augeatur, exaudiendas esse praefatas preces, quantum in Domino possumus, censuimus.

 Nos autem ut haec Societas maiora in dies suscipiat incrementa, et Sociorum aliorum Christifidelium religio ac pietas magis magisque augeatur, praefatis precibus, quantum quidem in Domino possumus, benigne annuendum esse censuimus.

 Cum sicuti relatum est Nobis, Pia quaedam Christifidelium Sodalitas, quam SODALITATEM seu UNIONEM COOPERATORDM SALESIANORUM appellant, canonice instituta sit, cuius Sodales tum alia plurima pietatis et charitatis opera exercere, tum praesertim pauperum ac derelictorum puerorum curam suscipere sibi proponunt; Nos, ut Sodalitas huiusmodi maiora in dies suscipiat incrementa, de Omnipotentis Dei misericordia, ac BB. Petri et Pauli Apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus utriusque sexus Christifidelibus ad hanc Sodalitatem adscriptis vel pro tempore adscribendis, in cuiuslibet eorum mortis articulo, si vere poenitentes et confessi ac S. Communione refecti, vel quatenus id facere nequiverint, saltem contriti Nomen Iesu ore si potuerint, sin minus corde devote invocaverint, et mortem tamquam peccati stipendium de manu Domini patienti animo susceperint, Plenariam; nec non iisdem Sodalibus, vere poenitentibus et confesfessis, qui uno quo cuique eorum libeat cuiuslibet mensis die in aliqua Ecclesia aut Oratorio publico Sanctissimum Eucharistiae Sacramentum sumpserint, et Ecclesiam aut Oratorium ipsum devote visitaverint, ibique pro Christianorum Principum concordia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, Plenariam similiter omnium peccatorum suorum Indulgentiam {99 [225]} et remissionem, quam etiam animabus Christifidelium, quae Deo in charitate coniunctae ab hac luce migraverint, per modum suffragii applicare possint, misericorditer in Domino concedimus.

 Quando coeli movendi sunt et terra, R. Dies illa, dies irae, calamitatis et miseriae, dies magna et amara valde.

 Per singulos dies * benedicimus te.

 Dies diei eructat verbum, * et nox nocti indicat scientiam.

 Benedicite, glacies et nives, Domino: * benedicite, noctes et dies, Domino.

 Quia tenebrae non obscurabuntur a te, et nox sicut dies illuminabitur: * sicut tenebrae eius, ita et lumen eius.

 Imperfectum meum viderunt oculi tui, et in libro tuo omnes scribentur: * dies formabuntur, et nemo in eis.

 Per singulos dies benedicam tibi; * et laudabo nomen tuum in saeculum, et in saeculum saeculi.

 Deus iudex iustus, fortis et patiens, * numquid irascitur per singulos dies?.

 Parce mihi, Domine, nihil enim sunt dies mei.

 Numquid bonum tibi videtur, si calumnieris me, et opprimas me, opus manuum tuarum, et consilium impiorum adiuves? Numquid oculi carnei tibi sunt; aut sicut videt homo, et tu videbis? Numquid sicut dies hominis dies tui, et anni tui sicut humana sunt tempora, ut quaeras iniquitatem meam et peccatum meum scruteris? Et scias, quia nihil impium fecerim, cum sit nemo, qui de manu tua possit eruere.

 Et dignum ducis super huiuscemodi aperire oculos tuos, et adducere eum tecum in iudicium? Quis potest facere mundum de immundo conceptum semine? Nonne tu qui solus es? Breves dies hominis sunt, numerus mensium eius apud te est: constituisti terminos eius, qui praeteriri non poterunt.

 Recede paullulum ab eo, ut quiescat, donec optata veniat, sicut mercenarii, dies eius.

 Dum dicunt mihi per singulos dies: Ubi est Deus tuus? * Quare tristis es, anima mea, et quare conturbas me?.

 Dies mei transierunt, cogitationes meae dissipatae sunt torquentes cor meum.

 Spiritus meus attenuabitur, dies mei breviabuntur, et solum mihi superest sepulcrum.

 Dies illa, dies irae, calamitatis, et miseriae, dies magna et amara valde.

 {99 [393]} Un giorno sentendo a cantare il dies trae rimase atterrito pensando al momento in cui l'anima sarebbesi presentata al tribunale di Dio.

 Dies diei eructat verbum, * et nox nocti indicat scientiam.

 Per singulos dies * benedicimus te.

 Benedicite, glacies et nives, Domino: * benedicite, noctes et dies, Domino.

 Quia tenebrae non obscurabuntur a te, et nox sicut dies illuminabitur: * sicut tenebrae eius, ita et lumen eius.

 Imperfectum meum viderunt oculi tui, et in libro tuo omnes scribentur: * dies formabuntur, et nemo in eis.

 Per singulos dies benedicam tibi; * et laudabo nomen tuum in saeculum, et in saeculum saeculi.

 Deus iudex iustus, fortis et patiens, * numquid irascitur per singulos dies?.

 Parce mihi, Domine, nihil enim sunt dies mei.

 Numquid bonum tibi videtur, si calumnieris me, et opprimas me, opus manuum tuarum, et consilium impiorum adiuves? Numquid oculi carnei tibi sunt; aut sicut videt homo, et tu videbis? Numquid sicut dies hominis dies tui, et anni tui sicut humana sunt tempora, ut quaeras {327 [505]} iniquitatem meam et peccatum meum scruteris? Et scias, quia nihil impium fecerim, cum sit nemo, qui de manu tua possit eruere.

 Et dignum ducis super huiuscemodi aperire oculos tuos, et adducere eum tecum in iudicium? Quis potest facere mundum de immundo conceptum semine? Nonne tu qui solus es? Breves dies hominis sunt, numerus mensium eius apud te est: constituisti terminos eius, qui praeteriri non poterunt.

 Recede paullulum ab eo, ut quiescat, donec optata veniat, sicut mercenarii, dies eius.

 Dum dicunt mihi per singulos dies: Ubi est Deus tuus? * Quare tristis es, anima mea, et quare conturbas me?.

 Dies mei transierunt, cogitationes meae dissipatae sunt torquentes cor meum.

 Spiritus meus attenuabitur, dies mei breviabuntur, et solum mihi superest sepulcrum.

 Dies illa, dies irae, calamitatis, et miseriae, dies magna et amara valde.

 Là Domenica (dies dominica ) che vuol dire giorno del Signore fu sempre tenuto dai cristiani per giorno solenne, e fin dai primitivi tempi della Chiesa era dai cristiani santificato con opere di pietà e di religione in memoria della risurrezione del Salvatore.

 Dicevansi giorni festivi, dies festi, quelli in cui era proibito ogni lavoro, e tutti dovevano esclusivamente occuparsi in opere di religione: ad sacrificia diis offerenda.

 Giorni di lavoro, dies profesti, quelli in cui era permesso anzi comandato il lavoro.

 Giorni di radunanza, dies comitiales, erano quei giorni nei quali solevasi far radunare il popolo.

 Dicevansi giorni festivi, dies festi, quelli in cui era proibito ogni lavoro, e tutti dovevano esclusivamente occuparsi in opere di religione; ad sacrificia diis offerenda.

 Dies atri, giorni di cattivo augurio, e tale reputavasi il giorno immediatamente dopo le calende, gli idi e le none.

 Giorni di lavoro, dies profesti, quelli in cui era permesso, {152 [152]} anzi comandato il lavoro.

 Giorni di radunanza, dies comitiales, erano que'giorni, ne'quali solevasi far radunare il popolo.

 Cum autem numerus adolescentulorum magis magisque in dies cresceret, annuente Ordinario, duo alia asceteria dedicata sunt; unum anno 1848, alterum 1849.

 Leggo anche questo: « Testatur scholae suae discipulos magnam partem epicureos esse, metiri conciones, ex suo cerebro, et hoc quaerere ut bonos dies habeant.

 Costituzione Impositi § Haec, soggiunge: « Neque enim Regulares conqueri poterunt, quod recusantibus Episcopi sacram Ordinationem administrare, praeterquam in temporibus ah Ecclesia stalutis, eorum privilegia de ordinibus extra tempora suscipiendis effectu vacua remaneant: Episcopi enim alios etiam opportunos dies ordinandis Regularibus facile invenient ».

 [1], ibique sacra omnia peragi, quae necessaria sunt ad rite colendos dies festos, et ad adolescentulos instituendos, qui frequentiores in dies adventabant.

 Iamvero quum adolescenti frequentes Asceterium diebus festis adirent, scholae diurnae et vespertinae haberentur, ac mirum in modum exceptorum numerus in dies augesceret, copiosa nimis messis Domini facta est.

 6° Quum autem necessitas catholicae religionis tutandae gravior etiam urgeat inter christianos populos, praesertim in pagis, propterea socii strenue adlaborabunt, ut homines, qui potioris vitae amore per statos aliquot dies secedunt, ad pietatem confirment erigantque; ut bonos libros in vulgus spargant, omnibusque rationibus utentur {7 [273]} quae a sedula charitate proficiscuntur; verbis denique et scriptis impietati adversentur, et haeresi, quae omnia tentat, ut in rudes ac idiotas pervadat.

 7° Unusquisque quotannis per dies ferme decem secedet ut pietati unice operam det; quibus transactis, criminum confessione se rite abluet.

 Omnes, antequam in societatem cooptentur, aliquot dies in exercitiis spiritualibus impendent, seque generali confessione purgabunt.

 Si dice che nella consacrazione di s. Lino siasi introdotta la seguente formola: non videbis dies Petri, cioè non avrai un Pontificato lungo come quello, di Pietro; la qual formola fu eziandio usata nella elezione di altri pontefici, e sebbene non sia più praticata oggidì, tuttavia l'esperienza fece conoscere, che de' Pontefici che finora governarono la santa sede, niuno ebbe un pontificato lungo come quello di s. Pietro.

 Cura, quam geris in pauperes iuvenes hospitio exceptos, feliciore in dies successu locupletatur, numerumque auget eorum qui utiles Ecclesiae ministri aliquando esse possunt.