Mot «Cum» [1237 fréquence]


01-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome I-Les Controverses.html
  A001000164 

 : Eadem tamen quæ didicisti ita doce, ut cum dicas novè non dicas nova.

  A001000201 

 Itaque, cum prius sit prudentem fieri super inimicos quam super senes et docentes, recte sequitur ab inimicorum schola nos uberiores scientiæ latices habere quam ab docentibus, etc..

  A001000204 

 4, tunc ejectus est quando ludere voluit cum Isaac, id est, Ecclesia Catholica: quanto magis hæretici? etc..

  A001000208 

 63: Quamvis enim certa et irrefragabilis sit sedis Apostolicæ de fide definitio, attamen cum Apostolicæ sedis ministerio definita universæ fraternitatis irretractabili firmantur assensu, et totius christiani orbis judicio recipiuntur, merito a Deo prodiisse creduntur; ipsaque veritas et clarius renitescit et fortius retinetur, dum quæ fides prius docuit hæc postea examinatio confirmat, ut vere impius et sacrilegus sit qui, post tot sacerdotum sententiam, opinioni suæ aliquod tractandum relinquit.

  A001000433 

 Saint Luc nous monstre bien que saint Pierre est ce serviteur, car, apres avoir raconté que Nostre Seigneur avoit dict par advertissement a ses disciples: Beati servi quos cum venerit Dominus invenerit vigilantes; amen, dico vobis, quod præcinget se, et faciet illos discumbere, et transiens ministrabit illis, saint Pierre seul interrogea Nostre Seigneur: Ad nos dicis hanc parabolam an et ad omnes? Nostre Seigneur, respondant a saint Pierre, ne dict pas: Qui putas erunt fideles, comm'il avoit [dit] beati servi, mais, Quis putas est dispensator fidelis et prudens, quem constituit Dominus super familiam suam ut det illis in tempore tritici mensuram? Et de faict, Theophylacte dict que saint Pierre fit ceste demande comme ayant la supresme charge de l'Eglise, et saint Ambroise, l. 7.

  A001000498 

 L'Eglise a tousjours esté accompagnee de miracles solides et bien asseurés, comme ceux de son Espoux, donques c'est la vraye Eglise; car, me servant en cas pareil de la rayson du bon Nicodeme, je diray: Nulla societas potest hæc signa facere quœ hæc facit, tam illustria aut tam constanter, nisi Dominus fuerit cum illa; et comme disoit Nostre Seigneur aux disciples de saint Jan, Dicite, cæci vident, claudi ambulant, surdi audiunt, pour monstrer qu'il estoit le Messie, ainsy, oyant qu'en l'Eglise se font de si solemnelz miracles, il faut conclure que vere Dominus est in loco isto..

  A001000814 

 Voyci ce qu'en raconte le saint et fervent docteur de l'Eglise, saint Bonaventure: Solitus erat vir sanctus horas canonicas non minus timorate persolvere quam devote; nam licet oculorum, stomachi splenis et hepatis ægritudine laboraret, nolebat muro vel parieti inhærere dum psalleret, sed horas semper erectus et sine caputio, non gyrovagis oculis nec cum aliqua syncopa persolvebat; si quando esset in itinere constitutus figebat tunc temporis gressum, hujusmodi consuetudinem reverentem et sacram propter pluviarum inundantiam non omittens; dicebat enim: si quiete comedit corpus cibum suum, futurum cum ipso vermium escam, cum quanta pace et tranquillitate accipere debet anima cibum vitæ?.

  A001000825 

 Voicy les paroles du saint Concile de Trente, parlant de la verité et discipline Chrestienne Evangelique: Perspiciens (sancta Sinodus) hanc veritatem et disciplinant contineri in Libris scriptis et sine scripto Traditionibus, quæ ab ipsius Christi ore ab Apostolis acceptæ, aut ab ipsis Apostolis, Spiritu Sancto dictante, quasi per manus traditæ, ad nos usque pervenerunt; orthodoxorum Patrum exempla secuta, omnes Libros tam Veteris quam Novi Testamenti, cum utriusque unus Deus sit auctor, nec non Traditiones ipsas, tum ad fidem tum ad mores pertinentes, tanquam vel oretenus a Christo vel a Spiritu Sancto dictatas, et continua successione in Ecclesia Catholica servatas, pari pietatis affectu ac reverentia suscipit et veneratur. Voyla, a la verité, un decret digne d'une assemblëe qui puysse dire, [196] Visum est Spiritui Sancto et nobis; car il ny a presque mot qui ne porte coup sur les adversaires et ne leur leve tous armes du poingt..

  A001000839 

 Et quand a la fin il leur dict, Cætera cum venero disponam, il nous laysse a penser quil leur avoyt enseigné plusieurs choses bien remarquables, et neanmoins nous n'en avons aucun escrit ailleurs: sera il donq perdu pour l'Eglise? non certes, mais est venu par Tradition, autrement l'Apostre ne l'eust pas envié a la posterité et l'eust escrit..

  A001000874 

 Pendant qu'on deliberoit, les senieurs ou prestres parlerent, comm'il est probable selon ces paroles, cum autem magna conquisitio fieret, qui monstrent qu'on debatit bien fort ceste question; mays quand il vint a resoudre et porter sentence, il ne se trouve personne qui parle qui ne soit Apostre: aussy ne trouve l'on pas es anciens Conciles et canoniques qu'autre que les Evesques ayt signé et defini; qui fut la cause que les Peres du Concile de Calcedoyne, y voyans entrer les religieux et laicz, crierent plusieurs foys: Mitte foras superfluos, Concilium episcoporum est.

  A001000877 

 Reste le consentement, reception et execution des decretz du Concile, qui fut faicte, comm'elle se doit encores faire a present, par tous ceux qui y assistent, dont il fut dict: Tunc placuit Apostolis et senioribus, cum omni Ecclesia, eligere viros ex eis, etc.; mays quand a l'authorité en vertu delaquelle la promulgation du decret de ce Concile-la fut faicte, elle ne fut sinon des gens ecclesiastiques: Apostoli et seniores fratres, iis qui sunt Antiochiæ, Syriæ et Ciliciæ; l'authorité des brebis ny est point cottëe, mais celle la seulement des pasteurs.

  A001000965 

 Cui non planum est non designasse aliquas, sed assignasse omnes? nihil excipitur ubi distinguitur nihil: et forte præsentes cæteri condiscipuli erant cum, committens uni, unitatem omnibus commendaret in uno grege et uno pastore, secundum illud: Una est columba mea, formosa mea, perfecta mea; ubi unitas, ibi perfectio.

  A001000982 

 Cui non planum est non designasse aliquas, sed assignasse omnes? nihil excipitur ubi distinguitur nihil: et forte præsentes cœteri condiscipuli erant cum, committens uni, unitatem omnibus commendaret in uno grege et uno pastore, secundum illud: Una est columba mea, formosa mea, perfecta mea; ubi unitas, ibi perfectio.

  A001000997 

 Dixit Petrus, et qui cum illo erant.

  A001000997 

 Mays, outre cela, bien souvent quand les Evangelistes parlent de la compaignie Apostolique, ilz ne nomment que Pierre, et mettent les autres en conte par accessoire et suite: Prosecutus est eum Simon, et qui cum illo erant.

  A001000997 

 Petrus vero, et qui cum illo erant, gravati erant somno.

  A001000998 

 Stans autem Petrus, cum undecim.

  A001001005 

 Dixit Petrus, et qui cum illo erant.

  A001001005 

 Mays, outre cela, bien souvent quand les Evangelistes parlent de la compaignie des Apostres, ilz ne nomment que Pierre, et mettent les autres en conte par accessoire et suite: Prosecutus est eum Simon, et qui cum illo erant.

  A001001005 

 Petrus vero, et qui cum illo erant, gravati sunt somno.

  A001001006 

 Stans autem Petrus, cum undecim, Dixerunt ad Petrum, et ad reliquos Apostolos.

  A001001153 

 : Romanorum Ecclesia Clementem a Petro ordinatum edit, id est, per instrumenta et rationes publicas demonstrat; et au mesme livre: Fœlix Ecclesia, cui totam doctrinam Apostoli cum sanguine suo profuderunt, et parle de l'Eglise Romayne, ubi Passioni Dominicæ Petrus adæquatur: ou vous voyes que saint Pierre est mort a Rome, et y a constitué saint Clement, si que, joignant ce tesmoignage aux autres, on voit quil y a esté Evesque et y est mort enseignant..

  A001001155 

 Eusebe, in Chronico anni 44: Petrus, natione [282] Galilæus, Christianorum Pontifex primus, cum primum Antiochenam Ecclesiam fundasset, Romam proficiscitur; ubi Evangelium prædicans 25 annis, ejusdem urbis Episcopus perseverat..

  A001001159 

 Hieronymus, ad Damasum Cum successore piscatoris et discipuli Crucis loquor; ego Beatitudini tuæ, id est, Cathedræ Petri, communione consocior..

  A001001161 

 3, quand les legatz du Saint Siege veulent porter sentence contre Dioscorus, ilz disent en ceste façon: Unde sanctissimus et beatissimus magnæ et senioris Romæ Leo, per nos et præsentem sanctam Sinodum, una cum ter beatissimo et omni laude digno beato Petro Apostolo, qui est petra et crepido Ecclesiæ Catholicæ, nudavit eum tam episcopatus dignitate quam etiam ab sacerdotali alienavit ministerio. Notes un peu ces traitz: que le seul Evesque de Rome le prive par ses legatz et par le Concile, que ilz joignent l'Evesque de Rome avec saint Pierre; car ilz monstrent que l'Evesque de Rome tient le lieu de saint Pierre..

  A001001174 

 Eusebe, in Chronico: Petrus, natione Galilæus, Christianorum [282] Pontifex primus, cum primum Antiochensem Ecclesiam fundasset, Romam proficiscitur; ubi Evangelium prædicans, viginti quinque annis ejusdem urbis Episcopus perseverat..

  A001001177 

 S t Hierosme, ad Damasum: Cum successore piscatoris et discipuli Crucis loquor; ego Beatudini tuæ, id est, Cathedræ Petri, communione consocior..

  A001001179 

 Au grand Concile de Calcedoine, quand les legatz du Saint Siege veulent porter sentence contre Dioscorus, ilz disent en ceste façon: Unde sanctissimus et beatissimus magnce et senioris Romœ Episcopus Leo, per nos et præsentem sanctam Sinodum, una cum ter beatissimo et omni laude digno B. Petro Apostolo, qui est petra et crepido Ecclesiœ Catholicœ, nudavit eum tam episcopatus dignitate, etc. Notes un peu ces traitz: que le seul Evesque de Rome prive Dioscorus de son evesché, qu'il le prive par ses legatz et par le Concile, qu'ilz joignent l'Evesque de Rome avec S t Pierre; car ilz monstrent par la que l'Evesque de Rome tient le lieu de S t Pierre..

  A001001190 

 assumpserunt, cum sub Apostolis hic fuerit contemporaneus Petro et Paulo, nam et illi contemporanei Apostolorum fuerunt; sive igitur adhuc ipsis superstitibus a Petro accepit impositionem manuum episcopatus, et eo recusato remoratus est, sive post Apostolorum successionem a Cleto Episcopo hic constituitur, non ita clare scimus.

  A001001202 

 Or, avant que mourir, il empoigna par la main son disciple S t Clement, et le constitua son successeur; a quoy S t Clement ne voulut pas entendre ni en faire exercice qu'apres la mort de Linus et Cletus, qui avoyent estés coadjuteurs de S t Pierre en l'administration de l'Eglise Romaine; partant, qui veut sçavoir pourquoy quelques autheurs anciens mettent en rang S t Clement apres S t Pierre, et quelques autres, S t Linus, je luy feray respondre par S t Epiphane: Nemo miretur quod ante Clementem Linus et Cletus episcopatum assumpserunt, cum sub Apostolis hic fuerit contemporaneus Petro et Paulo, nam et illi contemporanei Apostolorum fuerunt; sive igitur adhuc ipsis superstitibus a Petro accepit impositionem manuum episcopatus, et eo recusato remoratus est, sive post Apostolorum successionem a Cleto Episcopo hic constituitur, non ita clare scimus. Parce donques que S t Clement avoit esté choisi par [291] S t Pierre, et que neanmoins il ne voulut pas accepter la charge avant la mort de Linus et Cletus, les uns, en consideration de l'election faite par S t Pierre, le mettent le premier en rang, les autres, eu esgard au refus quil en fit et a l'exercice quil en laissa a Linus et Cletus, le mettent le 4 e.

  A001001277 

 Et affin que vous sachies combien est ancien ce nom parmi les gens de bien, saint Ignace, disciple des Apostres, Epistola ad Mariam Zarbensem, Cum esses, dict il, Romæ, apud Papam Linum; ja de ce [301] tems la il y avoit des Papistes, et de quelle sorte? Nous l'appelions Sa Sainteté; et nous trouvons que saint Hierosme l'appelloit desja en ceste façon: Obtestor Beatitudinem tuam per Crucem, etc., Ego nullum primum nisi Christum sequens, Beatitudini tuæ, id est, Cathedræ Petri, communione consocior.

  A001001329 

 Et affin que vous sachies combien ce nom est ancien parmi les gens de bien, S t Ignace, disciple des Apostres, en la lettre quil escrit a Marie Zarbense, Cum esses, dict il, Romæ, apud Papam [301] Linum; ja de ce tems la il y avoit des Papistes, et de quelle sorte? Au reste, ceux qui, expliquans le second chapitre de la 2 e aux Thess., pour vous faire croire que le Pape est Antichrist vous auroyent dict quil se faict appeller Dieu en terre, ou Filz de Dieu, sont eux mesmes enfans du diable, qui mentent si puamment; car tant s'en faut que les Papes prenent aucun tiltre ambitieux, que des le tems de S t Gregoire ilz se sont pour le plus appellés Serviteurs des serviteurs de Dieu.

  A001001344 

 Saint Ambroise tient pour une mesme chose, communicare et convenire cum Episcopis [309] Catholicis et convenire cum Ecclesia Romana; il proteste de suivre en tout et par tout la forme de l'Eglise Romaine.

  A001001345 

 Voyes le chez Cocleus: Prostratum me pedibus tuæ Beatitudinis offero, cum omnibus quæ sum et habeo; vivifica, occide, voca, revoca, approba, reproba, vocem Christi in te præsidentis et loquentis agnoscam: ce sont ses paroles, en l'Epistre dedicatoire quil escrit au Pape Leon 10, sur certaines siennes Resolutions, l'an 1518.

  A001001353 

 Les theologiens ont dict tout en un mot, quil peut errer in quæstionibus facti, non juris, quil peut errer extra Cathedram, hors la chaire de saint Pierre, c'est a dire, comme homme particulier, par escritz et mauvais exemples, mays non pas quand il est in Cathedra, c'est a dire, quand il veut faire une instruction et decret pour enseigner toute l'Eglise, quand il veut confirmer les freres comme supreme pasteur, et les veut conduyre es pasturages de la foy: car alhors ce n'est pas tant l'homme qui determine, resoult et definit, que c'est le benit Saint Esprit par l'homme, lequel, selon la promesse faicte par Nostre Seigneur a ses Apostres, enseigne toute verité a l'Eglise, ou, comme dict le Grec et semble que l'Eglise l'entende en une collecte de Pentecoste, conduict et meyne son Eglise en toute verité: Cum autem venerit ille Spiritus veritatis, docebit vos omnem veritatem, ou, deducet vos in omnem veritatem.

  A001001380 

 Mirati omnes, flere præ gaudio cæperunt, eorumque gentes illico metus et reverentia invasit, cum videlicet cernerent quid Agapitus facere in virtute Domini ex adjutorio Petri potuisset: ce sont les paroles de saint Gregoire.

  A001001478 

 His cum Eucharistia consecratis, unusquisque participat, eademque absentibus dantur diaconis perferenda.

  A001001529 

 Ce lieu estoit desja en train pour prouver le Purgatoire parmi les Catholiques, du tems de saint Hierosme, il y a environ 1200 ans, ainsy que le mesme saint Hierosme tesmoigne sur le dernier chapitre d'Isaïe; la ou ce qui est dict, cum sedero in tenebris; iram Domini portabo, donec causam meam judicet, ne se peut entendre d'aucune peyne si proprement comme de celle de Purgatoire..

  A001001529 

 chap.: Ne læteris, inimica mea, super me quia cecidi; consurgam cum sedero in tenebris.

  A001001539 

 Le jour du Seigneur duquel il est parlé, s'entend le jour du jugement, lequel en l'Escriture a accoustumé d'estre appellé jour du Seigneur; en Joël, 2, Veniet dies Domini, en Sophonie, 1, Juxta est dies Domini: puys, par ce qu'y est adjousté, dies Domini declarabit, car c'est a ceste journee la que se declareront toutes les actions du monde: en fin, quand l'Apostre dict, quia in igne revelatur, il monstre asses que c'est le dernier jour du jugement; en la seconde des Thessaloniciens, 1, I n revelatione Domini nostri Jesu Christi de cælo, cum Angelis virtutis ejus, in flamma ignis, au Ps.

  A001001555 

 chap.: Panem tuum et vinum tuum super sepulturam justi constitue, et noli ex eo manducare et bibere cum peccatoribus; certes, ce vin et ce pain ne se mettoyent pour autre sur la sepulture sinon pour les pauvres, affin que l'ame [375] du defunct en fust aydee, comme disent communement les interpretes sur ce passage.

  A001001565 

 En saint Mathieu, 5, et en saint Luc, 12: Esto consentiens adversario tuo cito, dum es cum eo in via; ne forte tradat te adversarius judici, judex tortori, et mittaris in carcerem: amen, dico tibi, non exies inde donec reddas novissimum quadrantem.

  A001001567 

 chap., il est escrit: Facite vobis amicos de mammona iniquitatis, ut cum defeceritis, recipiant vos in æterna tabernacula.


02-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome II-Defense de l'estendart de la Sainte Croix.html
  A002000349 

 Cum Cruce apostolicos quæ sociant cineres..

  A002000378 

 Par l'adoration solemnelle de ceste mesme Croix qui estoit en Hierusalem; « laquelle, » et ce sont les paroles de saint Paulin, « l'Evesque de ceste ville la produit [90] toutes les annees a Pasques pour estre adoree du peuple, luy estant le premier a l'honnorer: Episcopus urbis ejus quotannis, cum Pascha Domini agitur, adorandam populo princeps ipse venerantium promit.

  A002000399 

 Cum renovata Dei facies ignita micabit..

  A002000469 

 Pour vray, Tertullien en son Apologetique dit qu'on reprochoit aux Chrestiens de son tems qu'ilz estoyent religieux et devotz de la Croix; a quoy il ne respond autre, sinon: « Qui Crucis nos religiosos putat, consectaneus noster erit cum lignum aliquod propitiatur: Celuy qui nous pense religieux de la Croix, il sera nostre sectateur quand il honnore ou flatte quelque bois.

  A002000767 

 Ad cœlum cum voce manus, et munera libo..

  A002000788 

 Tesmoin saint Gregoire de Tours, en la gracieuse histoire qu'il escrit d'un prestre heretique qui voulant prévenir, non seulement a benir mais encor a manger, un bon prestre Catholique Romain (car le mot y est) qui estoit en mesme table, et l'ayant en effect prevenu au premier, second et troisiesme plat qu'on apporta sur table, au quatriesme en fin, l'ayant signé (l'humeur de son heresie ne portoit pas de rejetter le signe de la Croix comme fait celle des reformeurs), mettant le premier morceau en bouche il le trouva si chaud qu'il en creva, faisant un grand bruit, qui bailla occasion au nostre de dire, Periit memoria hujus cum sonitu, et a celuy qui les avoit chez soy, tous deux, de se faire Catholique sur le champ.

  A002001145 

 Et toutefois bien tost apres: Sapienter Helena egit quæ crucem in capite regum levavit et locavit, ut Crux Christi in regibus adoretur; non insolentia ista sed pietas est, cum defertur sacræ redemptioni.

  A002001146 

 Arianos: Creatura creaturam non adorat. Et le mesme, lib. de Virginitate: Si homo justus ædes tuas intraverit, cum timore et tremore occurrens illi adorabis humi ad pedes illius, non enim eum sed Deum adorabis qui illum mittit..

  A002001239 

 Neque moveat Catholicos quod subjungit Calvinus eodem libello in contumeliam Salvatoris, judaïsant et se mocquant de Jesus crucifié: Denique, si congesta essent in acervum omnia quæ reperiri possent ligna Crucis, integrum navis onus efficerent, cum tamen Evangelium testificetur ab uno homine ferri potuisse.

  A002001282 

 Cum Patre sempiterno,.


05-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome V-Vol.2-Traitte de l'amour de Dieu.html
  A005001381 

 dicunt eum optasse esse anathema a Christo, non postquam factus est Christianus sed ante conversionem suam, cum ignorans in incredulitate zelaret pro Judeis, nolens fieri Christi discipulus ut sectam Judaicam tueretur et Christianos insequeretur, id, ni fallor, nullo prorsus fundamento nititur, etnisitantorum vivorum authoritas contineretpuerile existimarem.

  A005001384 

 19 in Cant.: Deus vult se amari non solum dulciter sed etiam sapienter; facillime zelo tuo illudet spiritus erroris si scientiam negligas, nec habet callidus hostis machinamentum efficacius ad tollendam de corde dilectionem quam si efficere possit ut in ea incaute et non cum ratione ambuletur; et ser.


07-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome VII-Vol.1-Sermons.html
  A007000126 

 On me dira que cela s'entend de ceux qui avoyent receu le Saint Esprit; hé bien, pourquoy ne le recevray je pas avec vous? Si feray certes, si comme les Apostres et disciples nous nous mettons unanimement avec devotion a prier Dieu cum Maria Matre Jesu, laquelle [2] affin qu'elle nous assiste de son intercession, mes Freres, a ce mien commencement, jettons nous plus fervemment que jamais a ses piedz et la saluons; et puys, in nomine Domini laxabo rete.

  A007000131 

 Grand a la verité, et parfaict fut l'amour que l'Espouse portoit a l'Espoux au Cantique des Cantiques (chap. 5 ), puysqu'a sa parolle son ame sembloit se fondre et dissoudre comme faict la cire aux rayons du soleil: Anima mea liquefacta est, cum dilectus meus loquutus est.

  A007000139 

 Quand nostre miserable premier pere eut peché, il est escrit: Cum audissent vocem Domini deambulantis in paradiso ad auram post meridiem, abscondit se Adam et uxor ejus.

  A007000165 

 Et comme estoyent ilz alhors? Au chapitre I des Actes, rapporté a cestuy cy: Erant perseverantes unanimiter in oratione, cum mulieribus et Maria Matre Jesu, et fratribus ejus; un peu apres: Erat autem turba centum et viginti.

  A007000165 

 La premiere: Erat turba centum et viginti; la seconde: Erant omnes unanimiter; la troisiesme: Perseverantes in oratione; la quatriesme: Cum Maria Matre Jesu, et mulieribus, et fratribus ejus..

  A007000172 

 Nostre necessité nous y invite, et la liberalité de Dieu: Ad Dominum cum tribularer clamavi, et exaudivit me; Miserere mei, et exaudi orationem meam.

  A007000174 

 Et de fait, ce sont les prieres que Nostre Seigneur fit en croix desquelles parle saint Pol, aux Heb., 5: In diebus carnis suæ, preces supplicationesque cum clamore valido et lacrymis offerens, exauditus est pro sua reverentia.

  A007000175 

 A l'oraison, il faut y adjouster l'obsecration, c'est a dire l'adjurer en vertu de quelque chose qui luy plaise: et premierement, par sa mesme bonté, motif esgal a luy mesme; secondement, par son Filz Nostre Seigneur, vray mediateur entre Dieu et les hommes, et unique quant a la mediation principale, essentielle et naturelle, ainsy que faict tousjours l'Eglise, quoy que les hæretiques la calomnient; troysiesmement, par ses Saintz qui sont mediateurs par intercession et dependance: Memento, Domine, David, etc. (vous autres particulierement par le glorieux saint Pierre, saint François, saint Dominique, saint Jacques, saint Maurice), et sur tout par le merite et par l'amour qu'il porte a sa sainte Mere, la glorieuse Vierge Marie; et cecy ce sera accomplir la quatriesme condition pour recevoir le Saint Esprit, car ce sera estre cum Maria Matre Jesu.

  A007000176 

 Donques, quand il dict cum mulieribus et Maria Matre Jesu, c'est autant a dire comme qui diroit: Il est avec le roy, a la suite du roy; car il ne nomme particulierement ceste Dame sinon honoris causa..

  A007000179 

 Donques, qui veut avoir le Saint Esprit, qu'il se joigne avec Marie, quia qui cum ea non colligit, spargit.

  A007000192 

 Amen, amen, dico tibi: cum esses junior, cingebas te et ambulabas ubi volebas; cum autem senueris, extendes manus tuas et alius te cinget, et ducet quo non vis.

  A007000201 

 La nativité de saint Jan fut prædicte a Zacharie, comme il offroit de l'encens au Seigneur, ainsy qu'il est dict en saint Luc: Cum Zacharias poneret incensum Domino.

  A007000205 

 O deux luminaires ardens de predication, fayorises de vos saintes intercessions mon enfance, affin qu'il plaise a Dieu se servir de moy en ce ministere, ad dandam scientiam salutis plebi ejus, in remissionem peccatorum eorum (Luc., I ), et que je puisse tellement avoir les levres ouvertes de la part de Nostre Seigneur, que os meum annuntiet laudem ejus; recte docere, et [38] æ doceo opere complere, ne cum aliis prædicaverim ipse reprobus efficiar..

  A007000210 

 ; et partant il dict apres, par deux fois: Sequere me. La premiere, apres qu'il luy eut praedict sa mort: Cum hoc dixisset, dicit ei: Sequere me, Joan., 21; comme s'il eust voulu dire: Tu seras crucifié, pour te monstrer que tu ne repaistras pas seulement mes brebis de ma parolle, mais encores de mon exemple; sois donq pasteur, mon vicaire et mon lieutenant.

  A007000210 

 Premierement: Pasce oves meas, secondement: Cum autem senueris, extendes manus tuas, etc.

  A007000214 

 Et si Narcisse qui n'ayma jamais aucune personne, fut si espris voyant sa propre ressemblance, combien plus Nostre Seigneur qui ne fit jamais qu'aymer? Aussi son cher Disciple disoit de luy: Cum dilexisset suos, in finem dilexit eos, Joan., 13; et en un autre lieu, il est dit: In charitate perpetua dilexi te; Hierem., 31.

  A007000251 

 Despuys n'ay je eu cest honneur de vous parler de la part de Dieu, que je vous rapportay ces paroles de nostre Maistre a son disciple saint Pierre: Cum esses junior, cingebas te et currebas ubi volebas; cum autem senueris, alius cinget te, et ducet quo non vis; et vous dis que ces dernieres paroles furent accomplies en la mort de ce glorieux Prince, lhors quil fut lié pour estre crucifié.

  A007000253 

 En saint Jan, 16, Nostre Seigneur ayant praedict aux Apostres les persecutions quilz devoyent endurer, il leur donne la rayson pour laquelle il le leur praedict, laquelle servira a present a ceux qui me demanderont pourquoy j'apelle privilege du Prince des Apostres qu'on luy aye praedict sa mort et son emprisonnement: Ut, cum venerit hora eorum, reminiscamini quia ego dixi vobis..

  A007000256 

 Et hæc locutus sum vobis, ut, cum venerit hora eorum, reminiscamini quia ego dixi vobis..

  A007000258 

 N'est ce pas ce que Nostre Seigneur luy avoit prædict: Cum esses junior, cingebas te? Et, ambulabas ubi volebas, lhors que les liens de saint Pierre estans rompus par l'Ange, exiens sequebatur; et pouvoit bien dire partant de la prison: Dirupisti vincula, etc..

  A007000258 

 Sa mort: Extendes manus tuas, et alius te cinget; sa prison: Cum esses junior, cingebas te et ambulabas ubi volebas.

  A007000317 

 Qui autem Dei sunt, carnem suam crucifixerunt cum vitiis et concupiscentiis; hoc est, ad normam crucis aptarunt.

  A007000337 

 Ne dicas amico tuo Christo stanti ad ostium et pulsanti: Vade et cras revertere, cum statim possis.

  A007000348 

 Jam antea, præteritis Natalibus fastis, Patres Venerandi, cum ipsa dierum solemnitas animum ad sui ipsius solicitudinem revocaret, de reliquo mortalis hujus vitæ tempore Christiane ac beate transigendo cogitabundus, inter alia quæ mare istud naviganti difficilia occurrebant, illud fuit omnium et gravitate et vicinitate primum, me Præpositum Sancti Petri Gebennensis ex placito Summi Pontifïcis fuisse renunciatum.

  A007000351 

 Cum interim ea mihi hodie illuxit dies in qua et terrori multum detrahit et recte in Deum fiduciæ multum addit mihi vestra omnium, Patres Venerandi, tam jucunda ac suavis præsentia, quæ me adeo reficit ac recreat ut si terrorem (sic) jam antea perceptum cum ea voluptate quam sentio conferatur, quid me magis afficiat difficile sit ad judicandum, ut in me etiam illud sentiam: Servias Domino cum timore, exultes ei cum tremore; sic enim exultatio est ad lætitiam, timor autem ad anxietatem..

  A007000352 

 Mihi vero qui iis sum præpositus qui ea pollent modestia, fortitudine, prudentia ac charitate quæ in quolibet Prælato desiderari potest, ut eorum quilibet Præpositus esse mereatur; quid in hac causa metuendum est? Quid enim me moretur infantia, imperitia ac mentis [96] imbecillitas, cum nec monitis, nec disciplina, nec correctione ullo in hoc munere mihi futurum sit opus? Nisi quis velit, quod dixerunt veteres, « Minervam docere, » aut, ut more nostrorum dicam, « Sanctum Bernardum hortari, » vel inter Cordigeros, ut jam sumus, conceptum tegere latinitate.

  A007000380 

 Hisce sane præteritis natalibus festis, cum ipsa dierum solemnitas animum ad sui ipsius recognitionem revocaret, de reliqua hujus temporis mortalitate cogitanti mihi, inter alia quæ mare istud naviganti difficilia occurrebant, illud fuit unum, gravitate quidem non infimum vicinitate vero proximum; me scilicet Præpositum [Ecclesiæ Cathedrali] Canonicis Sancti Petri Gebennensis, ex placito Summi Pontificis, nuper fuisse renunciatum..

  A007000383 

 Cum interim ea jam mihi illuxit dies, in qua et terrori multum detrahit et rectæ in Deum fiduciæ multum addit mitissima illa ac amœna vestri hujus [consessus] conventus facies, V. P., quæ me adeo recreat ac reficit, ut si terrorem hactenus perceptum cum ea voluptate quam sentio conferam, quid me magis affecerit difficile sit ad judicandum..

  A007000384 

 Mihi vero cum vos intueor, Patres, quid in hac causa metuendum est? [102] qui ea charitate ac prudentia præstatis quæ in quolibet Præposito desiderari possunt.

  A007000384 

 Quid enim mea me moretur imperitia ac tenuitas, cum nec disciplina nec correctione ulla hoc in munere mihi futurum sit opus [necessarium]? Nisi si velit quis «Minervam docere,» « S. Bernardum hortari, » aut, ut more nostrorum loquar, inter Cordigeros peritiam simulare latinitate..

  A007000391 

 Ille est, Patres, qui lætificabit juventutem meam cum introibo ad altare ejus.

  A007000392 

 Dicam ergo et fatebor in dissita longeque inferiori conditione quod olim sapientissimus hominum dixit: Stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum; non didici sapientiam et non novi scientiam sanctorum. Sed idem subinde cum Davide animum solabor: Quoniam non cognovi litteraturam, introibo in potentias Domini.

  A007000396 

 Quare cum me tanta, ut quidem conspicio, ac communi quadam gratulatione excipiatis, si quid in me ob admissum honorem inerit culpæ, cum mea vestram quoque omnes credite ligatam conscientiam, ut agentes et consentientes pari pœna puniantur.

  A007000410 

 In quam deliberationem cum vos, Socii optimi, videam sponte satis incitatos... tum enim sperandum erit; est utique in solatium miserrimi temporis, quod boni plerique et prudentes viri præsagiunt nostro tempore futurum illud quod antea tantopere desideratum est, ut scilicet, receptis antiquis sedibus, in sanctitate et justitia, de manibus inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi qui est Deus superexaltatus in sæcula..

  A007000473 

 In matutinis meditabor in te; Bonum est viro, cum portaverit jugum ab adolescentia.

  A007000484 

 suam; conventione autem facta cum.

  A007000530 

 Et Nostre Seigneur, parlant de luy comme d'un capitaine, a dict: Cum fortis armatus custodit atrium suum, etc.

  A007000536 

 : « Veniebant in animum meum simul cum verbis quae diligebam, res etiam quas negligebam; et dum cor aperiretur ad [135] excipiendum quam diserte diceret, pariter intrabat et quam vere diceret.

  A007000567 

 Non intres in judicium cum servo tuo, Domine; Miserere mihi, Domine, secundum magnam misericordiam tuam.

  A007000592 

 : « Conatus liberi nostri arbitrii cassi sunt si non adjuventur, et nulli si non excitentur »): Quomodo tu, Judæus cum sis, bibere a me poscis, quæ sum mulier Samaritana? non enim coutuntur Judæi Samaritanis.

  A007000596 

 En l'autre, parfaitement: Satiabor cum apparuerit gloria tua; Psal. 16.

  A007000621 

 venerat ad diem festum, cum audissent.

  A007000637 

 Que si ainsy est, que ferons nous, mes Freres? D'apaiser l'ennemy, il n'est pas possible, il est inexorable; car qui plus le flatte, plus l'aigrit: Qui amat animam suam, perdet eam; Cum loquebar illis, impugnabant me gratis; Ps.

  A007000642 

 Il me semble que l'Eglise dict les paroles de Job, 29: Quis mihi tribuat, ut sim juxta menses pristinos, secundum dies quibus Deus custodiebat me? sicut fui in diebus adolescentiæ meæ, quando secreto Deus erat in tabernaculo meo? Il faut que je vous die que cum sancto sanctus eris; Psalm.

  A007000670 

 Mais en la Croix de Nostre Seigneur, o quelle gloire! Si Celuy la qui estoit si grand qu'il estoit Dieu, y constitue son exaltation, sa clarification, s'il l'appelle la porte de sa gloire, que vous reste il a faire et que me reste il a dire, sinon: Hoc sentite in vobis quod et in Christo Jesu, qui cum in forma Dei esset, non rapinam arbitratus est se esse æqualem Deo, sed semetipsum exinanivit; propter quod, etc.?.

  A007000721 

 et manducat cum illis..

  A007000816 

 Mays ou est ce que nos adversaires ont leur esprit en cest endroit? Ne voyent ilz pas qu'ilz mesprisent le merite de la Passion de Nostre Seigneur? Isa., 53: Pro eo quod laboravit anima ejus, ideo dispertiam ei plurimos, et fortium dividet spolia; pro eo quod tradidit in mortem animam suam, et cum sceleratis reputatus est.

  A007000840 

 Hoc fœdus meum cum eis, id est, Christianis, car auparavant il dict: Et ceux qui sont en l'occident craindront le nom du Seigneur, et ceux [219] qui sont au soleil levant, sa gloire.

  A007000840 

 Mays Isaye faict une solemnelle attestation a ceste verité, c. 59: Cum venerit Redemptor Sion, hoc fœdus meum cum eis, dicit Dominus: Spiritus meus qui est in te, et verba mea quæ posui in ore tuo, non recedent de ore tuo, et de ore seminis tui, et de ore seminis seminis tui, dicit Dominus, amodo et usque in sempiternum.

  A007000863 

 Les saintes ceremonies et paroles des Evangelistes: Sciens Jesus quia venit hora ejus ut transeat ad Patrem, cum dilexisset suos qui erant in mundo, in finem dilexit eos; cæna facta, etc., surgit a cæna et posuit vestimenta sua, et cum accepisset linteum præcinxit se; deinde misit aquam in pelvim, etc. [227] La benediction, etc.; action de graces; la menace de saint Pol: Non dijudicans Corpus Domini..

  A007000910 

 Justinus ad Gentiles respondet, cur ad orientem orent Christiani, cur dextera se signent et aliis benedicant cum signo Crucis: Quia, ait, meliora sunt danda Deo.

  A007000918 

 Selon la version des septante interpretes, il y avoit a ligno, mais, au recit de Justin, in Dialogo cum Tryphone, les Juifz osterent ce mot.

  A007000921 

 ), cum vidisset humi crucem, erigi jussit, dicens: « Cruce Domini frontem et pectus munire debemus, et pedibus eam terimus! ».

  A007000943 

 non potestis portare modo; cum.

  A007000952 

 Et affin de leur aiguiser ce desir, il leur dict: Adhuc multa, etc.; puys, pour les combler d'une certaine, et magnifique esperance et consolation, il leur dict: Cum autem venerit ille Spiritus veritatis, etc.; puys, parce que la science peut nuire a qui l'a s'il ne la rapporte a bonne fin, il leur adjouste: Ille me clarificabit, quia de meo accipiet. Mays ce pendant Nostre Seigneur monstre par ces paroles que personne ne peut estre capable de la celeste doctrine sinon par la faveur du Saint Esprit.

  A007000959 

 Puys: Ego enim accepi a Domino; Cætera cum venero disponam.

  A007000961 

 Hœc est vitœ introitus; omnes autem reliqui fures sunt et latrones: [oportet devitare illos,] quæ autem sunt Ecclesiæ cum magna diligentia diligere.

  A007000970 

 Ce n'est donques pas merveille si Irenee a dict: « Qui successionem habent ab Apostolis, cum Episcopatus successione charisma veritatis certum secundum placitum Patris acceperunt », [lib.] 4, c. 43; et Nostre Seigneur: Cum autem venerit Spiritus Sanctus, docebit vos omnem veritatem, dequoy l'Eglise a besoin, contra novas hæreses exorientes.

  A007000992 

 Sur quoy se fondant saint Pol, il atteste aux Romains, 1: Invisibilia Dei per ea quæ facta sunt a creatura mundi intellecta conspiciuntur; ita ut sint inexcusabiles, quia cum Deum cognovissent, non tanquam Deum glorificaverunt.

  A007001002 

 Saint Pol se plaint des philosophes gentilz, Rom., I, quia cum Deum cognovissent, non tanquam Deum glorificaverunt, aut gratias egerunt; sed evanuerunt in cogitationibus suis, et obscuratum est insipiens cor eorum.

  A007001063 

 13, belle et tres elegante sur toutes les autres, quand ayant dict que la perfection et plenitude de la loy est la dilection, il rend ceste rayson de son [dire]: Et hoc scientes tempus, quia hora est jam nos de somno surgere; propior est enim nunc salus, quam cum credidimus.

  A007001086 

 Et intacta manserunt, cum ossibus alterius prophetæ qui venerat a Samaria.

  A007001093 

 : « Omnia potest pulvis Cypriani cum fide ut sciunt qui experti sunt.

  A007001105 

 24: Tunc parebit signum Filii hominis in cœlo, et tunc plangent omnes tribus terræ; et videbunt Filium hominis venientem cum virtute magna et potestate.

  A007001125 

 Amen, amen dico tibi: cum esses junior, cingebas te, et ambulabas, etc.; cum autem senueris, etc..

  A007001126 

 Contristatus est Petrus, ex Chrysostomo, quia metuebat ne id accideret quod accidit cum dixit: Etiamsi opportuerit, etc.

  A007001126 

 Ex verbis cum autem senueris, etc.: crucifixio soli Petro prædicitur..

  A007001142 

 2: Gratias agimus Deo sine intermissione, quoniam cum accepissetis a nobis Mot auditus Dei, accepistis illud, non ut Mot hominum, sed sicuti est vere, Mot Dei qui operatur in vobis qui credidistis.

  A007001162 

 Non dicit nos fide participare, cum panis nihil sit ex se, sed dicit panem id esse..

  A007001166 

 Ergo caro est in Eucharistia; sed non sola, sed cum sanguine, cum anima viva et vivifica, et cum Divinitate.

  A007001189 

 De Trinit., c. 7 et 8: « Derisor est serpens et dubia respondet, ut cum Dei veritas impleta fuerit nihilominus ipse veracem se esse confirmet.

  A007001190 

 Est præsens per fidem, per figuram, etc.: et cum urgeas præsentem esse, illorum opinione non præsentem esse comperies.

  A007001193 

 Confirmatur 2°, quia ter Christus hac de re locutus legitur: promittendo disertis verbis (sed ea verba expendemus die Dominico); dando in ultima Cæna; cathechizando Paulum: Novissime autem et mihi tanquam abortivo; non tamen id temporis eum Dominus docuit, sed cum raptus est usque ad tertium cœlum.

  A007001245 

 [1°.] Memini Isaac cum esset in Gerare regno Abimelech, inter Philistæos.

  A007001268 

 Cum dilexisset suos, in finem dilexit eos.

  A007001268 

 Recordamini Heliæ in curru illo igneo: et ascendit ad Deum, et pallium cum duplici spiritu relinquit discipulo.

  A007001287 

 Illa autem propositio: Panis quem ego dabo, caro mea est, resolvitur in hanc: Caro mea est panis ille quem ego dabo; id enim exigit Mot est, præsentis temporis, collatum cum verbo dabo, futuri..

  A007001332 

 Quid est homo quia reputas eum? etc. Et cum hominibus conversatus est.

  A007001407 

 Cum vela videris retrahi, tunc superne Cœlum aperiri cogita et Angelos descendere.

  A007001409 

 Saint Gregoire Nazianzene, oratione in laudem sororis suæ Gorgoniæ, raconte que sa seur « estant malade d'une maladie prodigieuse, vint de nuict a l'autel [340] se prosternant, et priant Celuy qui est adoré sur iceluy; omnibusque nominibus appellans, atque omnium rerum quas fecerat commonefaciens, » quid fecerit audite: « caput cum clamore et lacrymis [altari] admovens, se non nisi reddita sanitate discessuram minitans, » etc. Ainsy elle fut guerie..

  A007001411 

 Cyprian., sermone De Lapsis: « Mulier quædam cum arcam suam in qua sanctum Domini corpus posuerat indignis manibus tentasset aperire, igne inde surgente deterrita est.

  A007001432 

 Heb., 9: Lecto omni mandato Legis a Moyse universo populo, accipiens sanguinem vitulorum et hircorum, cum aqua et lana coccinea et hissopo, ipsum quoque librum et omnem populum aspersit, dicens: Hic est sanguis testamenti quod mandavit ad vos Deus. Ad Gal., 3: Hominis confirmatum testamentum nemo spernit, aut superordinat.

  A007001459 

 1: Nemo cum tentatur dicat quoniam a Deo tentatur.

  A007001477 

 Cum dixerit: Quod est opus vestrum? respondebitis: Viri pastores sumus, et nos et patres nostri.

  A007001558 

 14, apres avoir monstré la betise de qui navige porté sur le bois et neantmoins la adore l'idole, parce que navem artifex fabricat, tua, Pater providentia gubernat, puis: Ab initio cum perirent superbi gigantes, spes orbis terrarum ad ratem confugiens, remisit sæculo semen nativitatis Benedictum enim est lignum illud per quod fit justitia..

  A007001586 

 28: Audite Mot Domini, viri illusores; delebitur fœdus vestrum cum morte. Ez.

  A007001588 

 13: Qui illusor est, non audit cum arguitur.

  A007001623 

 Ut cum corporis castigatione adjungeret privationem rerum mortalium, et inanis gloriæ fugam in exemplum nostrum..

  A007001711 

 Ainsy le Prophete royal atteste que quand Nostre Seigneur affligeoit les Hebrieux, ilz retournoyent a luy: Cum occideret eos, quærebant eum, et diluculo veniebant ad eum; Ps.

  A007001721 

 Quoniam in me speravit, liberabo cum; [Ps.] 90.

  A007001740 

 Diazii, Bonæ Spei promontorii cum Joanne nominatio.

  A007001758 

 Quæretis me, et invenietis cum quæsieritis in toto corde vestro; Jer.

  A007001776 

 Mais, o comme ces deux induisent, etc.; car qu'est ce quil y a de plus difficile? Que la substance soit sans ses accidens? Pourquoy plus tost? etc. Que les accidens sans substance? Et en la manne, gustus erat quasi similæ cum melle; bien plus: tout goust; Sap. 16.

  A007001787 

 cum illo, et mitteret eos prædicare.

  A007001800 

 At in nube jam elevata generantur tonitrua; cum exhalationes intercluduntur nubibus et quæritur exitus.

  A007001801 

 Secutus Dominum ubique: cum filiam archisinagogi Jairi, Mar. 5: Talitha cumi.

  A007001811 

 2: Vivit Dominas, etc. Psal. 101: Dies mei sicut umbra declinaverunt, et ego sicut fœnum arui; Ne revoces me in dimidio, etc. Psal 108: Sicut umbra cum declinat ablatus sum, et excussus sicut locustæ.

  A007001832 

 : Conversus est Dominus ad pœnitentiam Job cum oraret pro amicis suis..

  A007001843 

 [II] de Dormitione Deiparæ: « In Getsemane, quo loco Angelorum himnodia et psalmodia post tres dies cessavit, cum Thomas absens quod Deum susceperat corpus adorare voluisset, » « hoc solum cogitare potuerunt.

  A007001960 

 Et comme il advient en un grand fleuve dont l'embouchure est estroitte, qu'avec plus d'impetuosité il se desgorge en la mer, ou [à] l'arbre qui veut mourir, que pour la derniere fois il porte du fruit plus que l'ordinaire, les vertus qui auparavant faisoyent en luy leurs fonctions a part, tant qu'il a vescu en ce monde, se sont icy jointes ensemble pour luy faire dire avec saint Paul: Cum infirmor, tunc potens sum, pour marcher au devant de luy, servir de fanal dans les tenebres du trespas, et pour faire que cest arbre, sur les rameaux duquel tant d' oyseaux ont reposé et a l'abri duquel tant d'animaux ont repeu, tombant du costé du midy, c'est a dire en estat de grace et de gloire, y demeure eternellement.

  A007002090 

 in timore, et exultate ei cum tremore..

  A007002095 

 Per tria movetur terra: per servum cum regnare [463] cœperit; Prov. 30.

  A007002100 

 Haire, discipline: Ego autem cum mihi molesti essent, induebar cilicio; humiliabam in jejunio animant meam, et factum est in opprobrium mihi.

  A007002100 

 Ita Dominus Ludovicus: Castigo corpus meum; nam quod sine pugna tunc, nunc cum pugna.

  A007002101 

 Prieres cum lachrimis.

  A007002102 

 O quam magnus Rex! Bonum est viro cum portaverit jugum ab adolescentia.

  A007002105 

 Ac primo rem habuit cum proceribus regni, qui rempublicam turbabant; eos dejecit vel redegit, ac brevi pacavit: Sicut lilium inter spinas.

  A007002106 

 Heu quanta fides cum Sultano; et subditis, quam exacte.

  A007002108 

 Ipse vero cum urgeretur ut promitteret se talia facturum aut Deum negaturum, numquam adduci potuit.

  A007002109 

 Cum posset evadere, noluit..

  A007002148 

 Ego autem cum mihi molesti essent, induebar cilicio; humiliabam in jejunio animam meam *..

  A007002168 

 Esther omnia observabat ac eo tempore solita erat cum nutriebat eam parvulam in domo sua; Est.

  A007002182 

 Joel, 3: Ecce in diebus illis et in tempore illo, cum convertero captivitatem Juda et Hierusalem, congregabo omnes gentes, et educam eas in vallem Josaphat, et disceptabo cum eis ibi; et judicabor cum eis, Heb.

  A007002184 

 Cum accepero tempus, ego justitias judicabo; [Ps.] 74.

  A007002187 

 Tuba: Mittet Angelos suos cum tuba et voce magna.

  A007002187 

 Ut enim cæcinit buccina in monte Sinai cum daretur lex, sic et canet cum Legislator examinabit utrum lex servata sit.


08-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome VIII-Vol.2-Sermons.html
  A008000145 

 Hunc cum vidisset.

  A008000196 

 17: Cum feceritis haec omnia, dicite: Servi inutiles sumus.

  A008000226 

 Cum eo erat virga Aaron (crux) et tabulae, etc. Hinc Helias sub junipero.

  A008000226 

 Miscui mirrham cum lacte meo.

  A008000256 

 At ego, ait Dominus, recte canto et melius pulso: Quare ergo non credunt cum veritatem dico?.

  A008000262 

 4: Cum quœsieris Dominum invenies, si tamen quœsieris in toto corde et tota tribulatione animae tuae.

  A008000284 

 Jam olim, cum Christus suam carnem, se ipsum, panem vivum et celestem, suis daturum discipulis promitteret, durum illud discipulis visum est.

  A008000285 

 Si de Trinitate, Servetus cum Samosateno nullam distinctionem personalem, Valentinus Gentilis, trinitatem essentiæ.

  A008000286 

 Verbi gratia: fides justificat, ergo opera non justificant, cum utrumque dicat clarissime Scriptura; Ecclesia et fides et opera, ex Jacobo.

  A008000287 

 Abraham, cum audiret senex se filium hæredem habiturum, interpretatus est de Eliezer.

  A008000289 

 «O miraculum,» inquit,«o Dei benignitatem! Qui cum Patre sursum sedet, in illo ipso temporis articulo omnium manibus pertractatur, ac seipsum tradit omnibus volentibus eum excipere et amplecti.» Et hom.

  A008000312 

 Montes excelsi cervis, ad pascendum cum arcentur a venatore.

  A008000333 

 Primum signum amoris est unio affectiva sive voluntatis; unde Christus: Si quis diligit me, sermonem meum servabit; Qui dicit se diligere Deum et mandata ejus non servat, mendax est; Erat illis cor unum et anima una; Anima Jonatœ conglutinata est cum anima David.

  A008000337 

 de Divinis Nominibus, ait Christum exstasim passum cum venit ad uterum Virginis: Ego ex ore Altissimi prodivi, primogenita ante omnem creaturam.

  A008000387 

 Cum vero mortuus vobis fuerit mundus, tunc poteritis paulo liberius uti.

  A008000387 

 Cum vos mundo et mundus vobis crucifixus fuerit, Deus immortalis.

  A008000387 

 Et cum etiam tibi crucifixus mundus videbitur, time; nam sæpe fingit se crucifixum, ut polipus apud Granatensem.

  A008000392 

 Ut pueri in equis ligneis ambulantes, appellant equos, hinniunt eorum nomine, currunt, saltant, et pascuntur illa pueritia, sic regnum appellant timeri, cum tamen regnare sit amari; exaltant se et credunt divitias eos exaltare, cum deprimant..

  A008000430 

 Itaque dono tibi quod unum habeo, meipsum; hoc munus, rogo, boni consule, cogitesque alios, cum tibi multa dederint, plus sibi reservasse.

  A008000430 

 de Benef., c. 7: «Socrati cum multa multi discipulorum offerrent, Æschines, pauper auditor: Nihil, inquit, dignum te invenio, et hoc ipso me pauperem agnosco.

  A008000464 

 Quod ergo abscondisti jam pande, cum Filius tuus, quasi intumescens et nimia thesaurorum suorum abundantia exuberans, clamet: Thesaurisate vobis thesauros in Cælo..

  A008000468 

 Holophernem, id est, diabolum, cum omnibus militibus suis, mundum, carnem, illecebras, debellaturi, Fratres, duo item nobis facienda sunt: 1 o.

  A008000472 

 Et hoc ostendit Dominus cum ait: Cum jejunatis, nolite fieri sicut hipocritœ, tristes, ut videantur ab hominibus.

  A008000479 

 Ad Psal. 34: Ego autem cum mihi molesti essent induebar cilicio.

  A008000515 

 Id autem ut faciant filii ejus: Fratres, hora est, etc. Enthymema est Beati Pauli: Propior est nostra salus quam cum [59] credidimus; nox præcessit, dies autem appropinquavit; ergo hora est nos a somno surgere.

  A008000541 

 Ægipti et eos judicaturum cum venit ad eos in Dothaim, eum sane amenissime excepissent.

  A008000560 

 Christiana, apud D. Thom.: «Quisquis rebus utitur restrictius quam mores bonorum inter quos versatur se habent, aut intemperans aut superstitiosus est; si excedat, aut aliquid significat (more histrionum scilicet, qui vestibus regum utuntur cum ipsi sunt miselli), aut flagitiosus est.».

  A008000597 

 Malus, cum voluntatem peccandi non excludit, imo includit desiderium.

  A008000640 

 Deus vester, ecce Dominus Deus in fortitudine veniet, ecce merces ejus cum eo.

  A008000640 

 Tu autem cum jejunas, unge caput tuum et faciem tuam lava; et Pater tuus qui videt in abscondito reddet tibi..

  A008000644 

 Sed quid clamabo? Dic civitatibus Judæ: Ecce Deus vester, et merces ejus cum eo, etc..

  A008000645 

 Ficus vero bonas, bonas valde: Tu autem cum jejunas, unge caput tuum; Pater tuus qui videt in abscondito reddet tibi; Thesaurizate vobis thesauros, etc. Ecce jam et bonas et malas ficus quas ostendit Dominus degustemus, in nomine Domini; præcemur autem Virginem ut et bonas nobis optimas, malas vero etiam bonas sua intercessione faciat..

  A008000647 

 Gustate igitur cum delectatione, etc..

  A008000649 

 Indica mihi, quem diligit anima mea, ubi pascas, ubi cubes in meridie; id est, quænam sit anima quam amas, cum qua deliciæ tuæ, in qua delectaris, pascendo affectus tuos, illosque velut in lectulo collocando; ne, ignara in quo tibi hoc modo tibi placeam, ne vagari incipiam post affectus mundi mundanorum.

  A008000657 

 Ecce ergo, quandoquidem capaces estis vitæ æternæ, cum jejunatis, nolite fieri sicut hipocritæ, tristes.

  A008000657 

 Ut Phidias, pingens Minervam, in medio scuti, [etc.]: Faciamus hominem ad imaginem (ad Mot, cum imagine et similitudine ).

  A008000711 

 Factum est cælum unico Dei verbo, et inspirante spiritu ornavit cælos, ex nihilo; sufflavit et fecit solem, lunam, Orionas, Mercurium, etc., cinxit zona zodiaci, etc. At cum terrestribus utitur velut manu, quia successive, succedentibus generationibus, corruptionibus et incrementis, omnia facit, ut mulier obstetrix, quæ infantem excipit pedetentim, educit, lavat, fovet, complicat, etc. Manus ergo providentiæ Dei obstetrix est totius mundi..

  A008000712 

 Et nobis deerit qui serpentibus non deest? Terram comedit serpens, et cibo non caret; Cælum comedit cor hominis, et Cælo carebit? Relinquit venenum cum bibit, et homo non relinquet venenum passionum cum recreatur cælestibus? Qui non deserit desertorem serpentem, quomodo relinquet hominem fideliter sequentem? Evangelium hesternum de providentia Dei..

  A008000713 

 Nam hic fit allusio ad partum, non propter fœtum sed propter dolorem; quasi dicat: Ornavit cælos Angelis, verum cum ex illis apostatæ fuerint aliqui, ibi facti sunt dolores ut parturientis.

  A008000713 

 Spiritus Domini ornavit cælos Angelorum turmis; verum cum unus, et per unum plures ex illis, id est, antiquus draco, rebelles essent, eos extra cælum præcepto suo duxit, ejecit et præcipitavit.

  A008000713 

 [2.] Secundum autem versionem nostram, manus ejus potentissima veluti monstra ejecit dæmonia, et cum videret Hierusalem cælestem gravidam his monstris, ac veluti dolores parturientis habentem, manu sua obstetricis vices egit, et eduxit hoc [91] monstrum.

  A008000717 

 Videte patres et matres; peccant ridendo cum filios suos malis verbis, pessimis vanitatis initiis, addictos vident: faciet Dominus funiculos et istimet filii tot doloribus afficient parentes, etc. «Nemo læditur nisi a seipso.» Paupertas non lædit Job, non lsedit D.Franciscum; te etiam non lædit, sed tua impatientia.

  A008000748 

 Patres afferunt exemplum de Anna: Factum est cum illa multiplicaret preces coram Domino, ut Heli observaret os ejus; 1.

  A008000751 

 Christus venit, et lachrimatus est cum lachrimantibus.

  A008000751 

 Hesebon, cingulum doloris, zona doloris, cum Deus cinxit se dolore.

  A008000752 

 emittens spiritum, cum clamore valido et lachrimis.

  A008000805 

 Et quemadmodum mirati sunt Sponsum ( Egredimini, filiæ Sion, et videte regem Salomonem cum diademate, et apud Is.: Quis est iste qui venit de Edom, tinctis vestibus de Bosra? iste formosus in stola sua ), sic nunc mirantur Sponsam.

  A008000807 

 Unde, ille: Infelix ego homo, quis me liberabit a [104] corpore mortis hujus? At Beata Virgo semper ascendit; nunquam quievit, similis animalibus illis Ezechielis quorum unumquodque ante faciem suam gradiebatur, nec revertebatur cum ambularet.

  A008000808 

 Hei mihi, quia incolatus meus prolongatus est; habitavi cum habitantibus Cedar.

  A008000843 

 1 a Joseph polymita, qua induit eum pater suus: gratia sufficiens, infantum baptizatorum; unde damus illis chrismale: «Accipe vestem candidam.» Pulcra visu; fide enim scimus eos cum charitate omnes virtutes accipere.

  A008000864 

 Quod Eva cum diabolo colloqui cæperit, nunquam colloquendam est cum hoste reipublicæ, aut cum hæretico, aut cum impudicis.

  A008000864 

 Si vir vel pater dicat: Nolo cum hoc colloquaris; heus! ait, non vult me cum ullo colloqui.

  A008000887 

 Dicit ergo se ire ad Patrem ut Spiritum Sanctum mittat, Spiritum Sanctum autem, cum venerit, argumentis demonstraturum, ac potius magno interiori lumine, mundum reum esse peccati, justitiae et judicii.

  A008000890 

 Cætera cum venero disponam; I. Cor. XI. De illo grandi sermone et de ista dispositione, ubi quæso mentio? Non potestis portare modo.

  A008000913 

 CUM REDIREM MEDIOLANO.

  A008000915 

 Aves cum parvulos in nido non habent, excurrunt per arbores in eisque morantur, et mirifice huc illucque canunt; at cum nidum habent pullosque in eo, vix cantant alibi quam in arbore in qua nidos pullosque habent.

  A008000917 

 «Non enim ut Petrus,» ait Bernardus, «vult in monte terreno habitaculum,» sed in Cælo; «aut cum Maria, [120] eum deinceps vult tangere in terra, sed plane clamat: Fuge.».

  A008000919 

 Descen ditque cum illo in foveam.

  A008000944 

 Pro exordio dicatur Evangelium; cum autem perveneris ad locum: Non sum dignus corrigiam calceamenti solvere, affer interpretationem Cyrilli et Hylarii, folio sequenti, pagina versa, positam: Corrigiam calceamenti solvere est Evangelium Lege contentum enucleare.

  A008000975 

 Videte dulcedinem hujus Pueri: fortior Samsone, [127] tamen circumligari vult; manet suavissime cum insuavissimis animalibus; mihique videre videor benignis oculis Matrem charissimam, Patremque ac pastores aspicientem, bascia ( sic ) et suavia Matri dantem, juxta illud: Osculetur me, et lac capientem..

  A008001019 

 12: Pharao cum omni curia castigatur, teste [132] Josepho, pestilentia, et c. 20.

  A008001052 

 Nam [137] sentiens omnes Angelos cantantes Ave Maria (nam cum Gabriele facta est multitudo militiæ cælestis ), ipsa: Ecce, inquit, ancilla Domini, et adoravit Regem Filium, ut Jacob (nam somnia Joseph hoc asseverant: Vidi solem adorare me ).

  A008001054 

 Amabat Sara Ismaelem ut suum donec vidit ludentem, id est, irridentem, ait Sa, cum filio suo; tunc noluit eum amplius amare.

  A008001098 

 Columnæ argenteæ, septem dona Spiritus Sancti: sapientiæ, qua gustavit divina et nausea sprevit terrena; intellectus, quo penetravit misteria; consilium ( sic ), quo omnes vias perfectionis secuta; fortitudinis, in tantis adversitatibus; scientiæ, ad directionem cum proximo de virtutibus omnibus moralibus; pietatis, ob ingentem amorem in Filium, et timoris et reverentiæ Domini.

  A008001156 

 Ad Dominum cum tribularer clamavi.

  A008001156 

 Cum loqueretur Dominus ad turbas in Capharnaum, post conversionem Mathei et responsa facta Judeis, Scribis et Pharisæis; et videtur prope domum, vel ante domum Mathasi iste archisinagogus venisse.

  A008001156 

 [151] Cum invocarem; in tribulatione.

  A008001250 

 Unde in scala Jacob Angeli ascendunt et descendunt, unde Angeli in corporibus humanis libentissime cum hominibus conversati sunt.

  A008001277 

 27: Cumque ejulatu magno fleret, motus Isaac, etc. Non invenit pœnitentiæ locum, quamvis cum lacrimis inquisisset eam; Heb.

  A008001302 

 Communiter: unde Sanctus Bonaventura: «Oratio comprehendit omnes actus contemplativæ.» Et sic Gregorius [Nyssenus]: «Est conversatio cum Deo.» Sanctus Chrisostomus: «Est colloquium cum Deo.» Damascenus: «Ascensio mentis in Deum.» Augustinus: Ascensio mentis de terrestribus ad cælestia.

  A008001304 

 Finis orationis est unio cum Deo, nam alioqui Deus non eget oratione; transfiguratio, nam est ea quæ remanet in Cælo.

  A008001324 

 Duobus temporibus: in articulo mortis, et cum renovare volumus vitam.

  A008001324 

 Ea tribus casibus necessaria: cum nulla fuit ex defectu contritionis, ex defectu confessionis, ex defectu satisfactionis, id est, voluntatis satisfaciendi.

  A008001326 

 brevioribus: si ex animo possimus dicere cum regio pœnitente: Iniquitatem odio habui et abominatus sum, legem autem tuam dilexi; [Ps.] 118.

  A008001346 

 CUM NOSTRI CUM HISPANIS CONSERERENT MANUS IN SUPPLICATIONE PUBLICA.

  A008001348 

 Nicanor cum canticis et [172 ] tubis; Judas vero et Judæi, manu pugnantes, sed Dominum cordibus orantes; v. 19: Sed et eos qui in civitate remanserunt non minima sollicitudo, etc..

  A008001364 

 Quare si Angeli essent capaces tristitiæ, imo ipse Deus, morerentur, ut cum esset mortalis ipse sane mortuus est..

  A008001365 

 Sed si ita est, quomodo Christus cum peccatoribus et publicanis? Ut medicus; non amore morborum, sed odio potius morborum et amore infirmorum.

  A008001381 

 Sic si eum nobiscum ducamus, omnia in isto holocausto impetramus; unde, cum inducerent Puerum parentes: Nunc dimittis servum tuum, Domine..

  A008001382 

 Simeon, ut cygnus 103 annorum, cum timore antea siluisset, nunc cordis suavitate tactus vocem facit.

  A008001399 

 In labore hominum non sunt, et cum hominibus non flagellabuntur.

  A008001404 

 Vide hæreticos et Catholicos; isti videntur florere, occupant bona ecclesiastica, sunt potentes, etc. In labore hominum non sunt et cum hominibtis non flagellabuntur.

  A008001406 

 Beatus vir qui timet Dominum, etc.; potens; gloria et divitiæ, etc. Cum bono bonus eris, [182] cum sancto sanctus eris, cum innocente innocens eris.

  A008001407 

 Rectum cor est quod concordat cum Deo qui ipse rectitudo est et sequitas; itaque quEecumque Deus vult illi grata sunt, etiam tribulationes et afflictiones, et loco beneficii ea accipit.

  A008001409 

 Cum bonis mala, ideo fit ut si quid deliquerint hic puniantur, non in æternum; cum malis bona, ut hic mercedem accipiant qui æterna digni non sunt.

  A008001411 

 Sed nonne idem est bonus et rectus corde? Sane bonitas est quædam naturalis: Sortitus sum animam bonam, Sap. 8, d, et cum magis essem bonus, veni ad corpus incoinquinatum.

  A008001412 

 Dedinantes autem in obligationes adducet Dominus cum operantibus iniquitatem: pax super Israël..

  A008001414 

 Adducet cum operantibus iniquitatem.

  A008001414 

 Cum iis qui ex professo peccatricem vitam agunt; vel, 2.

  A008001414 

 cum diabolis ( qui paratus est diabolo ).

  A008001415 

 Hinc Pereira, Viegas, Cornelius aiunt cum Hieronymo Israel idem esse quod princeps cum Deo vel Dei.

  A008001415 

 XXXII: luctatur cum Deo, inde nomen accepit prævalentis ad Deum, vel principis cum Deo; quod idem est, nam qui cum Deo agit ut princeps, ipse pugnat faciendo Deum sibi [186] subditum.

  A008001446 

 Quos cum oblatos comedisset, attulit ei etiam vinum; quo hausto, dixit ad eum: Accede ad me, et da mihi osculum, fili mi.

  A008001480 

 Consideremus Rachelem esse cum ovibus patris; debemus et nos esse cum ovibus, amore, benevolentia, animo et corde: Anima est ubi amat.

  A008001480 

 Cum ovibus, etiam pæsentia corporali, ob residentiam; secundum quam Episcopi sunt omnibus presentes dum in diocæsi, curati dum in parrochia.

  A008001480 

 Rachel veniebat cum ovibus patris sui; nam et gregem ipsa pascebat.

  A008001481 

 Hæc hic transferri possunt; nam credendum cum ex puteo [193] adaquarentur greges, etiam haustu id factitatum, cum maxime non modo in eadem regione, in eodem solo, et forsan in eodem puteo in quo Rebecca desponsata est hoc factum sit.

  A008001481 

 Jacob primam dedisse significationem futuri matrimonii cum Rachele dum ipsa suis pascendis ovibus insistit, et prope fontem ad quem ipsa venire solebat.

  A008001506 

 Non est luctus, sed fletus gaudentium; ut Joseph, cum vidit suum Benjamin; nam tunc corpus videt suum fratrem uterinum Christum.

  A008001548 

 Et quia Rachel unionem cum Deo, perfectam charitatem, et vitam contemplativam designat, mihi videor observare mistice septem gradibus nos ad perfectionem evehi, septemque virtutibus nos perfectioni servire; et hi septem gradus sunt septem dona Spiritus Sancti..

  A008001569 

 15; hoc tantum addito, quod, quamvis unicuique granato suum tintinnabulum additum est, [202] tamen interdum cum ob motum gressus, complicaretur ora vestis vel fimbriæ, tintinnabulum adjacens uni granato aliud tangebat, et juxta illud sonabat.

  A008001572 

 Cum enim gloria Dei constet misericordia et justitia, vel uno vel alio modo omnia in ejus gloriam referuntur..

  A008001573 

 Verum gloria Dei duplex est: essentialis una, et propter hanc nihil fecit; sed tantum Pater genuit Filium et cum eo spiravit Spiritum Sanctum, ut suam perfectionem unico illo Verbo exprimeret et unico illo suspirio amaret.

  A008001575 

 VII. v. 1: Quid videbitis in Sulamite, nisi choros castrorum? Bellum istud pacificum; pace vincit: in pace animæ victoria pugnas cum dæmone, et inquietudo animæ victoria dæmonis.

  A008001577 

 Ut David videtur sensisse cum: Cantate Domino canticum novum.

  A008001581 

 Et tandem, erunt signa; tunc Myssolydius cantus, in cælis qui cum enarraverunt gloriam et misericordiam enarrabunt justitiam et iram: invertentur.

  A008001612 

 Cui addendum: Deum, tertio, esse Israelis quia illi toties promissus fuerat, et arrabonem sui adventus dedisse cum Jacob benedixit; unde venturus appellatur.

  A008001634 

 Utrum autem cornu nativum esset, an cornu aureum argenteumve, non convenit inter authores; et Pineda quidem aureum, cum Lyrano et Abulensi, fuisse existimat; c. 6.

  A008001637 

 Cum enim in domo David regnum cornu stabilitum sit, in ejus et Salomonis unctione, per comu salutis in ejus domo regnum salutis exprimit.

  A008001637 

 Et erexit cornu salutis nobis, id est, regnum salutis; nam quia rex David unctus oleo cornu, rite regnum per cornu exprimitur, regnum salutis: quod vero ad id alludat Propheta, facile est existimare, cum addit: in domo David pueri sui.

  A008001645 

 21 in titulo, plerique, pro eo quod habet Editio nostra: Pro susceptione matutina, legunt cum Hieronimo: Pro cervo matutino, vel, Pro cerva matutina.

  A008001649 

 In medio annorum notum facies; cum iratus fueris misericordiæ recordaberis.

  A008001650 

 Gratia Domini nostri Jesu Christi cum spiritu vestro.

  A008001686 

 Venit cum baculo, ut cum cane; sic Christus, «ut qui in ligno vincebat.» Solet Deus per infirma confundere fortia; ibi abscondita est fortitudo ejus.

  A008001687 

 Quia cum inimici essemus.

  A008001710 

 At contra noster Propheta: Venit, visitavit, redemptionem, etc., ad faciendam misericordiam cum patribus nostris.

  A008001713 

 Aeriani, teste Augustino, præcipuum Ordinem cum secundo confundebant.

  A008001734 

 Ad faciendam misericordiam cum patribus nostris et memorari testamenti sui sancti.

  A008001736 

 Quale fuerit testamentum Dei, quomodo ejus recordetur, quid sit facere misericordiam cum patribus nostris..

  A008001738 

 Sed quare? Quia in fœdere Dei cum hominibus, præcipua bona quæ promittuntur non nisi morte testatoris dabuntur, et hæc Dei voluntas omnem suam vim et effectum [232] sortitur a morte.

  A008001740 

 Sic et ego, hodie, Providentiam comparo, cum sit incomparabilis et menti nostra inscrutabilis.

  A008001741 

 Id est, misericordiam promissam implevit, mittens Christum; nam misericordia est in flore cum est in promissis, est in fructu cum est in effectu.

  A008001764 

 Maldonatus ait seniores non secutos mentem centurionis et contra fidem legationis, adjecisse dignus est cui hoc prestes, cum ipse diceret se non esse dignum.

  A008001769 

 Philemon autem fuit nobilis Rhodius, sive Collocensis, cui (nescio qua de causa, furtine an negligentiæ) Onesimus servus detrimentum attulerat (vel forte quia cum fugeret ei operam suam abstulerat); unde Paulus: Si quid nocuit, mihi imputa.

  A008001781 

 6: Non regnet peccatum in mortali corpore vestro; cum regnat cudit monetam et dat prætium nummis, et vitiis dat prætium.

  A008001783 

 v. 1 et 2, et 5: Et circumspiciens eos cum ira, contristatus super cæcitate eorum.

  A008001823 

 Deinde concupiscentia cum conceperit parit peccatum, peccatum vero cum consummatum fuerit generat mortem; Jac.

  A008001823 

 Nemo cum tentatur dicat quia a Domino tentatur: Deus enim intentator malorum est, ipse autem neminem tentat; unusquisque vero tentatur a propria concupiscentia abstractus et illectus.

  A008001827 

 Et cum nihil [247] timeret, tamen, ut nobis præiret et nos quomodo contra tentationes pugnare deberemus, ac, ante omnia, non suo nutu sed ductu Spiritus Sancti, vadit in desertum..

  A008001829 

 Hinc ut athletæ ungimur et contra diabolum exorcismi fiunt; et ab Eucharistia fortes eximus «tanquam leones ignem spirantes,» ait Chrisostomus, unde, et cum Psalte: Parasti in conspectu meo mensam.

  A008001871 

 Ut ait Barradas, quem malo sequi cum communi; nam Heb.

  A008001872 

 Erunt enim plures, erunt sane: Angelos mittet cum tuba, id est, singulos cum tuba; at novissima tuba est quam sequitur vox Archangeli.

  A008001872 

 Postea canet tuba, sic enim Christus ipse: Et mittet Angelos suos cum tuba et voce magna.

  A008001904 

 Ergo congregabuntur ante eum omnes gentes; omnes omnino: ubi autem congregati fuerint, veniet Filius hominis in nubibus, et omnes Angeli ejus cum eo.

  A008001904 

 Joel, 3: Ecce in diebus illis, etc., congregabo omnes gentes et educam eas in vallem Josaphat (vide Riberam, qui ad litteram ait de judicio intelligi), et disceptabo cum eis.

  A008001906 

 1: Et erit in die illa; scrutabor in lucernis Hierusalem (Bernardus: Si sic in Hierusalem, quis finis in Babilone? Hierusalem, Sancti: videbuntur etiam peccata Sanctorum, sed cum magna eorum consolatione; et dicent: Misericordiæ Domini quia non sumus consumpti ); et visitabo super viros defixos in fœcibus suis, qui dicunt in cordibus suis: Non faciet bene Dominus, non faciet male.

  A008001928 

 Post resurrectionem, convocationem, separationem et discussionem, nihil superest nisi ut feratur sententia; de qua nunc mixtim cum Evangelio hodierno, in quo adhuc nonnulla de judicio comparationis..

  A008001933 

 Vel potius, videre mihi videor in hoc judicio quod visum est in Jordane cum exiret Israel de Ægipto, Jos.

  A008001934 

 Et cum vidissem, cecidi ad pedes ejus tanquam mortuus: septem tamen Episcopos tantum judicaturus erat.

  A008001961 

 Cum versum primum Cantici Zachariæ interpretaremur, diximus quare Deus diceretur Deus Israel, [266] nimirum religione.

  A008001963 

 Et illud prier devant un'image localiter, confundunt cum illud prier devant moraliter: ante imaginem localiter orat qui habet imaginem ante se, at moraliter qui imaginem ipsam oraret.

  A008001964 

 Bene aliquando a dæmonio vexamur ( male, tamen, ad litteram, id est, vehementer), ut Job, Sanctus Anthonius, Sancta Catharina Senensis, Sanctus [268] Paulus, quia faciunt cum tentatione proventum; at alii male vexantur.

  A008002001 

 Hunc cum vidisset, et cognovisset.

  A008002032 

 O si possem graphice de hac gloriosa Transfiguratione loqui! Sane, vos cum Petro velletis semper hic manere; at vero delibabimus paucula quædam, eo maxime fine ut Filium audiatis, id est, illius præcepta servetis..

  A008002038 

 16: Satiabor cum apparuerit gloria tua; Hebr., apud Genebr., in evigilare similitudinem tuam, id est, cum emerserit gloria tua, quæ hodie sopita est et obscura; similitudinem autem dixit, quia non plene comprehenditur gloria ob ejus infinitatem.

  A008002038 

 Ego ita intelligo: similitudo Dei nunc dormit, cum videmus per speculum, in ænigmate; at cum evigilaverit et ad vivum, facie ad faciem, videbimus, tunc erimus beati.

  A008002070 

 Baruch, 3: Quid est, Israel, quod in terra inimicorum es? Inveterasti in terra aliena, coinquinatus es cum mortuis, id est, [281] inter mortuos vixisti; deputatus es cum descendentibus in infernum.

  A008002070 

 Gradatio: es, inveterasti, coinquinatus es cum mortuis, deputatus es cum descendentibus in infernum; mortuus et sepultus, obstinatio.

  A008002070 

 Tripliciter intelligitur: [1.] superexcellunt omnia opera; nam opus misericordiæ Incarnatio, quæ cum omnibus inde sequentibus est superexcellens omnibus operibus ejus.

  A008002104 

 Quando autem ex cathedra docere dicatur, utrum in Concilio tantum Generali an vero etiam aliter, quæstionis est quam enodare neque possum ob temporis brevitatem, neque volo quia inutilis est; cum et nos Catholici satis audiamus Papam, etiam sine Concilio, et hæretici neque Papam neque Concilium audire velint..

  A008002105 

 Hoc autem a seipso non dixit, sed cum esset Pontifex anni illius, prophetavit; Jo. II. Unde Scribæ et Pharisei in cathedra Moysi, id est, authoritate Moysis cathedras, docentes, non errant.

  A008002105 

 Ut nec Lutherus et cæteri errassent si in cathedra et authoritate Petri docuissent, sed cum ea authoritate relicta docere cæperunt, errarunt pessime..

  A008002105 

 ex Sinagogæ infallibilitate, in qua nunquam erratum; et cum corruptissimi essent mores, integra perseveravit doctrina.

  A008002111 

 Cupio dissolvi et esse cum Christo, etc. Filioli quos iterum parturio.

  A008002111 

 Similes Nabal et Absalon sunt plerique; tantum festum agunt cum lanam accipiunt et cum tonduntur oves.

  A008002148 

 Accius poeta cum brevis esset, maximam sibi statuam fieri curavit.

  A008002149 

 Est meum, sed non nunc cum pugnandum potius [294] est; Ambrosius.

  A008002263 

 invidens fraternæ gratiæ, et cum Dominus quæreret: [308] Ubi est frater tuus? 3 o.

  A008002267 

 Ut faciunt hæretici nostri temporis; cum enim non possint negare miracula, saltem ea quæ a probatissimis authoribus narrantur, ut ab Augustino, dicunt esse stratagemata diaboli..

  A008002299 

 Christus cum esset in Nazareth, intravit in sinagogam, et lecto Libro Isaiæ docebat eos, ita ut omnes mirarentur et darent illi testimonium; sed tamen sine utilitate, dicebant enim: Nonne hic est filius fabri? nonne hic est faber? Unde huic sapientia? etc. Et ipse videns eos colloquentes, sciensque quid dicerent, ait: Utique dicetis mihi, etc. Et concludit Marcus: Et non poterat ibi virtutem ullam facere, nisi quod [311] paucos infirmos impositis manibus curavit; et mirabatur propter incredulitatem eorum.

  A008002333 

 2: Cum venisset Cephas Antiochiam, in faciem ejus restiti, quia reprehensibilis erat.

  A008002334 

 Quo loco reprehenduntur quidam importuni correctores, ut Pharisasi: Quare discipuli tui, etc., non enim lavant manus cum panem manducant.

  A008002335 

 Cum autem peccata venialia sunt valde periculosa vel nimis frequentia, illisque nimis addictus est frater, possumus eum corripere, non tamen tenemur.

  A008002337 

 Res debet fieri cum compassione: Quis infirmatur et ego non infirmor? quis scandalizatur et ego non uror? 2.

  A008002372 

 Nam Christianæ doctrinæ Christus Dominus author fuit: at [1.] ipse nihil omnino scripsit, nisi pauca quædam cum [320] mulierem adulteram absolveret; quæ quidem nos nescire voluit, et ideo scripsit in terra (Jo. 8).

  A008002375 

 Sed aiunt: Nonne sufficiunt Scripturæ? nonne sunt satis superque? Sane nollem, cum illustrissimis et doctissimis quibusdam viris, dicere non sufficere.

  A008002412 

 Nam Apostolus ait, I. Cor. 11: Cætera cum venero disponam; ubi tamen multa disposuerat scriptis..

  A008002418 

 Ergo cum Christo maneamus in domo Simonis et Andreæ; ibi Christus curat febricitantes.

  A008002449 

 2, cum iret Helizeus ex Hiericho in Bethel; de 42 pueris devoratis ab ursis quia calvum per injuriam appellaverant Prophetam.

  A008002450 

 Nunquam Dominus percussit quemquam, imo cum caperetur neminem percuti voluit, et Petrum percutientem repressit; at nunc, magno zelo, etc..

  A008002452 

 Similes muribus et hirundinibus, nunquam cicurari possumus cum domino domus in qua vivimus.

  A008002483 

 Cum percutimur, tunc facere debemus quod fecerunt nautæ, Jona3, 1: Venite, mittamus sortes, et sciamus quare hoc malum sit nobis.

  A008002484 

 Sed cum alii percutiuntur non judicandum est id ob peccatum evenire; ut amici Job, et uxor Tobiæ, et barbari, Act.

  A008002489 

 Quæ autem natatoria missionis, nisi Sacramentum Poenitentiæ? de quo cum institueretur dixit Christus: Sicut misit me Pater, et ego mitto vos; quorum remiseritis peccata, etc. [337].

  A008002522 

 Cum tamen interdum etiam ex benignitate Deus auferat homines, Sap. 4.

  A008002523 

 Cum [340] percutimur, facere debemus quod fecerunt nautæ; Jonæ, I..

  A008002523 

 Cum percutitur proximus, si sit vir fidelis et timens Deum, nunquam dicere debemus id evenire ob peccata.

  A008002529 

 Audite Mot Domini, viri illusores; dixistis: Percussimus foedus nostrum cum morte et cum inferno fecimus pactum, etc.; [Ibid.,] v. [14.] 15 et 18.

  A008002557 

 Repentino casu: ut ira correpti, ut videtur accidisse Mosi cum interfecit Ægiptium (si tamen peccavit).

  A008002568 

 Time cum arriserit gratia, time cum abierit, time cum revertetur; cum adest, time ne non digne opereris ex ea, ne in vacuum,» etc. Noli altum sapere, sed time..

  A008002571 

 Exeunte autem illo, alia ancilla dixit circumstantibus quia hit erat cum Jesu Nazareno..

  A008002571 

 Ingreditur domum et stat cum servis confabulans, etc. Hoc ordine: Cum sederet in atrio deorsum, accessit ad eum una ancilla ostiaria summi Pontificis; et cum vidisset Petrum calefacientem se et [349] sedentem ad lumen, et eum fuisset intuita, dixit ad circumstantes: Et hic cum illo erat.

  A008002571 

 Tum Petro ipsi: Nunquid et tu ex discipulis es hominis istius? Et tu cum Jesu Nazareno eras.

  A008002572 

 Et reversus Petrus, cum aliis ad calefaciendum [se], alius videns eum dixit ad Petrum: Et tu de illis es.

  A008002572 

 Post horam alius affirmabat: Vere et hic cum illo erat, nam et Galilaeus est; et accesserunt qui astabant et dixerunt Petro: Vere et tu ex illis es, nam et Galilaeus es; nam loquela tua manifestum te facit.

  A008002572 

 Tum cognatus ejus cujus abscidit [auriculam]: Nonne ego te vidi in horto cum illo? Iterum negavit: O homo, nescio quid dicis; coepit detestari et jurare quia nescio hominem istum quem dicitis..

  A008002573 

 Notate, popule meus, una ancilla incipit dubitando: [350] Et hic cum illo erat; nam non audet Petro asseveranter dicere, sed: Sed et tu ex discipulis es? Mox affirmat.

  A008002611 

 Mirum tanto timore adactum ut bis terve negaverit cum juramento et anathemate: hoc facit appetitus et passio depravata.

  A008002615 

 Cum timore et tremore.

  A008002646 

 1: Nemo cum tentatur, dicat, etc. Oseæ, 13: Perditio tua ex te, Israel, tantummodo in me bonum [358] tuum.

  A008002646 

 Hinc: Adam, ubi es? Et Caim irato: Nonne si bene feceris, etc. Baruch, 3: Quid est, Israel, quod in terra alienorum es? Inveterasti in terra aliena, coinquinatus es cum mortuis, deputatus es cum descendentibus in infernum; dereliquisti fontem sapientiæ. Hinc: Duo mala fecit populus meus: dereliquerunt me, etc..

  A008002647 

 Coinquinatus cum mortuis.

  A008002673 

 Alius cum audiret: Vidit cælos apertos.

  A008002674 

 At pleraque arrident in confuso, quæ cum particulariter sunt facienda displicent.

  A008002730 

 CUM CIVITAS VEROELLENSIS, DECIMO ANTE DIE, SERENISSIMO DUOI ESSET AB HISPANIS RESTITUTA AC PROINDE PACIS SANCITA EXECUTIONI MANDATA, ET PAX STABILITA.

  A008002736 

 Vocalem ergo esse opportet hodie, cum Zacharias, vocis paralisi mutus, loquitur, ad laudandum vocem quæ Domini voce laudata est; sed vereor ne quemadmodum Alexander non alio penicillo pingi volebat quam Apellis, ita et Joannes alia se voce laudari nolit quam Christi.

  A008002739 

 Quasi diceret: Cum Christus sol oriens ex alto, vel solis ortus ex alto visitare nos ex alto, tu aurora et hesper gratissimus, et tanquam pronubus et heraut, parare vias ejus..

  A008002745 

 Sed ecce, o felices nos, quibus pax advenit præter spem omnium, cum tanto honore Principis, qui a mesure son espee avec celle du plus puissant Roy.

  A008002800 

 17, [18]: Sicut quae concipit, cum appropinquaverit ad partum, dolens clamat in doloribus suis, sic facti sumus a facie tua, Domine.

  A008002802 

 1: Concupiscentia cum conceperit, parit peccatum. Psal. 7: Ecce parturiit injustitiam, concepit dolorem et peperit iniquitatem; lacum aperuit et effodit eum, incidit in foveam quam fecit..

  A008002807 

 v. 21: Mulier cum parit, etc. Parvulum Christum esse est Ruperti sententia, et plerique Graeci; vide Maldonatum.

  A008002858 

 Exod., c. 38: Fecit et labrum ceneum cum basi sua de speculis mulierum quce excubabant in ostio tabernaculi.

  A008002860 

 Et erant Deo devotae, quas filii Heli polluebant cum eis coeuntes, I Reg., 2.

  A008002890 

 Favet pro reverentia passiva quod sequitur: Et quidem cum esset Filius Dei, didicit ex iis quae passus est obedientiam.

  A008002890 

 v. 7: Qui in diebus carnis suae, praeces supplicationesque ad eum qui possit illum salvum facere a morte, cum clamore valido et lachrymis offerens, exauditus est pro sua reverentia.

  A008002923 

 v. 24: Fide Moyses grandis factus negavit se esse filium filiae Pharaonis, magis eligens affligi cum populo Dei, quam temporalis peccati habere jucunditatem, majores divitias aestimans thesauro AEgiptiorum improperium Christi, aspiciebat enim in retributionem.

  A008002974 

 IN TEMPLO PATRUM SOCIETATIS JESU NOVITIATUS, CUM PRIMUM PATRONI FESTUM IN TEMPLO RECENTER AEDIFICATO AGERETUR.

  A008002999 

 Cum esset desponsata Mater Jesu Maria Joseph, antequam convenirent, etc. Non, le palmier ne faeconde pas la palme, c'est le soleil qui la faeconde; mais la nature a volu observer cette ceremonie, peut estre seulement pour nous acheminer par cette similitude a ce que nous disons maintenant.

  A008003000 

 Homo tunc temporis incognitus: Mortui estis, et vita vestra abscondita est cum Christo in Deo.

  A008003033 

 Verum de oratione dicere non possumus nisi Deus docuerit, et cum Apostolis dicendum est: Domine, doce nos orare; Luc. XI, v. 1..

  A008003040 

 Sic antiqui principes monasteria faciebant et pii viri monasteria faciunt, in quibus semper oratur et semper ipsi cum orantibus orant, ut Saulus erat in manibus lapidantium, etc. [407].

  A008003042 

 Et cum dicimus Patrem, loquimur de tota Sancta Trinitate; sic enim, c. 14: Si quid petieritis me in nomine meo hoc faciam.

  A008003064 

 Cum exarserit in brevi ira ejus, etc., intellige de ira quae in Verbo abbreviato super terram exarsit in die Passionis forsan.

  A008003064 

 Vel brevi, id est, statim; est enim phrasis antiquae Scripturase ut dicat Incarnationem statim futuram, et non tardabit etc. Quod ideo dicitur quia breve est spatium, non absolute quidem, sed habito respectu ad id quod merebamur, cum enim meremur ut nunquam veniret qui mittendus erat.

  A008003069 

 Apostoli dum perseverarent cum Maria acceperunt Spiritum Sanctum.

  A008003069 

 Quod nota, tum ut scias cum Maria multum esse lucri, tum praeferri Mariam omnibus honore tanquam omnium dignissimam; non enim diceremus principem ire vel esse cum assecla, sed asseclam cum principe.

  A008003070 

 Prima verba quae dicta sunt in deformatione generis humani dicta sunt ad mulierem; prima quae dicta sunt in reformatione dicta sunt ad Mariam, quod ad ea attinet quae relata sunt ab Evangelistis; quoad alia vero idem dicendum est, cum credendum sit experimentaliter vel exercitative ab ipsa Matre didicisse.

  A008003142 

 Mais en même temps, dit toujours saint Bonaventure, «la bienheureuse Passion de notre Sauveur doit exciter dans un cœur chrétien la plus sainte allégresse et le [427] ravissement de la joie la plus vive: In hac beatissima Passione datur nobilissimi gaudii materia et vehemens exsultatio.» «Eh! qui pourrait ne pas être transporté de joie en se voyant, par l'heureux effet des plaies de Jésus, arraché à la damnation éternelle, à l'esclavage du péché, à la tyrannie du démon! Quis non exsultet et gaudeat, cum cernit seipsum per hanc beatissimam Passionem liberatum a damnatione aeterna, a culpae ignominia, a potestate diabolica!» «Quelles bornes pourrions-nous donner aux transports de notre allégresse, quand nous considérons qu'un Dieu nous a aimés jusqu'à se réduire pour nous à tant d'humiliations et de souffrances! Sed quis non exsultet in immensum, cum cernit Deum ipsum in tantum diligere ut tantae vilitati et pœnalitati subjecerit semetipsum pro eo!».

  A008003144 

 «Quel est le grand de la terre qui n'éprouverait pas la joie la plus vive, s'il était aimé du roi à un tel point que ce monarque fût prêt à donner sa vie pour lui! A combien plus forte raison, nous qui sommes des hommes si méprisables, de si infâmes esclaves, des pécheurs si abominables, devons-nous tressaillir de joie en voyant le Roi des rois, le Seigneur des seigneurs, notre Créateur et notre Dieu, Jésus, nous aimer jusqu'à s'immoler lui-même pour nous par la mort la plus ignominieuse et la plus cruelle! Quis princeps in regno cernens se tantum a rege diligi ut paratus esset mori pro ipso, non gauderet et exsultaret! Quanto magis nos vilissimi homines, et nefandissimi peccatores et servi, gaudere debemus et exsultare, cum videmus Regem regum et [428] Dominum dominantium et Creatorem nostrum Jesum nos ita continue diligere, ut immolaverit seipsum pro nobis in tam turpi et vilissima morte!».

  A008003160 

 Ah! puisque je trouve tant de biens dans les plaies de mon Jésus, je veux suivre le conseil de saint Bonaventure, et je prends pour résolution d'établir trois tentes, non sur le Thabor, car Pierre ne savait ce qu'il disait lorsqu'il faisait cette proposition à Jésus, mais sur le Calvaire où le Sauveur lui-même nous a préparé ces trois demeures dans ses divines plaies: « Bonum est cum Christo esse; et in ipso volo tria tabernacula facere, unum in manibus, unum in pedibus, sed aliud continuum in latere ubi volo quiescere.».


09-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome IX-Vol.3-Sermons.html
  A009000447 

 Exurgens Maria, abiit in montana cum.


10-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome X-Vol.4-Sermons.html
  A010000728 

 Accepit ergo Jesus panes, et cum gratias.


11-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XI-Vol.1-Lettres.html
  A011000311 

 Quid enim mihi gloriosius in humanis accidere potuit quam ignotum me quidem, tibi, doctissimo et absolutissimo viro, pro amico provocari, cum in me nihil sit tale quod tuam mihi possit conciliare voluntatem? Quamvis enim patriæ ac primi litterarii tirocinii mihi tecum intercesserit communio, tot me tamen ingenii et doctrinæ [13] gradibus inferiorem tibi fecisti, ut in tanta dissimilitudine mirum sit tantam amicitiam esse posse quantam tibi mecum esse vis..

  A011000325 

 Prioribus cur non responderim id fuit causse quod sperarem, cum Episcopo meo Reverendissimo, istuc coram videndi te ocasionem futuram.

  A011000326 

 Sic enim edixit, Lege 6, Tituli 52, cujus titulus est De Professoribus et Medicis, libro decimo Codicis: « Medicos, grammaticos et doctores legum, cum uxoribus et filiis et rebus (hoc te Mot omnino liberum facit) quas in civitatibus suis possident, ab omni functione et ab omnibus muneribus vel civilibus vel publicis immunes esse, et nec in provinciis hospites recipere nec ullo fungi munere.

  A011000326 

 » Hanc Imperatoris sententiam et sua Glossa, verbo Muneribus, [16] et Lex ultima ejusdem Tituli, si recte principium cum fine conjungatur, et Lex ultima in fine ff.

  A011000346 

 Ea videlicet tua humanitas qua juvenem tirunculum vir gravissimus senatorii ordinis ad amicitiam provocas, [et] vetus tuæ in me pietatis promerendæ desiderium, parem cum gratulatione admirationem concitarunt..

  A011000348 

 Universo enim orbi litterario cum ex fructu arbor optima et sis et habearis, mihi unus perpetuo propositus es quem noctes diesque respicerem, et ad cujus exemplar quam maxime possem genuine animum meum efformarem, non tantum quod nullibi superiorem, paucos etiam habeas pares, sed quod provincialia, civilia aut, ut ita dicam, domestica exempla nescio quid habeant acutioris energiæ ac efficaciæ..

  A011000349 

 Cum vero non solum speciem, sed ne quidem specimen tam expressee virtutis in me ullum post aliquot annos viderem, mese tenuitatis mihimet satis conscius, videndi [20] te coram et audiendi manebat consilium; ac tuæ in me benevolentiæ, si quo fieri posset modo, promerendæ tanto tenebar desiderio, ut cum illud amplius animus meus capere non posset, omnis modestiæ ruptis repaculis, nisi brevi per aliquam occasionem licentiam impetrassem, opportune, importune, ipse qualis qualis sum tirunculus gravissimum senatorem in suavissimum amandi certamen evocare non dubitassem..

  A011000350 

 Cum enim, ut in advocatorum numerum adscriberer, Chamberium peto, credoque admissus purpuratos omnes Patres salutare, de more gratias agere ac per hanc occasionem inter tuos locum impetrare, meaque manu nomen meum scribere, quia coguntur ad militiam nobiles, hora intempestiva [21] ipse cogor discedere insalutato te, quem obiter salutare, præsertim cui antea eram ignotus, nulla salutatione minus ducebam.

  A011000350 

 Hisce vero Paschalibus festis præteritis dum adessem tu aberas, cum, D. Coppier doctore medico ductore, tuas sedes frustra peterem..

  A011000350 

 Quam occasionem cum præcipue spero, tum vero, nescio quo malo meo, factum est ut non utroque suo pede mihi constet opportunitas.

  A011000351 

 Quare cum jam per litteras ac obsignato veluti rescripto ferventem jam et suapte natura pugnacissimum hoc in genere certandi militem provocaveris, videndum est utique tibi non tam quis prior in aleam descendent observes, quam quis posterior supersit..

  A011000352 

 Quod autem per summam humanitatem prior ipse scripseris, id nimirum [22] causæ fuit et te priorem dare, quod divinius est, et me priorem accipere, quod inferius decebat. Et ego ne potius in te senatoriam dignitatem, quam in senatore consummatissimam virtutem colere existimarer, absentem salutare minime consentaneum videbatur, cum præsertim me non ejusmodi juvenem crederem qui in ore vel aure cujusquam purpuratorum Patrum venissem, in intima videlicet juvenili umbra adhuc delitescens.

  A011000352 

 Quod cum secus evenerit, et lætandum mihi est me tam facile tuam benevolentiam consecutum, quæ non tam superbiam (etsi non levis esset titillatio) excitat ullam quam in melius eundi animos addit..

  A011000353 

 Et simul verendum ne cum minora, forsan etiam nulla, quæ de me audivisti majora in recessu, persenseris, et te amasse et amorem significasse pœniteat, ac is quem inde suavissimum gusto fructum præcoci maturitate perceptum repente etiam marcescat.

  A011000353 

 Verum id tua moderabitur humanitas, quam ita cum summa [23] prudentia in te conjunctam esse non dubito, ut nullæ bonæ vel malæ famæ exaggeratio, additio, substractio, nulla etiam referentium ornamenta ac locupletationes te decipiant.

  A011000399 

 Neque vero propterea in te quicquam imprudentiæ [29] esse dixerit quispiam, quod num donatarius cum dono sibi certa respondeat proportione parum prospexeris; verum enim est quod Alexander Magnus credidit, satius fore si donatore dignum sit donum, licet alioquin imparem sortiatur donatarium, ut in eo non tam ad quem, quam a quo proficiscatur considerandum sit.

  A011000400 

 Qua in causa nullam plane sentio formidinem ne aliquam inter vos concissionem dividendo experiri velitis, quandoquidem ambo si amici estis individui, estis et vestra utriusque erga me benevolentia; uti et mea erga vos observantia, cum animæ penitus hæreat, ipsi cedat necesse est ejusque sequatur naturam, quæ tota est in toto, et tota, ut secundum artem loquar, in qualibet parte.

  A011000424 

 Quare iterum redivivam veluti visurus discedo, ac in itinere cum occurreret D. Porterius, unus ex canonicis nostris, ad te brevi profecturus rogavi uti te meo nomine salutaret, quando scribendi nulla dabatur opportunitas..

  A011000424 

 Quare missis omnibus ad eam, mea enim præsentia plurimum recreari solet, propero, nec primum redii quin melius per Dei gratiam, licet propinquiore partu, haberet; vixque consedi cum adest nuncius eam nullo fere negotio peperisse, dolorum nimirum præcedentium ex imminentium summa substractione.

  A011000425 

 Quare ea mihi nunc demum constat conditio quam pro tua humanitate ascripsisti: « cum tibi commodum erit.

  A011000425 

 » Cujus ego eam vim quod ad rem attinet esse credo, ut tum demum obtineat cum nullum officit impedimentum quod « in virum constantem cadere possit.

  A011000426 

 Nescio vero fœliciusne an infœlicius mecum actum sit, ut nimirum tum acceperim ter a te litteras cum ne semel quidem dare potuerim.

  A011000427 

 Imo vero cum nescio quid criminis in ea causa versari audirem, prope fuit ut clamaverim: Viri [35] sanguinum declinate a me. Nihil in iis causis clericis negotii esse debet..

  A011000445 

 Cum enim me omnium quas antea sensi maxima me torqueat solicitudo, timorque et tremor venerint super me, [tuæ benevolentiæ maxime indigeo.] Id enim moris est amantibus, si quid arduum ac periculosum aggredimur, sollicitudinem ac formidinem nostram solari amicis [communicatione] facta, ac formidinis motus sedantur si negotium ipsum mentemque nostram amicis exponere possimus.

  A011000445 

 Nihil vero unquam tam arduum tamque periculosum, ni fallor, mortalibus occurrere potest quam id manibus tractare ac, ut cum Hieronimo [loquar], id ore suo conficere quod vix ac ne vix [quidem] cogitatione complecti vel ore laudare satis possunt beatissimæ illæ mentes, quibus nos (sic) laudandis aut intellectu percipiendis nos minime satis sumus.

  A011000446 

 Atque si ingenii mei imbecillitatem tam probe cognosceres, nihil in te aliud desiderarem quo sorti meæ eam quam a te suo jure quærit misericordiam adhiberes, cum non animo jam indigeo, quem integrum erectumque hactenus sustinui..

  A011000446 

 Et quidem non eram nescius, observatissime vir, magno cum periculo hanc tantam (sic) sacram dignitatem conjunctam esse.

  A011000447 

 Nisi forsitan illud est quod miseratione clarissime illucescit amicitia, quæ cum sit optima rerum omnium, in amico longe melius est deprehendere cum miseratione quam si sine ulla mali communione vel nulla vel exigua superesset benevolentia..

  A011000447 

 Quamvis nescio (ut me sensim teque ab iis cogitationibus substraham quas exposuisse omnino sat est) quanam id ratione fiat ut cum amicus commiseratione malum abesse velit ab amico misero, miser hic contra miseratione amici recreetur, cum miseratione mali particeps [miserens] non fieri nequeat.

  A011000470 

 Illud autem moleste admodum fero, quod tam meo nimirum morbo angi te scribas, maxime cum ego vel nullum vel minimum sentirem dolorem; ac cum tu per summam amicitiam de febricula mea doleres, prope fuit ut nostra dicerem si malorum ut bonorum inter nos communio inducta foret (quod ego vix indemnis facere possem, hoc genere longe locupletior), ovationem propemodum ipse deportassem; at mihi jam vicissim dolendum de tuo dolore foret, nisi iis doloribus modum facere tandem aliquando satius esset..

  A011000471 

 Si a Sancto Antonio velis non recte dici aliter posse quam Antonianum, appelles quod minime taie sit, cum nullum aliud convivium dicatur Antonius habuisse, [42] præter unicum illud in quo convivator corvus affuit, convivæ Paulus et Antonius, pro lautissimo edulio panis, pro potu aqua..

  A011000473 

 Praecipua vero quam appellas amœnitas loci in quo mei habitant, quod nimirum eos omnes mecum sis visurus, vereor ne nobis desit, quoniam per idem tempus clarissimus senator, nostrum omnium amantissimus, Dominus [43] Rogetius, filiæ natu majoris matrimonium cum judice majore Focunacensium celebrabit; parentes mei pro sua erga senatoris universam familiam observantia, jam per litteras rogati, deesse minime poterunt..

  A011000475 

 Ejus litteras simul cum meis procuratori Chappasio commendo; jamjam enim Seyssellum versus pergo, die Dominica concionaturus.

  A011000497 

 Ego namque cum primum scivero adesse te intra Fabricarum limina, non committam quin inter Fabricenses imperitum sed alacrem videas tyronem; succedetque Tulliana deinde casa, quæ omni meliori modo [a te nomen sortietur].

  A011000497 

 Sic enim mea res se habet, ut cum vicariam pro matre præsentiam huic nuptiarum celebritati conferre deberem, quando ipsa interesse posse non crederet, et ego molestissime ferrem præsentiam etiam pro matre vicariam cuiquam tunc [46] conferre cum ex ea ab amantissimo tuo conspectu sequeretur absentia, enimvero factum est ut, rebus aliter succedentibus, mater ipsa vices jam meas expleverit.

  A011000498 

 Dominum de Montrotier, hodie ad Marchionem Sansorlinum redeuntem, tuo nomine adeo opportune salutavi ut cum eo vel ea causa [47] actum optime ducam quod de te Necienses (sic) ultima discedenti verba animo sint injecta, quasi odoratissimi conditus oblectamentum....

  A011000512 

 Accepisti sane tu nostras litteras tardius quam volueram; cum enim præceptori meo litteras antepenultimas dares, Chamberii te constantem fore iis totis feriis uti dixerat sic credebam, atque litteras do Joanni Baptistæ Valentiano (quo cum ex communione studiorum multa mihi intercessit necessitudo) vixdum scriptas, ne [48] accipiendis eis minus avunculo suo D. de Passier excedenti officiosus comes videretur; illi alioquin vix daturus qui tam cito volebat scribi, nisi multo magis dari quam cito dari; quamvis et hoc maxime postulasset quod tibi quem, ut est litterarum amans, unice colit, rem facturus gratam crederet si litteras nostras redderet..

  A011000513 

 At vero quonam fieri potest modo ut non sat cito litteras acceperim, qui tam bene excepi quam bene aliud unquam sum excepturus? Non quidem quam bene sunt scriptæ et elaboratæ, (quis enim tuum illud mellificium satis pro dulcedine non dicam collocare sed gustare quidem possit?) sed jam tam eleganter, tam amice! Illud certe mihi accidit percommode ut priores tuæ litteræ cum ad me perlatæ sunt, secederem in avitam [49] Salesiorum domum; ut enim eas excepi tanta legere sum aggressus aviditate ut aviditas saporem omnem præriperet, at ubi mihi ipsum otium itidem relegendi facultatem comparavit, tum vero undique sese mihi effudit voluptas..

  A011000526 

 Nobilis vidua Villæi illius qui hæreticorum insidiis inter sedium suarum incendia ante aliquot annos peremptus est, cum te referente de causa quadam quæ inter Villæos filios, et Dominum Bessonet agitatur ex Senatu [50] proximis hisce diebus sententiam expectaret, nescio quanam ratione resciverit, mulier quam nunquam vidi, me præcipuo quodam amore tibi charissimum esse, rem sibi admodum utilem et fructuosam facturam existimavit si me, matris optimæ meæ implorata authoritate, intercessorem apud te faceret, quo ei quod a candidissimo judice honestissimum amicum petere posse antea monuisti, bonam exoptes causam.

  A011000527 

 Quod vix postea faciendum ducebam, cum non præcedentibus tantum sed posterioribus quoque litteris animorum nostrorum vicissim tantam exprimamus unitatem, ut supervacaneum fere crederem te de cogitationibus meis deinceps aliter certiorem facere quam profunda quadam attentione.

  A011000527 

 Unico tantum hac in [51] re perculsus argumento, quod meis exhortatiunculis interesse tantopere desideres, quas tamen cum habeam summa quadam intensione simul et attentione, alioquin cogitatione subaudire posses.

  A011000545 

 Cum hesterna die litteras R mi Antistitis quas ad te mitterem accepissem, et non tam scribendi quam litteras mittendi otium occasionemque fecerit mihi nunc bonus hic vir, qui me, in itinere verius quam in urbe, in ipso discessu salutavit, non tantum laconice sed etiam incitate et præpropere potius scribere volui quam non scribere; excusatione dignum ratus si, per hæc jejuniorum tempora, macillentam aliquantulum accipias epistolam, a me præsertim qui vix aliter soleo, et cui non tam edulii quam præsentiæ tuæ recenti privatione arida videantur omnia et insipida.

  A011000560 

 Quomodo namque hominem domesticum lit— teris ad te meis vacuum abire permitterem? Repentina nihilominus ejus profectio, commodum hoc et succisivum scribendi otium propemodum antevertit, cum, parentibus meis absentibus, rusticorum Tullianorum nomine negotium quoddam in urbe gesturus, fere alia via iter capere decrevisset..

  A011000561 

 Jam vero epistola illa tua postrema cum mea quam ad te eodem die scripseram adeo mente convenit, ut eosdem duorum fratrum animorum sensus esse, in amando præsertim, clare commonstret, quamvis non uno quidem ore expressos, cum elegantia longissimo præcedas intervallo.

  A011000561 

 Quo fit ut quod hactenus feci tu quoque vicissim faciendum existimes, ut nimirum qualis unus es in me talem me esse erga te nusquam dubites; sic enim summa mea voluptate conficio omnino te fratrem amantissimum et omni meliori modo meum esse, qui adeo me fratrem tuum esse perspicio ut a me fere alter mihi [55] videar, ne si alter a me non sim, tyro grægarius, idem summo meo incommodo cum tanto fabro esse nequeam..

  A011000576 

 Obruunt me potius tot tantaque beneficia quibus non sine labore Tullianis nostris tuam in Salesios tuos benevolentiam navasti; quæ, qua parte tui in me amoris sunt effectus, recreant illa etiam plurimum, obruunt dum cum tanto otii sacri tui incommodo proficiscuntur..

  A011000578 

 Expectamus te uterque (sic) avidissime; hoc tamen cum incommodo meo, quod dies Crucifixo solemnes, qui mihi ob Divinorum tam solemnem et lectissimam [58] celebrationem brevissimi mihi futuri erant, eo longiores sint quo te avidius expecto..

  A011000595 

 Etsi namque incommodum est et inopportunum spontaneum omni sane tempore inter fratres silentium (quo me longe ab eo sensu abfuisse scias quem te aliquando secutum esse [59] subverebar), at vero longe nunc acerbius et iniquius esset, cum non modo colloquium, sed garritum verni ipsius temporis leges permittere videantur..

  A011000596 

 Neque deinceps ipsa ad iter faciendum gratissima tempestas opportunitate carere sinet, cum litigatores vel recreationis gratia frequentissime ad vos proficiscentur.

  A011000598 

 Bene habet Antistes noster, tui cum primis amantissimus; Dominus item de Chavanes.

  A011000618 

 At vero nudiustertius, cum venirem huc uti sequenti die cum D. Copperio ad vos pergerem, cum ad tria circiter milliaria inter medios ac densissimos imbres processissem, sese mihi de quo nihil cogitaveram, ita se sane res habet, rapidissimus quidam torrens sese objicit qui nullo loco tum vado transiri poterat, sicque cogor retrocedere.

  A011000619 

 Angor desiderio incredibili id præstandi quod promisi, quod quamprimum potero faciam; nullamque dicam diem ne obviam accedas iterum, quod te cum tali ac tanto comitatu semel fecisse, mei scilicet causa, nisi amor ille eximius (cæcusne dicam an cæcutiens?) erga me tuus excusaret, intolerabile omnino videretur in tanto senatore.

  A011000637 

 Fere conscriptam habebam jam epistolam aliam quam ad te mitterem, Frater suavissime, cum Soudanus tuam hanc ultimam undique Spiritus Sancti odorem suavissimum spirantem reddidit; ego illa dimissa ut ad hanc responderem animum adjicio..

  A011000638 

 Ad Aquas, uti [65] scribis, peregrinationem tertio Spiritui Sancto sacro die institutam, Deo dante, faciemus, non alio apparatu quam quo vidisti nuper cum adesses, easdemque Crucifixi Litanias dicemus.

  A011000638 

 Horam certam vix possum ego dicere, cum turba plurima eidem peregrinationi nobis invitis sese addixerit, præsertim nonnullæ matronæ, quas quia ad Communionem cæteraque pia exercitia Societas hæc nostra ab initio admisit, ab hoc cœpto repellere [66] nullis unquam potuit verbis.

  A011000658 

 Ego vero cum D. de Charmoysi, affini nostro, paulo citius expectaturi sumus; quorum enim longe majus futurum est bonum, expectationem anteriorem esse par est..

  A011000677 

 Quod D. de Charmoysi affini nostro scripseras, te ad diem postremum Veneris vel Sabbathi venturum, utroque die fuimus cum D. de Chisse, vicario R mi Episcopi nostri, D. de Montrotier et de Noveri in insidiis inter utrumque iter ad solis occasum usque, ut te, sicuti prioribus scribebam litteris, paulo citius expectaremus quam reliqui plurimi.

  A011000679 

 Dolorem quem sentio cohibeo quanto possum maximo conatu, cum qui raptim scribere cogor, [72] cum stomacho et modestia simul non possim.

  A011000698 

 In tanta quam feci scribendi cessatione, humanissime et clarissime Girarde, id mihi fere accidit quod probis pueris interdum usuvenire solet, qui si statis collegii horis quibusdam lectionibus per imprudentiam non interfuerint, quamvis in officium gratiamque magistri quam primum redire cupiant, nesciunt tamen inter spem [et] metum nutantes horam sibi ipsis dicere, qua in irati præceptoris conspectum venire debeant; dum præsentem ejus iram declinare cum veniæ speratæ jactura, an veniam [74] cum tanta molestia obtinere satiusne sit, dubia mens pueri vix statuere potest.

  A011000700 

 Atque heri cum in hanc Altæcombæ sanctissimam simul et augustissimam solitudinem venissemus, R mum Albiensem Episcopum visendi gratia, qui ut doctissimus est sic Fabrum hunc nostrum summo prosequitur amore, antequam a fratre suavissimo divelli me patiar sic tam diuturnæ cessationis veniam impetraturum abs te credidi, si pollicear me futura diligentia et frequentia deinceps moram hanc præteritam repleturum.

  A011000700 

 Est enim undevigesimus hic dies quo cum fratre meo Fabro nostro vitam ago suavissimam, cui ad perfectam fœlicitatem id defuisse unicum videbatur quod te nobiscum non haberemus.

  A011000715 

 Alioquin cum in ipso fere [77] provocandi articulo, tuas illas amœnissimas et, quod caput est, amicissimas litteras accepissem, tanto tuæ humanitatis lumine mentem meam obtundi sensi ut qui jam jam scripturus eram, tantæ humanitati respondere posse omnino deinceps desperarem.

  A011000715 

 Sic enim Apollinem cum tanta subtilitate respondentem inducunt, ut si interrogasset nulla humani ingenii virtute responderi potuis set.

  A011000715 

 Tam multis namque partibus superior es nobis ut nulla proportione tecum certare possimus, nisi tunc agamus cum agere nondum cæperis, vel si voluntate res tractanda sit..

  A011000732 

 Duo maxime nunc præstabo, Amici charissimi: alterum quidem ut vestris litteris quibus non ita pridem auctiorem me sane fecistis et jucundiorem respondeam; alterum vero ut quoniam sentiunt ex iterata lectione detrimentum, hac eadem epistola, recentes a vobis expetam, cum eadem utrumque ratione nitatur..

  A011000749 

 Quam bonus eram vir et bardus, mi Frater, cum uti sororis meæ consuetudini ac ustricitati (sic) tantisper indulgeres, tam candide suadebam, mi Frater.

  A011000752 

 Bene vale et ut valere vis, cum clarissima conjuge..

  A011000769 

 Sane, quantum conjicere potui, non alia me ratione amare cupiebat Franciscus Chosallius quam quod me amares; alioquin cum in me tam pauca e multis quæ dixeras deprehenderit, neque te neque me jam amaret, nisi amari me abs te, te quidem excusatione, me benevolentia, utrumque admiratione dignum redderet.

  A011000785 

 Et vero nunc tibi ex animo gratulandum est, clarissime Girarde, cum te totis viribus sub sanctissimi [84] Crucifixi signo serio militantem videamus.

  A011000786 

 » Quæ tua mihi gloria eo suavior est perfecta, quo nuper te in confratrum ex Cruce nostrorum numerum majore cum oblectamento [86] renunciavit vir optimus et ipsa canitie venerandus, Joannes Tissotius, communis hujus Confraternitatis prior meritissimus; ut jam certo quodam jure omnium nostrum bona videantur esse communia qui, tum aliis nominibus tum hoc peculiari fratres ex Cruce censemur.

  A011000820 

 Gubernator, cum cæteris his Catholicis, rusticos circum circa, necnon et cives Aquenses, secretis suasionibus ad conciones nostras convocare, rem Christianam recte ac impensissime promovere [non destitit.] Quamprimum vidit dæmon; enimvero, tunc advocato suorum concilio, per summam perfidiam, fidem vicissim Tononienses quotquot sunt ex primariis sibi faciunt, nullis se cæteramque multitudinem unquam adfuturos Catholicis prædicationibus, ne nimirum satis non esset privata cujusque pertinacia nisi nefaria ac communi cohortatione, in suam perniciem, Principis desiderio ac nostris conatibus illudant ac omnino cervices opponant temulentas.

  A011000820 

 Idque actum est, quantum audio, nudiustertius in urbis ipsius sedibus publicis, cum jam antea abiissent in concilio impiorum, hoc est, per speciem matrimonii cujusdam, uti soient, dirimendi convenissent in suo quod appellant [91] consistorio, in quo idem jam plerique inter se decreverant..

  A011000860 

 Nunc demum mihi de rebus Tononiensibus bene sperare licet, quod te scire par est, Frater suavissime, cum me nudiustertius ex eis quidam tanto [obsequio] prosecutus fuerit quanto nihil jucundius nihil gratius, immutata [95] jam ex parte eorum lege qua cautum fuerat uti ne mecum non beneficiis modo, sed ne quidem verbis agerent.

  A011000877 

 Has meas ad eum litteras cum aliis ad Guichardum nostrum, Girardum et Præsulem Albigensem commendatas habeas velim; et a me quamprimum recentes expectes, cum de nostra hac provincia et re Christiana conscribam.

  A011000894 

 Cum enim te discessum ad Albienses tuos parare audiverim, non debui committere quin, sin minus sacras illas [100] tuas manus religiose coram uti par est exosculari queam, saltem et veniam a te peterem simul ac, levi licet significatione, testatum facerem me immortali recordatione tuam illam qua me quondam complexus es benevolentiam animo servaturum, tuæque Paternitatis Reverendissimæ perpetuum ac humillimum cultorem futurum..

  A011000895 

 Quod cum ita sit, tuæ erit humanitatis ac amplitudinis, mihi inter tuos ita locum aliquem fixum firmumque attribuere, ut me non minus unquam tuum existimare possis quam esse possim, et quando tuorum Allobrogum numerum inire placuerit, ego ultimus in mentem tandem tibi veniam, qui si propensionem ac erga te observantiam animorum tam probe perspectam haberes quam merita, inter primos facile apparerem..

  A011000948 

 Nam cum inter cænandum cognoverim Tovaysium hunchac ipsa nocte ad vos discessurum, non possum [hora] profecta graviter hispanico more scribere.

  A011000949 

 Mirum ergo non fuerit si, quod per jocum nuper dixeram, nunc reipsa gallice scribendum mihi sit; cum enim Servetanus noster jam discedat et de hæreticorum hujus temporis instabilitate Meditationes animo volvam, vix quidem fieri posse reor ut graviter hispanico more scribere possim.

  A011000963 

 Mora est, fateor, et quæ culpa non careat; ea tamen ex parte [109] excusationem aliquam habeo, quod me tantopere tuæ delectant litteræ, ut quamvis continua confractatione detrimentum charta sentiat, novara tamen mihi quotidie suggerant voluptatem qua mihi recentes subinde videantur esse, maxime cum nullam temporis habeant notam.

  A011000963 

 » Cum ego conditiones quaslibet a te ultro recipere sum paratus, ignosce..

  A011000994 

 Incœperam jam tum ex tuo ad Sebusianos discessu dolere, cum ex nota temporis cognovi te tunc cum litteras tuas accepi rediisse.

  A011001000 

 Lædebar ego a meipso qui ideo lædebar quod tu quoque lædi putarem, cum primos hos animorum motus ratione antevertere fabri sit non tyronis..

  A011001001 

 Cum enim ex arce velut eminus impetitus conditiones justas neglexerit, cominus nunc extremum impetum faciam; potior est numero at nos causa.

  A011001003 

 At hæc animi gratia dicta sint, cum ego, nec vi ulla ingenii neque [115] aliqua scientia sed patientia fretus, in hanc arenam venerim: Expecta, reexpecta, manda, remanda, utinam, quod sequitur apud Isaiam, non vadant et cadant retrorsum et confringantur..

  A011001005 

 Jamque vale, et Christum habeto propitium, cum omnibus fabris et fabritiis..

  A011001077 

 Dicamne, mi Frater, quanta animi voluptate tuas litteras et clarissimi viri Antonii Possevini nudius tertius exceperim? Et cum alterius seorsim recordatio sola animum omnem delectare posset et soleret, quid quæso non recordatio solum, sed utriusque erga me tantum benevolentiæ pignus effecerit? Epistola per se scribentis [122] quædam effigies manualis est; at in selecto illo libello de Poësi et Pictura, tam genuina est Possevini effigies, ut non in messem alienam miserit manum qui tam eleganter et graphice seipsum representant et pinxerit; ac nihilo fere minus se libello mihi præsentem exhibeat quam ipsissima præsentia tibi.

  A011001078 

 In iis est Petrus Poncetus jurisconsultus doctus et vir bonus, qui cum jampridem de præsentia corporis Christi in Eucharistia recte sentiret, etsi in quamplurimis turpissime erraret, a scola Calviniana quæ in tanto Sacramento falleret et falleretur abduci se facile passus est; ad caulas vero Catholicas redire peculiare fuit negotium.

  A011001079 

 Ego cum nihil propemodum aliud hic oculis reficiendis haberem, identidem præ manibus charum piumque munus amantissimi viri sumebam.

  A011001079 

 Quorum tu mihi bonorum author cum sis, quid concludam tu ipse cogita.

  A011001080 

 Eques Compesius vestras attulit litteras, ac me simul cumulatius iisce de rebus Christianis sperare jussit, nescio quibus, faustis quidem si veris, prædictionibus; quibus, cum vir sit summe Catholicus et Sabaudus, ipse facillime credit, ac adeo me uti crederem vehementissime compulit.

  A011001102 

 Quod non ad dictam diem servum suum in urbem miserit eques Compesius, alia via litteras ad te et ad P. Possevinum nuperrime perferendas curavi; at cum nunc idem ipse iter conficiat, noluit propter moram sine meis ad te litteris proficisci ac ea occasione salutandi te destitui.

  A011001114 

 Nuper cum in Romana [130] Curia conditionis remissionem postularet, repulsam quod certo scimus passus est; et vult nihilominus canonicus et dici et esse.

  A011001114 

 Porterio huic nostro cum quodam sacerdote nomine Capituli negotium coram te forsitan erit.

  A011001115 

 Quare, cum in Bulla sua, illi nobisque lex dicta sit, eam proferat.

  A011001115 

 Sed cum in odiosis versemur si Constitutionum nostrarum venerationem, et, si excommunicationis asperitatem spectes, in periculosis, difficile adduci nos ab alio quam a te patiemur, quem non modo ut peritissimum fabrum, sed ut religiosissimum confratrem veneramur..

  A011001134 

 At hæc fusius cum integrum opus attentius paulo, iis quatuor aut quinque diebus, consideravero; vix enim aliquot paginas, partim concionibus, partim aliis negotiis abstractus, degustasse licuit; eramque in officio apud Dominum de Montrotier quod dixeras, cum libellum et litteras a te excepit..

  A011001162 

 De Guichardi nostri casu cum primum audivi, attonito similis, oculis mens et vox faucibus hæsit, nihilque vel lætum vel infaustum altius cordi insidere unquam mihi poterit quam quod [dicis] de tanto amico; ut vix tuam ferre possim elegantiam, qua meam diligentiam tuæ in hac causa vices gerere velis, cum nec si diligentissimus sim mortalium, meam erga ipsum clarissimum Guichardum observantiam et propensionem explere possim.

  A011001166 

 Vel meum ergo tuumque pœnitus inter nos non audiatur, vel candidius tunc proferatur cum me tuum teque meum dicere volueris..

  A011001167 

 Expectabasne pro tanto munere tam gravem expostulationem? Vetus tamen mos est debitorum, cum non sunt solvendo, hac uti solemni diversionis arte.

  A011001196 

 Cum ergo non longo multum intervallo, et solo fere quod aiunt Lemano lacu a te cognovissem me abesse, rem quidem tibi non ingratam, mihi vero in posterum [141] longe utilissimam facturum existimaverim si qui præsens nequeo, absens per litteras, commodum aliquando de rebus et dubitationibus theologicis interrogarem, et docentem te per litteras item interdum audirem.

  A011001197 

 Quem cum antiquitatis authoritate non nihil moveri viderem inter familiaria colloquia, porrexi tuum illud Opus Cathechisticum, cum sententiis Patrum a Busæo fuse descriptis; cujus lectione abduci se ab [142] errore in tritam veteris Ecclesiæ viam passus est, ac manus tandem dedit; quo etiam tibi nomine plurimum plurimum uterque debemus..

  A011001198 

 Cum vero nuper pro libero hominis arbitrio illud urgerem Genes., 4: Sub te erit appetitus ejus, et tu dominaberis illius, objecit ex Calvino voces (ejus et illius) referri ad Abelem, nimirum ut dicatur dominaberis fratris, non peccati.

  A011001232 

 Cum ergo non longo admodum intervallo, et solo propemodum quod aiunt Lemanno lacu a te me abesse cognovissem, rem tibi quidem non ingratam, mihi vero in posterum longe utilissimam facturum existimavi, si qui præsens nequeo, familiarius per litteras absens interrogarem, et docentem te per litteras item interdum audirem, pro tua in proximos charitate.

  A011001233 

 En igitur nonus agitur hic mensis quo sum inter hæreticos hos Tononienses, jussu R mi Antistitis Gebenensis, [145] ut quando nulla vi ad caulas Ecclesiæ eos reduci vult Serenissimus Allobrogum Princeps, pro pacto cum Bernensibus eam in sententiam facto, videam etiam atque etiam num iis ad Christum convertendis verbo et colloquiis sit aliquis locus.

  A011001234 

 Quem cum antiquitatis authoritate nonnihil moveri viderem et saltem torqueri, explicavi Opus tuum illud Cathechisticum, cum authoritatibus sententiisque Patrum a Busseo descriptis; cujus lectione sensim ab errore abduci se in tritam veteris Ecclesiæ viam passus est manusque tandem dedit; quo etiam tibi nomine plurimum uterque tibi debemus..

  A011001235 

 Is autem cum nuper pro libero hominis arbitrio urgerem locum Genes., 4: Sub te erit appetitus ejus, et tu dominaberis illius, objecit referri voces (ejus et illius) ad Abelem; nimirum, dominaberis fratris non peccati; rationemque ex Calvino reddebat quod in Hebreo relativa illa sint masculina, peccatum vero apud Hebræos fœminina voce exprimatur.

  A011001235 

 Quare cum bonum hunc virum et ex auditoribus meis Catholicum ad vos [147] discedentem moxque rediturum cognovissem, hujus a te quæstionis solutionem, a peritissimo nimirum magistro et humanissimo doctore, rudis tirunculus petere constitui, tua in proximos omnes juvandos fretus propensione..

  A011001290 

 Cum audiveritis bella ac seditiones, nolite terreri..

  A011001290 

 Id me non leviter torquebat, torquet autem [153] maxime, tot clades capitibus nostris, mi Frater, imminere, ut interea vix ullus pietatis procurandæ, cum ipsa maxime sit necessaria, superesse locus videatur.

  A011001291 

 Ac Spondæus quidem quam opportune cum sua recenti præfatione venerit, vel ex eo intelliges quod et Gebennenses et Chablasiani ministelli nihil quod tanto viro tonderent habebant quam eum, in pœnam fractæ fidei, amentatum et furiosum in angulo quodam Galliæ delitescere.

  A011001312 

 Non tamen bona spe vacuus omnino, itaque cum rem levius transigi audiam, mihi tibique plurimum gratulor; quando infœlix hoc nostrum sæculum, pro faustis solent haberi quæ non sunt infaustissima..

  A011001312 

 Nonne bene dixeram, mi Frater, facturum me deinceps ne ullum inter nos audiretur silentium? Cum inter nostros Tononenses vix semel in mense ad te possim scribere, scribo nunc ex paterna Salesiorum casa per [156] Coquinum, eo sane jucundius quod paulo meliora de rebus nostris jam audiverim.

  A011001325 

 Heri namque parum abfuit quin Avullæus cum urbis sindicis, uti vocant, ad concionem palam venirent, quod me de augustissimo Eucharistiæ Sacramento disputaturum audivissent.

  A011001327 

 Cumque legationem hanc ministro suo quidam imponere vellent, alii tutius contra fuere, ne nobiscum palæstram [159] ingrediatur, ne subtilitatibus scholasticis vincatur, cum philosophiæ sit ignarus..

  A011001346 

 Insanus tantum ministellus cum te fœlicem vocasse culpam « quæ talem ac tantum meruit habere Redemptorem » legeret: « O blasphemiam, atheismum, Papismum! » inclamavit homo stultissimus et amentissimus.

  A011001346 

 Nunc paullo pressius rem cum iis Tononensibus ago, agamque brevi pressissime, ubi quod jampridem meditabar opusculum ad maturitatem qualem meum fert ingenium perduxero, et tu negotium probaveris.

  A011001347 

 Tu si separatim, cum ad me scribes, nonnullam de illis versibus amicam facias significationem (ad idem uti fit litterarium), mihi rem tuo genio dignam fecisse videaris; hoc enim argumento, quod sæpius jam cum eo feci, Mot Dei admonebo.

  A011001367 

 Accepi tandem breviores illas tuas cum Possevini nostri libro et litteris; nihilo sane longiores redditurus, quod concionibus crastinis texendis tempus instet.

  A011001369 

 Bene vale, Frater suavissime, et me, quod facis, ama Christumque imprimis habeto, cum clarissima universa familia, propitium ac Servatorem..

  A011001448 

 Martinengius [176] quidem cum ad Divæ Catharinæ arcem venturus speraretur, nostrorum precibus adactus sum ut partim nocturno, partim diurno itinere ad condictum locum et diem, negotiorum quorumdam pro clericis cum eo tractandorum gratia, [me conferrem;] cumque mœnia Gebenensia mane lamberemus, didici te inde [aurora] ejus diei discessisse, quo mecum longe durius actum existimavi quod tam parvo temporis intervallo disjungeremur, ac ut fieri solet, veluti præcurrentem consequuturus, ad multam usque noctem iter feci; sed frustra, nam ut, si tamen factu possibile foret, desiderium quo crucior fruendi te acueres, mihi ejus ingenium imitatus videbaris, quæ fugiebat « ad salices sed » se cupiebat « ante videri.

  A011001448 

 » At ego, ne igitur spinetum rosa carens ingrediar (non [177] enim me ad sui contemplationem infœlix civitas, sed unius quidem hominis, sed qui instar multorum mihi sit, præsentia pertraxerat), et ut suavissimi complexus jacturam aliquo modo resarcirem, ad Salesios nostros venio, mox ad Baronem nostrum Chivronium, qui me tanta benevolentia quanta maxima dici potest exceptum, per multos dies quibusdam suis cum fratribus et agnatis rebus componendis retinuit, ut litteras illas suavissimas ad 7 calend.

  A011001449 

 At me nunc nulla potest diutius continere modestia quin tibi paullulum succenseam, quem cum toties serio dicentem audiverim summopere optare te nomen tuum ab ore et aure principum quam longissime abesse, te [178] jam lætitiam de eo maximam capere videam quod magnifice Principem nostrum de me passim et sentire et loqui cognoveris.

  A011001451 

 Sacrum autem de Eucharistiæ mysteriis poema non video quare non possis Episcopo dicare, cum altius profundiusque sit opus priore, et præterea non semper a supremis ad infima, sed interdum ab infimis ad suprema transcurrere æquissime ordo patiatur..

  A011001452 

 Caput illud de discordi hæreticorum cum hæreticis concordia mecum non attuli, vitio famuli cui cum quæ [180] afferre statueram commissem, omisit.

  A011001575 

 et accedit, Frater suavissime? Videndi te ingens, ut par [193] est, et me apud te de mora in scribendo purgandi desiderium [erat] quod litteris nulla possum ex parte explere; nec otium quidem affuit, nec tabellarius; dicam candide, nec etiam animus, cum singulis propemodum momentis profectioni intenderem.

  A011001577 

 Itaque, suavissime Frater, me quod facis plurimum [194] ama, et bene vale cum clarissima familia tua, quam plurimum salvere cupio, Christumque habeto propitium.

  A011001727 

 Ita tamen vidi ut vix vidisse dici possim, cum enim ad extremum diei crepusculum convenissemus, magis utrimque audivimus quam vidimus, etsi per duas horas simul fuimus..

  A011001815 

 Quod si urbanorum pastorum colloquia cum [217] rusticanorum societate non facile commutaveris, at saltem te cum Orientalibus Dynastis venturum expectabimus.

  A011002208 

 Cum anno præterito de Bezæ, primarii inter Calvinianos hæretici, ad Ecclesiam Catholicam reditu ac conversione, tum Pater Spiritus Balmensis, ex Ordine Cappuccinorum concionator, tum ego ipse quoque, non [268] levibus multorum permoti sermonibus, bene sperare cœpissemus, ne in re tam optata aut industria nostra aut adminicula cætera desiderarentur, ita inter nos convenit, uti nimirum ille quidem, qui ad Capitulum, quod vocant, generale sui Ordinis, Romæ indictum, properabat, de re tota cum Beatitudinis Vestras clementia coram dissereret, peteretque ne redeunti hæresiarchæ (si videlicet rumorem sequatur eventus) Apostolica desit providentia.

  A011002209 

 Id autem ut facerem, varia prætexens negotia, sæpius Genevam ingressus, nullus unquam mihi ad hominis quem quærebam privata ac secreta colloquia patuit aditus, præterquam hoc ultimo tertio Paschali die, cum et solum et satis primo quidem accessu facilem inveni; sed tandem aliquando in recessu, postquam extorquendæ [269] ab eo animi sententiæ modos omnes tentassem, omnemque, quoad per me fieri potuit, lapidem movissem, lapideum deprehendi cor ejus immotum hactenus, aut sane non omnino probe commotum, inveteratimi scilicet dierum malorum.

  A011002210 

 Verum, quando per tantam benignitatem licet, committendum non existimo quin dicam passim finitimos undequaque Genevensium populos, hactenus hæreticos, ballivagiorum ut loquuntur de Gex et Gaillard, restitutionem fidei reique Catholicæ infimis postulare precibus, quo deinceps Catholice vivere queant; atque plurimorum [270] inter eos quotidianam audivi quærimoniam quod Catholici cum sint, ritu tamen Catholico vivere Reipublicæ Genevensis tirannide prohibeantur, cum alioquin ea Respublica non suo, sed Francorum Regis Christianissimi nomine in ejusmodi populos violentum illud exerceat imperium; neque probabile sit ejus tyrannidis qua Catholicorum conscientiæ opprimantur conscium esse Regem, qui nuperrime tanta contentione Catholicam communionem expetivit.

  A011002246 

 Cum anno præterito de Theodori Bezæ, primarii inter Calvinianos hæretici, ad Ecclesiam Catholicam reditu et conversione, tum Pater Spiritus Balmensis, ex Ordine Cappuccinorum, insignis et probitate et doctrina concionator, tum etiam ego ipse, multorum non levibus permoti sermonibus, bene sperare cœpissemus, ne in re tam desideranda aut industria nostra aut adminicula cœtera desiderarentur, ita inter nos conventum fuit, uti scilicet ille quidem, qui per ea tempora ad Capitulum, quod vocant, generale sui Ordinis, Romæ indictum, properabat, de re tota coram Beatitudine Tua dissereret, peteretque ne (si rumorem sequatur eventus) redeunti hæresiarchæ Apostolica providentia desit.

  A011002247 

 Id autem ut facerem, varia prætexens negotia, sæpius Genevam eam ob causam ingressus sum; sed nullus mihi patuit aditus ad hominis quem quærebam privata et secreta colloquia, præterquam hoc ultimo tertio Paschatis die, cum et solum et satis primo accessu facilem inveni; sed tandem aliquando, postquam extorquendæ illius animi sententiæ gratia, omnem, quoad per me fieri potuit, movissem lapidem, lapideum tamen cor ejus immotum adhuc, aut sane non omnino conversum deprehendi, inveteratum scilicet dierum malorum.

  A011002248 

 Meum vero de homine illo judicium est, si paulo frequentior, tutior ac commodior ad ejus colloquia pateret accessus, forsitan fore ut reducatur ad caulas Domini; sed præcipue si, quod speramus, Beatitudine Tua annuente, [273] Genevæ instituatur cum ministris disputatio.

  A011002249 

 Verum, quando per Beatitudinis Tuæ clementiam licet, committendum non duxi quin eam certiorem faciam, undequaque passim finitimos Genevensium populos, hactenus in hæresim abductos, ditionum Gexensis et Galliardensis, ritusque et rei Catholicæ restitutionem demississime postulare, quo deinceps Catholicam vitam agere queant; atque quotidianam plurimorum inter eos audiri querimoniam, qui, Cattolici cum sint, Genevensis Reipublicæ tyrannide prohibeantur ritu Catholico vivere: cum alioquin Genevenses, non suo sed Christianissimi Francorum Regis nomine, in ejusmodi populos imperium ac vim exerceant; neque probabile sit ejus tyrannidis qua conscientiæ Catholicorum opprimantur conscium esse Regem, qui tanta contentione Catholicam communionem nuper obtinuit.

  A011002828 

 Accepi litteras, quas ad me postridie Assumptionis Beatæ Virginis dedisti, incredibili cum animi mei voluptate, quod ex iis non mediocrem in te erga Deum pietatem et erga nos benevolentiam perspexerim, cum hanc precum nostrarum destinatam celebritatem, non tuis tantum sed etiam populi cui præes precibus cumulasse significas, eam utique, si res tulisset, tua præsentia exornaturus.

  A011002945 

 Cum enim hoc in oppido 40 horarum [363] oratio celebraretur, ejusdem Cardinalis Illustrissimi ex itinere et Serenissimi Ducis nostri præsentia, Deo procul dubio ita disponente, incidit, faustis admodum auspiciis, quando per idem tempus innumera hominum multitudo hæresim abjurare fidemque Catholicam amplecti statuerat, quorum pars id in ipsius Illustrissimi Legati, pars in meis manibus sancté præstitit, Serenissimo Duce quam impensissime rem totam promovente.

  A011003045 

 Quo nomine non solùm mirabiliter gaudeo, sed etiam, si tua causa id facis, ut facere debes, et tibi et jurisprudentiæ gratulor: tibi, cui amplissimam gloriæ messem ex eo consilio paratam esse prospicio; jurisprudentiæ, quam mira ingenii tui felicitate ornatam maxime et illustratam iri confido si, quod facturum te non dubito, ad eam sic voles incumbere ut quæ te prior disciplinæ suæ alumnum habuit, ejus laudem cum tua putes esse conjunctam.

  A011003110 

 Illa enim me ratio consolatur quæ tibi per modestiam tuam fortasse minùs perspecta est: quòd ad functionem istam probè capessendam dignitatis tantùm adferas quantum humanæ condicionis imbecillitas patiatur, nec quicquam causæ sit cur in eo officio, quod tibi cum tot sanctissimis viris commune esse voluit idem ille Deus optimus maximus quem tu ut debes suspicis et vereris, prascipua quadam solicitudine angi velis; nisi fortè hominem te natum pudet, cui nec satis esset humanam condicionem cum angelica commutasse ut tanto muneri obeundo sufficere (quomodo theologos tuos loqui audio) ex condigno posses..

  A011003113 

 Ac sanè quid esse potest quod te tantopere debeat conturbare? An humanæ naturæ infirmitas? An non verò et hominem te nasci Deus voluit et homines illos esse per quos juge illud tremendumque sacrificium offerretur? An ergo indignitas tua cum sacerdotii dignitate collata? At hoc ipso dignum te facis quod indignum esse agnoscis, nec tuæ est pietatis tam inverecunda verecundia obsistere ne quò te Deus vocat trahitque ultrò evehi patiare.

  A011003113 

 Gaude potiùs quòd non cum terrestri principe tibi res est, qui quos ad dignitatem aliquam immeritos provehit sic ornare nequeat ut ex imperitis eruditos faciat aut ex balbis oratores; sed cum Deo illo cui non sit difficilius dignum te sacerdotali dignitate facere quàm dignitatem ipsam conferre.

  A011003115 

 Igitur, quod facere et possum et debeo, non te hortabor ad istam dignitatem sic tuendam tractandamque ut appareat dignitatis functionem tibi cum multis communem esse functionis verò dignitatem cum paucis (neque enim tu is es qui moneri aut excitari debeas), sed illum ipsum Christum qui sacrificator tecum erit supplex orabo, ut qui tam sancti propositi autor fuit idem sit et adjutor perpetuus et remunerator, tantæque pietatis fructus in dies tibi præstet uberiores et cumulatiores, in annos longissimos sola æternitatis commutatione finiendos..

  A011003157 

 Iterum ergo, tu, cum Salesiis tuis Salesianisque omnibus, benè vale..

  A011003199 

 Illud scito in summa omnium expectatione esse quid præclarus iste conatus enixurus sit; non quòd quisquam verendum existimet ne tu ea omnia præstare non possis quæ ab eximio et omni ex parte præstantissimo viro expectari debeant, sed quoniam tibi cum eo genere hominum res est ut verendum sit potiùs ne, cùm omnia præstiteris, margaritas ante porcos sparsisse videaris.

  A011003222 

 Egi cum patre nostro observantissimo de canonicatu, et qua ille est in omnes humanitate et erga me propensione obtinui facillimè quæ volebam, factus paulo impudentior in tam aperta tuisque literis tam mirificè expressa voluntatis erga [387] Rolandum tuæ significatione.

  A011003223 

 Nec rursus æquum est ut absente me valere te jubeam qui absente te vix valere possim; præsertim mense proximo, quo neque tecum vivere licebit neque cum uxore dormire, nisi fortè postremum hoc potiùs ad valetudinem meam conferat.

  A011003225 

 Dixi tandem videri mihi totam rem istam tui esse debere consilii et judicii, ut si nihil istic profici posse [388] videres, majorem salutis tuæ paternique desiderii quàm tuæ laudis rationem haberes (neque enim dubito quin ex conatibus istis, tametsi, quod abominor, irriti forent, eo major tibi laudis materia paretur quo longiores erunt et, ut ita dicam, quando tibi cum obstinatissimis res est, obstinatiores), sin verò benè sperares, non committeres ut ex præcipuis laboribus et victoriis tuis successori tuo, quisquis ille futurus sit, triumphus quæreretur, sicut etiam quod te magis ut scio movebit, ut tanti momenti res prosperè inchoata successoris tui sive inscitia sive minùs felici industria concideret..

  A011003225 

 Ego verè, cujus maxime interest non tantùm te salvum esse, sed etiam sic de me sentire ut neque minùs te amare videar quàm à parente ipso ameris, neque minùs prudens providensque quàm senatorem deceat, id unum verebar: ne aut minùs amare viderer parenti nostro si cum Episcopo sentirem, aut minùs prudens Episcopo si parentis consilium adprobarem.

  A011003272 

 Quid enim publicas [391] privatasque de temporum injuria querelas ad te deferam, aut cur velut in picta tabula ponam tibi ante oculos profugam ad me socrum cum liberis, quos misera nostra tenebat Sebusia, amissos biennii ferè integri redditus et facultates penè omnes quæ per lasciviam exercitus eripi diripique potuerunt, cæterarum, quarum amissio paulò difficilior est, jacturam nec dubiam ab hostibus imminentem?.

  A011003318 

 Id qua ratione, aut ut veriùs dicam, cujus culpa factum sit, si ex eo cognovisti, non excuso tam improbabilem hominis negligentiam, sed ignosco culpæ, satis enim mihi fuerit quòd culpa me vacare intelliges; sin fuit ille in hoc ipso negligens ne se accusaret, neque excuso, neque ignosco, tametsi querelas omnes et injurias à me hodie, ut par fuit, remissas esse non nesciam; adeò mihi constitutum est perpetuas cum iis inimicitias gerere si qui erunt quorum culpa fiet ut de mea, non dicam voluntate, (qui enim facere posset?) sed diligentia malè suspicandi quæsita tibi occasio videatur..

  A011003360 

 Cum typographo nostro nondùm agere potui, nec agam priusquàm à te aliquid accepero cujus exhibitione possim hominem, alioquin minus liberalem, permovere ut impensam excudendo operi [397] necessariam prorogare non recuset.

  A011003360 

 Vereor etiam ne illam excusationem afferat qua uti solet cum urgeo ut poësim meam gallicam excudendam aggrediatur, quòd chartam non habet; quamquam jubet me sperare futurum ut brevi habeat.

  A011003381 

 Eram apud Sebusianos meos, et cum Guichardo nostro, viro (quod te scire arbitror) nunc prorsùs militari, ut tempori nihil nisi bella et classicum resonanti magis quàm genio meo inservirem,.

  A011003391 

 Reliquum est, mi Frater, ut te non jam horter ad pugnam istam quam te adversùs hæreticos tanta contentione capessere video, sed moneam potiùs et rogem ut salutis et incolumitatis tuæ rationem habeas, tibi parcas, caveasque ne tenuiores corporis vires et animi viribus impares, jamque tot jejuniis attritas, dicendo scribendoque exhaurias, quas tibi integras salvasque conservari non minùs reipublicæ quàm mea scis interesse, quandoquidem tibi cum eo hoste res est quem nonnisi longo lentoque, ut vides, bello possis ad deditionem compellere.

  A011003413 

 Sed accidit ut cùm proximo quoque die Necium se profecturum crederet, measque jam ad te literas urgeret, Lugdunum versus pergere coactus fuerit ad ea tractanda negotia cum Duce Monmorentiano quorum maximè gratia in hac usque loca peragravit.

  A011003464 

 Id unum nobis benè cedit, quòd cùm nihil sit in tanta rerum omnium perturbatione quod non ducat ad desperationem, de omnibus tamen benè et in dies meliùs ac meliùs sperare non desinimus; sed cedet multò faciliùs si, quòd tecum precari faciliùs est quàm ominari, una cum Elia illo tuo per turbinem in Cœlum rapimur..

  A011003508 

 Movet me etiam non parùm quòd, postremis qui mihi cum illo ante morbum intercesserunt sermonibus, videbatur in eam potissimùm curam velle in posterum incumbere ut sacrosancta religio [410] nostra, tuis potissimùm præclaris conatibus adjuta, per totam istam provinciam quàm latissimè et vivissimè diffunderetur.

  A011003530 

 Libris illis de politica, ut eleganter inscribis, auscultatione id præscribentibus, hoc mihi quàm dulce optatumque fuerit, etsi facilè æstimare potes qui optimus testis es nihil me umquam ardentiùs desiderasse, vix tamen possis credere ni tibi persuadeas eum esse me qui factis laudibusque tuis magis delecter quàm tu ipse, in ea præsertim re in qua nominis tui laus cum Dei gloria non possit non esse conjuncta.

  A011003531 

 Ad eum enim, cum tuis literis, meas etiam dederam.


12-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XII-Vol.2-Lettres.html
  A012000814 

 Religionis nimirum causa est quæ, cum ubique quidem, apud me vero quam maxime precipua esse debebit, me tanta vi abducit et abstrahit.

  A012001318 

 Ineunte hoc ipso anno, ex Episcopi, Capituli et cleri hujus Gebennensis voluntate, discesseram apud Christianissimum Francorum Regem, tractaturus de Catholica religione restituenda in oppido et universo agro Gaiano: [127] negotium quidem pium, quo nullum sequius proponi poterat, et cui promovendo nulla ex parte defuit apostolica sollicitudo Beatitudinis Vestræ, cujus scilicet Nuncius, Episcopus Camerinus, magno zelo, magna prudentia vir, in hanc rem, tum cum Rege ipso, tum etiam cum intimis illius consiliariis, serio sæpe et sedulo egit, ut nihil ad spem optati finis desideraretur.

  A012001319 

 Mihi autem redeunti illud quam molestissime accidit, [128] ut Episcopum nostrum Gebennensem una cum Jubilæo Tononiensi diem suum extremum clausisse reperirem; qua nulla major jactura huic provinciæ, nulla major tristitiæ causa iis populis accidere potuit.

  A012001321 

 Id omnium mihi reliquum est, ut Providentiæ divinæ me et rem universam expansis velis committam; et tibi, Pater Beatissime et Clementissime, quantas possum maximas gratias agam, ob illa immensa beneficia quibus me Apostolica tua munificentia cumulasti; cum non tantum episcopatum concessisti, sed ea omnia quæ de more ad ærarium sive censum Apostolicum ex ea concessione manare debuerant, summa et tanto culmine digna liberalitate remisisti..

  A012001341 

 Cum essem Lutetiæ Parisiorum, ejus rei gerendæ gratin de cujus exitu non ita pridem ad Beatitudinem Vestram litteras dedi, facere non potui quin plures conciones haberem, cum ad populum, tum ad Regem ipsum et Principes.

  A012001344 

 [133] Id Princeps hæc virgo, id permultæ aliæ, id ego cum eis, humillimis petimus precibus..

  A012002082 

 Cum rerum Christianarum firmitas a Sanctæ Sedis Apostolicæ sollicitudine, secundum Deum, pendeat, multum sane interest ut quæ in rem Ecclesiæ distinctis passim locis geruntur vere et ex fide apud eam proferantur, ne scilicet objecta summæ illius curæ pastorali, aut vera prò falsis, aut falsa pro veris exponantur.

  A012002082 

 Quam ob causam, cum in hac diæcesi quæ Sedis Apostolicæ [228] voluntate mihi commissa est, maxima facta sit iis nostris temporibus rerum in melius mutatio, non debeo committere quin de vero illarum statu quam potero clare ac distincte, omnino autem ex ventate, apud Sedem Apostolicam narrationem deferam.

  A012002083 

 Quare, cum res non ferret ut tunc cum eis armis decerneretur, actum factumque est ut Dux reciperet quatuor illa quæ vocant balliagia Tononense, Terniense, Galliardense et Gayanum, sive Gexense, quæ quatuor ex partibus civitatem Gebennensem cingunt illique circum circa obvolvuntur; hoc tamen addito pacto, nulla ut in eis Catholicæ religionis officia celebrarentur.

  A012002083 

 Verum, ut a Gallorum armis initium duxerat Bernensium irruptio et tirannis in nostros Sabaudos, ita etiam pax, cum conditione rerum restituendarum in integrum, inter Henricum, Francisci Regis filium, et Emmanuelem Philibertum, [229] Sabaudiæ Ducem, ansarti dedit Bernensibus de restitutione provinciarum quas occupaverant serio cogitandi.

  A012002084 

 Cum ergo ante aliquot annos Bernenses et Genevenses cum Gallis copias [230] conjuxissent, fide priorum contractuum fracta, iterum in eadem balliagia armis impetum faciunt; perfidia sane quoad dici potest plane fausta et opportuna, quando Dux, ex violatæ fidei occasione, inviolatæ fidei populos illos restituit.

  A012002084 

 Inter hæc, Emmanuel Philibertus Dux, ut erat apprime Catholicus, nullum cogitandi finem facit quanam demum ratione illius conditionis vexationem redimere queat; sed frustra, cum Divina Providentia non illi tantum honorem, sed Carolo Emmanueli, filio, destinasset.

  A012002085 

 Al tandem aliquando induciæ fiunt, cum Dux balliagia duo, Tononense et Terniense, jam teneret.

  A012002086 

 Igitur, cum balliagia illa ingressi sumus, misera ubique rerum facies apparebat.

  A012002088 

 Idque accidit anno millesimo quingentesimo nonagesimo octavo, adeoque [233] fœliciter successit ut Illustrissimus et Reverendissimus Cardinalis Florentinus, a latere Sedis Apostolicæ Legatus, diebus aliquot interpositis adveniens, multa jam hominum millia viderit conversa esse, quibus quidem ipse partim absolutionem contulit, partim ab Episcopo prædecessore meo, partim etiam a me dari voluit, cum scilicet in tanta pœnitentium copia, omnibus diei horis paratus esse deberet aliquis qui ad caulas Christi redeuntes oves exciperet..

  A012002088 

 Itaque ita biennium traducitur, cum Dux, in re quam vive gerebat præcordiis impatiens morarum, ipsemet venire, Tononenses qui præcipui videbantur convenire ac cum eis coram agere constituit.

  A012002089 

 Illis enim aliquot mensibus quibus Dux hinc conversioni procurandæ incubuit atque adeo Tononi moratus est, cor ejus peculiari quadam gratia in manu Dei esse videbatur, ut ad quodcumque vellet converteret illud; cum sive publicis ad populum cohortationibus ac vocibus Catholico Principe dignis, sive privatis monitis ad eos qui videbantur hæresis majores columnæ, sive exemplis bonorum operum, [234] omnibus animi dotibus ac viribus, cum populo illo universo contenderet ut illum Ecclesiæ Catholicæ inferret referretque, constitutus scilicet Dux a Deo super plebem illam, prædicans præceptum ejus.

  A012002090 

 Quibus cum mederi aliter non posset Dux, ne reliquam plebem inficerent eos demum edicto publico discedere præcepit.

  A012002090 

 Verum balliagium Galliardense remanebat adhuc in potestate Genevensium, ex induciarum conditionibus, atque adeo ad illud nullus Catholicæ fidei patebat aditus; at cum paulo post per pacis decreta redditum etiam [236] fuisset Duci, in illud immissi [sunt] operarii, Ducis expensis, ex Societate Jesu et cleri secularis sacerdotes qui exiguo tempore, magnis laboribus, maxima Dei gratia, rem propemodum omnem perfecerunt..

  A012002093 

 Et quia plerique meæ Ecclesiæ Cathedralis canonici et alii spectatæ fidei et doctrinæ viri ea ipsa viderunt, imo etiam tetigerunt, cum illis populis erudiendis operam suam in Domino collocaverint, rerumque recte gestarum « pars magna » fuerint, eos quoque subscripsisse operæ pretium duxi, ut veritati [238] plurimorum testimonio roboratæ plurima quoque ac constans fides adhibeatur..

  A012002178 

 Ea ergo mihi primo causa scriptionis satis esse visa est, quæ majoribus unica propemodum esse solebat; præsertim cum non tantum dignitatis ecclesiasticæ, sed etiam afflictionis (contrario licet genere) communione conjungamur.

  A012002179 

 Accedit et alia scriptionis causa, commendandi scilicet D. Rudolphum, filium Joannis a Dunghen, tuæ diœcesis virum, qui et ipse primus Reverendissimæ Paternitatis Vestræ colendæ animum injecit, cum inter multas [247] laudes, quibus te dignum sæpe prædicat, hanc adjiceret, multam quidem suorum civium erga Principes suos devotionem, tua tamen præsertim opera effectum quod urbs illa jam toties [tam] inusitatis quoque stratagematibus tentata, in hostium potestatem nondum venisset; illud nimirum tuum esse eloquium ac vim dicendi, ut cum buccinæ clangore muri Hierichuntini sint eversi, tubæ tuæ evangelicæ sonitu Buscoducensia mœnia et propugnacula sarta tecta hucusque permanserint..

  A012002180 

 Cum ergo discessurus addidisset hic tuarum virtutum cultor, existimare se, si aliquod vitæ suæ apud nos laudabiliter actæ testimonium ad te deferret, plurimum hoc illi in omni vitæ genere subsidii allaturum; ego, pro ea qua præsentem complexus sum amicitia, non potui quin et discedenti hoc amoris officium lubens impenderem, eumque tibi, quanto possum studio, commendarem.

  A012002567 

 Mais au fin moins faut il estre confessé, suyvant ce que Dieu dit, au rapport de David: Peccatori autem dixit Deus: Quare tu enarras justitias meas et assumis testamentum meum per os tuum? Et saint Paul: Castigo corpus meum et in servitutem redigo, ne cum aliis prædicaverim ipse reprobus efficiar.

  A012002608 

 Exemple: David parlant du mondain, dit: Periit memoria eorum cum sonitu.

  A012002609 

 Par exemple: Viam mandatorum tuorum cucurri cum dilatasti cor meum; il faut considerer ce mot dilatasti et celuy de cucurri, car il se prend par metaphore.

  A012002838 

 Bonis Religiosis melius nihil esse, malis nihil pejus, et veteres dixerunt, et hac ætate ita compertum est ut de illis cum Hieremia dici merito possit: Si ficus sint bonæ, bonas valde esse; si malæ, malas valde.

  A012002840 

 Cum autem hujus rei utilitas in hanc ovilis Dominici partem cujus curam Apostolica vestra providentia mihi demandavit primum derivanda sit, non debui committere quin ego quoque humillimis ad pedum oscula precibus a Beatitudine Vestra efflagitem, ut suam paternam et [373] Apostolicam gratiam huic negotio liberaliter impertiri dignetur..

  A012002840 

 Id autem ut succederet, omnia cum Generali Fuliensis illius Congregationis parata ac delineata sunt quæ in eam rem necessaria videbantur; ita ut nihil præter unum, sed illud quidem maximum ac præcipuum, desiderari posse videatur: Sedis nimirum Apostolicæ beneplacitum quo omnia hæc et fiant et facta constent ac firmentur.

  A012003259 

 Sunt enim in oppido Tononiensi sex e Societate Jesu Religiosorum, qui populum concionibus docent, excipiendis confessionibus instant, et pueros, cum litterarum primordiis tum fidei rudimentis, ingenti totius provinciæ bono et lætitia instituunt.

  A012003261 

 Et nihilominus Francorum Rex cui ea pars hujus diæcæsis cum reliqua quæ ultra Rodanum est ex pacis conditionibus obtigit, Catholicæ fidei ritus ibi restitui omnino quantum audio decrevit ea tamen lege ( Interim [ut] appellant) ut hæresi quoque suus supersit locus.

  A012003340 

 Supplicai alla Santità di Nostro Signore, sonno circa duoi anni, che si degnasse conferire la coadiutoria di questo mio vescovato, cum futura successione, nella persona del signor Prævosto della mia Chiesa; et col favor di V. S. Ill ma et R ma, Sua Beatitudine si contentò di gratificarmi, sì che, procedendosi a l'essame, fu ritrovato capace et approbato.


13-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XIII-Vol.3-Lettres.html
  A013000792 

 Sed nunc, Beatissime Pater, cum majorum omnium ardor expletus deferbuit, non recte faciam, si tacuero et noluero nuntiare quam boni nuntii dies assumptionis Tuæ fuerit, et me totamque hanc diæcesim maxima perfuderit lætitia.

  A013001060 

 Dapoi voi veniste a Ciamberì, mio Reverendo Padre, et vi sapeste che egli era a Thonone, dove predicava in difesa della fede catholica; et voi gli facesti l'honore di scriverli per inanimarlo (sic), et li mandaste la vostra Moscovia et il piccolo libro de Poesi et Pictura collata cum Christiana, stampato separatamente della vostra Bibliotheca Selecta.

  A013001075 

 Depuis, vous vîntes à Chambéry, mon Révérend Père, et sachant qu'il était à Thonon, où il prêchait pour la défense de la foi catholique, vous lui fîtes l'honneur de lui écrire pour l'encourager, en lui adressant votre Moscovia et le petit livre de Poesi et Pictura collata cum Christiana, imprimé à part de votre Bibliotheca Selecta.

  A013002024 

 Hunc ergo mitto fratrem meum germanum, Ecclesiæ mese canonicum, qui meo nomine id muneris exequatur, et statum diæcesis, quam potui distinctissime ac accuratissime descriptum, deferat, cujus summa hæc est: provinciam vastam, pariter et vastatissimam, multa proinde ad ejus instaurationem requiri quæ non nisi a Sedis Apostolicæ authoritate manare queunt; ejus propterea opem et operam enixe ac summis votis exposco, cum paterna illa benedictione ac [232] benevolentia quam Vestra Sanctitas his libenter impertitur quos habet filios subditos cum omni timore..

  A013002089 

 Benevolenza illa et sancta humanitas qua me dum Romæ versarer excepisti, audentiorem nunc efficit ad opem operamque tuam implorandam, cum fratrem istum meum germanum, Ecclesiæ meæ canonicum, ad visitanda Sanctorum Apostolorum limina et pleraque hujus Ecclesiæ instaurandæ necessaria remedia a Sancta Sede Apostolica impetranda mitto.

  A013002089 

 Paucis dicam: cum Genevam, filiam illam Babilonis miseram conspicio, aliaque circum oppida hæreticorum faucibus absorpta, non possum non cogitare missum me ad gentem apostatricem, duram facie, indomabilem corde, ad domum exasperantem et ad scorpiones.

  A013002106 

 Visitaturus Apostolorum limina, per fratrem istum meum germanum et a Sancta Sede pleraque hujus diocæsis bono necessaria expectaturus, quantis possum [239] humillimis præcibus [ad] opem Illustrissimæ et Reverendissimæ Dominationis confugio, qui etiamnum cum hujus meæ Ecclesiæ Præpositus essem et eadem Apostolica limina prædecessoris mei nomine visitarem, humanissime ac beneficentissime ab eadem Illustrissima et Reverendissima Dominatione Vestra sum exceptus..

  A013002200 

 Alioquin non sum adeo stupidus quin sentiam quam multum tuæ benevolentiæ debeam, quæ mihi, viro prorsus ignoto, et si ordinis episcopalis caracterem (qui mihi cum multis communis est) non observaveris, [250] nullo prorsus nomine conspicuo, librum illum aureum addicere cogitavit et voluit....

  A013002200 

 Sed et cum redii, vix etiam invenire potui cui has committerem ob varias itinerum inflexiones quibus hinc ad vos mittuntur.

  A013002241 

 Cum Romanæ Sedis majestas omnes totius orbis Christianos suo splendore perlicere consueverit, tum vero Sanctitatis Vestræ clementia eos vel maxime pertrahit [253] qui ex errorum tenebris sub ejus autoritate per Dei gratiam emerserunt; inter quos cum vir hic, loca sancta visitaturus, litteras a me postularet quibus de ejus religione ac fide quod res est, Sanctitati Vestræ testatum facerem, quo gratius ac facilius ad ipsius pedes admittatur, ita sane faciendum existimavi ne defuisse videar, cum meo erga eum officio, tum etiam hominis pietati.

  A013002241 

 Quæ eo majore acceptione et commendatione digna est, quod cum fuerit inter cives suos omnium primus, tum nobilitate, tum conditione, elegit abjectus esse in domo Domini, magis quant habitare in tabernaculis peccatorum; a quibus et uxorem et liberos jamdudum abduxisset, si illi par desiderio sors constaret..

  A013002242 

 Quare ut ejus in fide et religione constantiam integro novennio probatam plurimum probavi, sic mente cum eo [254] ad pedum oscula provolutus, suavissimum Sanctitatis Vestræ conspectum et mihi et ei impensissime exposco..

  A013002379 

 Croyés que j'en suys bien en peyne: desiderium habens dissolvi et esse cum illis, manere autem propter alia; mais, comme que ce soit, je remueray tant de pierres que je treuveray quelqu'Onesime.

  A013003017 

 Cum de moribus et origine Petri Fenoilleti ad Montispessulanensem Ecclesiam a Rege Christianissimo nominati locupletissima collegissem testimonia quæ de more ad Sedem Apostolicam deferrentur, non potui cohibere animum quin ad Sanctitatis Vestræ pedes, tanquam ad omnium Ecclesiarum Patrem amantissimum pariter et amatissimum, gratulationis significationem exhiberem..

  A013003018 

 Solent enim servi ac domestici patrifamilias merito [349] gratulari cum fauste ac recte filiam nuptui collocavit.

  A013003019 

 Cumque propterea parrochialis ecclesiæ curam a me suscepisset mox ad canonicatum majoris Ecclesiæ nostræ evocatus, non potuit diutius tantisper splendor tam angustis finibus contineri, sed Lutetiam Parisiorum Quadragesimalium concionum causa accersitus, ubi primum ejus dicendi ac docendi vis, Christianissimi Regis aures pervasit, non fuit ei deinceps liberum quin concionatoris Regis honore afficeretur et onere, cui sustinendo cum in dies majorem animi firmitatem, ac doctrinæ robur [351] ostenderet, quod plerique præclari alioquin viri vix multis annis ac maximis intercessoribus obtinere possunt, hic tribus annis consequutus est, ut scilicet a Rege ad episcopatum Montispessulanensem Sedi Apostolicæ promovendus exhibeatur.

  A013003020 

 Hæc porro cum ita sint, Beatissime Pater, facile conjici potest quam fœliciter accidat Ecclesiam illam huic viro committi, qui per omnes ecclesiasticorum munerum gradus exercitatus ascendat supra muros illius, tanquam custos fidelis, qui non tacebit die ac nocte inclamare nomen Domini.

  A013003430 

 Et comme tout cecy est derivé et plus abondamment, j'espere, derivera d'iceluy qui deit: Cum exaltatus fuero à terra, omnia trabam ad me ipsum, aussi nous preuvrons tous-jours que ceste beniste conformité de noz volontez à la divine, bourgeonne et rend le centiesme à quiconque se sacrifie entierement en holocauste à Dieu.

  A013003505 

 Nam memini me tibi præsenti omnem meam operam, studium ac industriam ex animo obtulisse, quam oblationem, cum se occasio præbuerit, efïectibus ipsis confirmabo..


14-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XIV-Vol.4-Lettres.html
  A014000488 

 Petitionis ratio est quia plerosque adhuc in diocæsi habemus haereticos qui quotidie, tum publicis concionibus, tum privatis colloquiis, ad Ecclesiae caulas redeunt, et quia cominus, non solum cum haereticis, sed cum haereticorum magistris pugnare, et mihi interdum et aliis [31] etiam per diocaesim concionatoribus contingit, quod sine prohibitorum librorum lectione vix fieri posse, nemo peritus dixerit.

  A014000550 

 At in rei veritate dico: cum generalem diocaesis meae visitationem, nulla praetermissa parrœcia, pene exegerim, nullum omnino reperi [42] haereticum in parroeciis quae a Bernatibus et Genevatibus non fuerunt occupatae, nullum librum prohibitum, antiquis nonnullis exceptis, qui ex mera negligentia et contemptu in alicujus domus profundo pulvere restabant; et Catholici nostri tantis anguntur scrupulis, ut, cum de libro aliquo dubitant, vel in ignem projiciunt, vel deferunt ad delegatos.

  A014001343 

 Puisque nous ne pouvons refuser aux princes mondains ce tiltre d'honneur, ne ferions-nous pas bien de nous esgaler, tant qu'en nous est, a eux pour ce regard, desquelz on peut dire que derident nos juniores [hoc] tempore, quorum non audebant patres cum sacerdotibus minoribus incedere..

  A014003381 

 Cum in generali Congregatione sanctae Romanae et universalis Inquisitionis habita in Palatio Apostolico montis Quirinalis, coram Sanctissimo Domino nostro Domino Paulo, divina Providentia Papa Quinto, ac nobis, die infrascripta, nomine Reverendae Paternitatis tuae supplicatum fuerit, quatenus ad animarum salutem, ac haeresum et errorum confutationem eidem Paternitati tuae infrascriptas facultates concedere dignaremur, ut haereticos quoscumque, etiam relapsos, reconciliandi; cum haereticis jam conversis, qui matrimonia in quarto consanguinitatis gradu nulliter contraxerunt, ut de novo contrahere possint dispensandi; diaecesanorum vota commutandi; pugnantes in duello ab excommunicatione absolvendi; Regulares extra claustra degentes coercendi; quoscunque haereticorum libros legendi et retinendi, eosque etiam aliis permittendi; deputandi nonnullos confessarios idoneos in suadiaecesi, qui haereticos redeuntes in foro conscientiae absolvere, ac etiam aliquas personas ecclesiasticas quas per eandem diaecesim vestes sacras et alia ad divinum cultum necessaria benedicere possint..

  A014003384 

 Et insuper, ut cum eisdem poenitentibus qui clerici saeculares, vel [407] cujusvis Ordinis Regulares fuerint, super irregularitate per eos, tum haeresum, schismatis et errorum, quam lectionis vel retentionis librorum haereticorum, seu alias prohibitorum, ac excessuum hujusmodi, aut alias praemissorum duntaxat occasione contracta; quoad executionem Ordinum tantum, non autem quoad habilitationem obtinendi vel retinendi beneficia ecclesiastica, dignitates et officia, iis tamen, qui haeretici fuerint, et in sacris Ordinibus constituti ab altaris ministerio, et omnium Sacramentorum administratione perpetuo vel ad tempus arbitrio Paternitatis tuae suspensis, si aliud canonicum impedimentum non obsistat, poenitentia vel ejus parte peracta, et suffragantibus meritis in utroque foro dispensare..

  A014003385 

 Ac praeterea, ut cum singulares casus occurrerint, vel alias Paternitati tuae expedire videbitur, aliquos sacerdotes saeculares vel cujusvis Ordinis Regulares idoneos, et ad sanctum Poenitentiae Sacramentum ministrandum praevio examine a Paternitate tua approbatos, et in dicta diaecesi Gebennensi constitutos seu residentes, qui haereticos, schismaticos et delinquentes praedictae diaecesis Gebennensis ad eos sponte venientes, et ad sanctae matris Ecclesiae gremium recipi et admitti humiliter postulantes, abjuratis per eosdem verbo in ipso Sacramento Pcenitentias, haeresibus, schismate et erroribus suis, ac aliis quibuscunque praestitoque jurejurando, quod talia deinceps non committent, si in haereses et errores relapsi non sint, aut de eis in judicio inditiis praeventi vel condemnati, in forma Ecclesiae consueta, impositis eisdem pcenitentiis salutaribus et aliis injungendis, in foro conscientiae duntaxat, citra ullam habilitationem aut dispensationem, absolvere praedicti sacerdotes possint, et quilibet eorum possit, eligere et deputare Paternitas tua possit et valeat..

  A014003386 

 Insuper, de speciali mandato praedicti Sanctissimi Domini nostri Papae vivae vocis oraculo nobis facto, eidem Paternitati tuae, ut cum haereticis suae diaecesis ad fidem Catholicam conversis et reconciliatis, qui matrimonia in quarto consanguinitatis vel affinitatis gradu nulliter contraxerunt, ut denuo non obstante hujusmodi impedimento, matrimonia in facie Ecclesiae, servata forma Concilii Tridentini, contrahere possint, dispensare, prolem susceptam et suscipiendam legitimam nuntiando.

  A014003386 

 Vota etiam eorundem diaecesanorum (castitatis et Religionis duntaxat exceptis), in alia pietatis opera commutare; eos qui in singulari certamine seu duello hactenus pugnaverunt, a sententia excommunicationis et aliis poenis hac de causa per ipsos incursis, absolvere et liberare; Regulares quoscunque sine licentia et obedientia suorum Superiorum in diaecesi Paternitatis tuae extra claustra degentes coercere; ac tandem sacerdotes aliquos Paternitati tuae benevisos, qui in dicta diaecesi existentes corporalia, pallas, vestes [408] sacras et alia ornamenta ad divinum cultum necessaria, in quorum benedictione non intervenit sacra unctio, benedicere; ecclesias, oratoria et caemeteria pollutas et polluta, cum aqua a Paternitate tua, vel alio Catholico Antistite, gratiam et communionem Sanctae Sedis Apostolicae habente, [benedicta,] reconciliare possint, et quilibet eorum possit, Paternitas tua eligere et deputare valeat: licentiam, facultatem et auctoritatem ad quinquennium proxime futurum, a data praesentium duntaxat duraturam, harum serie ac tenore damus, concedimus et impartimur, non obstantibus in contrarium facientibus quibuscunque; volumus autem ut praedictis facultatibus cum suis diaecesanis duntaxat et non cum aliis Paternitas tua uti valeat..


15-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XV-Vol.5-Lettres.html
  A015001261 

 Je dis presque, a cause de celuy qui dit: Cum his qui oderunt pacem eram pacificus; autrement, je pense que je ne l'eusse pas dit, car les chasseurs poussent par tout dans les buissons, et retournent souvent plus gastés que la beste qu'ilz ont cuidé gaster.

  A015001293 

 Je me resouviens de vostre douceur naturelle, morale et surnaturelle; j'ay mon imagination pleine de vostre charité, laquelle omnia suffert, et que libenter suffertis insipientes, cum sitis ipsi sapientes; in insipientia, donq, mea dixi..

  A015001749 

 At vero, Beatissime Pater, hoc quod « semper et ubique dignum et justum est, » hisce nostris temporibus, non solum « salutare » tantum, sed fere necessarium videri debet, cum scilicet quia abundavit iniquitas, refrigescit charitas multorum, imo propemodum omnium; unde quoniam defecit sanctus a terra, ex iis qui redempti sunt de terra, revocandi sunt in memoriam et in medium Ecclesiæ reducendi illi qui hactenus majore sanctitatis splendore claruerunt, ut sint (quemadmodum unus eorum dixit) in speculum et exemplum, [174] ac quoddam veluti condimentum vitæ hominum super terram, sicque apud nos etiam post mortem vivant, et multos ex iis qui viventes mortui sunt, ad veram provocent et revocent vitam..

  A015001750 

 Cum igitur scirem, Beatissime Pater, permultos ex istis omnium ordinum viros, a Beatitudine Vestra expetiisse ut Beatum Amedeum, Sabaudiæ Ducem tertium, Sanctorum cathalogo adscribere dignaretur, nolui sane, neque vero debui committere quin humillimis precibus idipsum ab apostolica Beatitudinis Vestræ providentia postularem.

  A015001752 

 Nomen ejus sanctifica, qui nomen Dei tanta charitate sanctificavit, ac miraculorum multitudine collustravit; annuntia toti Ecclesiæ quæ est in terris, quia Dominus mirificavit Sanctum suum in Cælis, ut exaudiat nos cum clamaverimus ad eum.

  A015001823 

 « Sero medicina paratur, Cum mala per longas invaluere moras.

  A015002424 

 Cum hoc tempus æstivum, Augustissime Princeps, in recensendis rebus ecclesiasticis hujus regionis Gayanæ impenderem, ecce a finitimo oppido Sancti Claudii, vineæ [248] quædam parvulæ, ut antea suavissimum pietatis odorem, ita nunc amarum mentis suæ dolorem dederunt..

  A015002425 

 Aliquot enim illius loci virgines devotissimæ, cum summopere cuperent religiosum vitæ genus aggredi, viderentque se tam longe a monasteriis mulierum abesse, ut vix possent sperare se expetitis Sponsi cælestis nuptiis aliquando potituras, de monasterio ibi construendo cogitare cœperunt.

  A015003757 

 « Is sumpto cibo, post multa benevolentiæ signa utrinque edita, Anastasium rogat, ut aliquando et cum opportunum duceret, Necium peteret ubi, inquit (amice Præsul), veri obsequii officiis quantum tibi debeo, aptius ostendam.


16-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVI-Vol.6-Lettres.html
  A016001431 

 Nous avons receu les Indulgences cum summo applausu, et ces bonnes Dames vous en sont infiniment obligees, ainsy que nous vous dirons a vostre retour..

  A016001492 

 Intima sane ac peculiari mœstitia Illustrissimi ac [158] Reverendissimi D. Adriani, praedecessoris vestri, obitus animum meum exagitavit et affecit, non solum propter eam qua tantum Praesulem colebam venerationem, aut illam qua me vicissim ornabat benevolentiam, sed ideo maxime quod celeberrima Sedunensis Ecclesia, ac universa Vallesiorum gens, insigni illo Principe et Pastore orbata iniquo tempore et praemature remansisset, cum religionis avitae tuendae augendaeve Catholicae fidei zelo ac peritia, neminem cum defuncto Praesule comparandum illis in partibus esse putaremus..

  A016001520 

 Tum vero per amicos (inter quos nobilis vir D. Quarterius in primis locum jamdudum obtinet) R mam V. Dominationem salutandam duximus, cum praecipue multum [163] Ill ris et R dus D. Abbas Agaunensis, me jam vestro nomine per litteras salvere jussisset..

  A016003291 

 Quid facient virgultae cum tremunt columnæ? O Dieu, gardez de la mort celuy dont la vie est si necessairement necessaire; plustost, ostez de la vie celuy qui la traine si inutilement et dont les actions sont si miserables.

  A016003457 

 M. Gojon m'a faict voir la vostre cum rubore, car il semble que vous luy parlés un peu hault; mais vous avés bien faict, affin que, maintenant qu'il a ordre, qu'il ne fasse tant me promener.


17-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVII-Vol.7-Lettres.html
  A017001249 

 Multos autem invenire licet qui scientiam habeant, qui autem scientiam cum prudentia, hoc opus, hic labor est.

  A017001250 

 Interim, non parum gavisus sum D. Nicolaum remansisse, ratus illum errores suos præteritos, vitæ futuræ integritate deleturum, cum alioquin vir sit, meo quidem judicio, maturæ prudentiæ et sagacitatis..

  A017002314 

 Orationi vero illi angelicæ, quam mentalem vocant, duabus item horis, una matutina, alia vespertina, maximo cum fructu operam navant, ac, ut uno verbo concludam, illas mihi referre videntur fœminas de quibus Sanctus Gregorius Nazianzenus ad Hellenium tam magnifice loquitur, ut eas cœlestia et pulcherrima Christi sidera nominare non vereatur.

  A017002315 

 Verum, cum non ita pridem Reverendissimum Dominum Archiepiscopum Lugdunensem salutandi gratia adiissem, verbaque simul de rerum nostrarum ecclesiasticarum statu misceremus, incidit inter alia sermo de istis duabus Congregationibus mulierum, quarum odor suavissimus est in utraque diæcesi, ut proinde earum recta gubernatio maximi omnino videatur esse momenti..

  A017002317 

 Ea autem sunt ejusmodi, quæ, quantum existimo, cum clausura, aut statu religioso mulierum minime pugnent; quæque peritis rerum nostrarum Gallicarum æstimatoribus non solum non imminuere, sed etiam plurimum promovere pietatem videantur..

  A017002318 

 Hujus autem earum desiderii ratio est, quia in illis Congregationibus plerumque recipiuntur mulieres jam adultæ, quæ Officium magnum, cum illius rubricis, vix ac ne vix quidem addiscere possent.

  A017002319 

 Verum, non sane quidem omnes viduas, sed eas tantum quæ cum Religionem ingredi cupiant, interim dum de nuncio seculo ac nuptiarum interpellatoribus remittendo serio cogitant, thæsaurum castitatis, quem in vasis fictilibus portant, abscondere prudenter quærunt, ne in manibus illum portantes in conspectu filiorum hominum, latronum deprædationi objiciant.

  A017002321 

 Et sane, quam uberes fructus hæc sacra paucorum dierum hospitalitas afferat, nemo satis pro merito dixerit; per eam enim non quieti tantum, sed et pudori, verecundiæ ac honestati mulierum consulitur, dum ad fenestellam craticulis ferreis munitam, pro confessionibus Sororum audiendis efformatam, confessarios accerserunt, ibique documenta salutis audiunt, quæ postea per quietem cum aliqua ex Sororibus animo revolvunt..

  A017002321 

 Tertium est, quod non solum viduas hujusmodi quæ serio seculo renunciare intendunt, sed interdum alias etiam conjugatas admittunt; eas, scilicet, quœ cum velint novam in Christo vitam instituere, atque adeo confessiones, quas vocant generales, præviis aliquod exercitiis spiritualibus facere, opus habent in remotum a secularibus locum tantisper aliquot diebus secedere.

  A017002354 

 Habemus hic quamdam viduarum ac virginum Congregationem, quæ licet verius Oblatæ quam proprii nominis Moniales esse videantur, tamen tantam pietatem undique spirant, ut quemadmodum de similibus Sanctus Gregorius Nazianzenus olim asseruit, ego quoque de istis dicere non verear: Mihi quidem etsi parvus est hujusmodi mulierum numerus, cælestibus pulcherrimisque Christi syderibus adeo gestio atque exulto, ut pro paucis his de virtutis præstantia, cum multo pluribus contentionem venire non dubitem..

  A017002355 

 Et modestiam ac verecundiam christianam tanta animi contentione complectuntur, ut quamvis clausuræ ex earum [249] ritu non sint alligatæ, clausuram nihilominus ex animi fervore propemodum servent perpetuam, cum nunquam, nisi ex gravissimis et piissimis causis extra domum pedem effectant (sic), nunquam autem sine urgentissimis, necessariis et a nobis scripto probatis causis viros in domum admittant..

  A017002359 

 Primum, mulieres seculares in suam domum interdum admittunt, non passim omnes, sed eas tantum quæ cum velint generales confessiones et exercitia quæ vocant spiritualia facere, opus habent in remotum a negotiis secularibus locum tantisper aliquot diebus secedere.

  A017002360 

 Atque in hac etiam hospitalitate cum nihil periculi, plurimum sane compendii, attenta harum regionum conditione esse compertum est..

  A017002360 

 Secundum est, quod viduas interdum etiam aliquot mensibus secum habitare permittunt, sed eas tantum quæ cum veræ viduæ esse velint, dum de nuntio seculo ac nuptiarum interpellatoribus remittendo cogitant, thesaurum quem in vasis fictilibus portant, abscondere quærunt, ne in manibus illum portantes, a latronibus illas depredari contingat.

  A017002364 

 Sin minus, Sua Sanctitas, quæ, quia omnium curam habet, omnibus omnia fieri debet, eas earumque Ecclesiam dignetur Indulgentiis cohonestare, et ad majores in pietate progressus excitare sua paterna et Apostolica Benedictione, cum earum mulierum ac virginum maxima pars sit nobilissima, et illustribus parentibus [253] ortarum et tota illa Congregatio etiam hæreticis sit in honore, dum illius pietas omnem etiam pietatis inimicorum pervicaciam superet..

  A017004029 

 Sed quod attinet ad negotium virginum et viduarum quod mihi Amplitudo Vestra commendat, non scio prorsus quid agam; tum quia nemo hic est, quod sciam, qui causam sollicitet, tum quia certum est cum illis tribus conditionibus obtineri non posse ab Apostolica Sede, ut confirmetur vera monastica professio.


18-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVIII-Vol.8-Lettres.html
  A018000975 

 Dominus Ludovicus Desplans, in media civitate Gebennensis natus et in medio populi corda et labia polluta habentis educatus, ante multos annos conversus ad Christum, Pastorem et Episcopum animarum nostrarum, ejusdem Sponsæ suavissimæ Ecclesiæ nimirum catholicæ nomen dedit, vel potius reddidit, [77] illiusque communioni restitutus est, idque Romæ, Beatissimo P. Papa Clemente octavo ita jubente; postea vero a Sanctissimo D. Papa Paulo, quem Deus conservet, canonicatum hujus nostræ Ecclesiæ Gebennensis accepit, una cum pensione quadam, quæ tantisper ejus paupertati utcumque sustentandæ sufficeret.

  A018000975 

 Nunc vero, cum pensione illa frui minime possit, vix est, ac ne vix quidem, ut possit diutius vivere, quandoquidem neque paternis bonis, neque aliis ecclesiasticis gaudet.

  A018001059 

 Cumque Sorores dictorum Monasteriorum, inter varias et frequentissimas paupertatis et mendicitatis serumnas, vitam hactenus utcumque traxerint et sustentaverint; nunc tamen, post tot hæreticorum incursiones, ac diuturnorum bellorum clades, cum diæcesis ista, miseranda paupertate vexata, illarum mendicitati occurrere deinceps minime valeat; ad pedes Beatitudinis Vestræ humiliter [89] prostratæ, illius providentiam Apostolicam suramis votis orant, ut in posterum, per ejus placitum et dispensationem, illis liceat prædia et alia bona immobilia in communi possidere, quemadmodum cum aliis ejusdem Ordinis Sororibus, Gratianopoli degentibus, minusque egentibus, pro Apostolicæ Sedis paterna charitate, dispensatum esse omnes probi rerum spiritualium æstimatores laudaverunt..

  A018001082 

 Nunc demum res ad eum statum redacta est, ut nulla prorsus ratione earum victui provideri possit, nisi Sedes Apostolica cum eis dispensare dignetur, ut in communi prædia et alia bona immobilia possidere possint..

  A018002718 

 Cum igitur ita erga Paternitatis Vestræ merita, quam dudum laudaverant apud me opera ejus, affectus essem mirifice, profecto gavisus sum me tibi vicissim utcumque etiam charum esse.

  A018004088 

 Quod attinet ad explicationem illam in Apostolum Paulum, cujus memini in opusculo ad Cardinalem Farnesium, litteralem, dogmaticam et moralem, jam scripseram in primum caput Epistolæ ad Romanos, cum animadverti supra vires meas esse laborem illum.

  A018004100 

 Cum itaque, sicut ex insinuatione dilecti filli nobilis viri Caroli Emmanuelis, Sabaudiæ Ducis, accepimus, in oppido Annecii, Gebennensis diocesis, nonnullæ honestæ mulieres, studio melioris vitæ ac pio religionis desiderio ductæ, in quandam domum ejusdem oppidi jam a multis annis se receperint; inibique pie et devote viventes, Officium parvum Beatæ Mariæ Virginis singulis diebus recitare consueverint; si vero domus prædicta ad formam Monasterii reduceretur, et in Monasterium Monialium ut infra erigeretur, ex hoc profecto saluti animarum dictarum mulierum cum Divini cultus augmento et spirituali incolarum dicti oppidi consolatione peramplius consuleretur: Nobis propterea dictus Carolus Emmanuel, Dux, humiliter supplicare fecit quatenus domum prædictam in Monasterium Monialium Ordinis Sancti Augustini erigere, et alias ut infra indulgere, de benignitate Apostolica dignaremur..

  A018004101 

 Nos igitur, qui Divini cultus augmentum et Christianæ religionis propagationem sinceris desideramus affectibus, prædictum Carolum Emmanuelem, Ducem, a quibusvis excommunicationis, suspensionis et interdicti, aliisque Ecclesiasticis sententiis, censuris et pœnis, a jure vel ab homine quavis occasione vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existit, ad effectum præsentium dumtaxat consequendum, harum serie absolventes et absolutum fore censentes, hujusmodi supplicationibus inclinati, Fraternitati Tuæ per præsentes committimus et mandamus quatenus, si est ita, in prædicta domo, si et postquam illa ad formam Monasterii reducta, et debita clausura munita, sacraque et profana suppellectili luculenter instructa, illique tot census, redditus, proprietates et bona stabilia, quorum annuus valor ad competentem Monasterii dotem, ac illius Abbatissæ, seu Priorissæ, et Monialium congruam sustentationem onerumque illis incumbentium supportationem sufficiat, perpetuo dotata et assignata fuerint, unum Monasterium Monialium Ordinis Sancti Augustini, cum ecclesia, campanili, campanis, cœmiterio, claustro, refectorio, dormitorio, hortis, hortalitiis cæterisque officinis et membris necessariis pro una Abbatissa, seu Priorissa, et competenti Monialium numero quæ inibi, juxta regularia ejusdem Ordinis instituta, sub illius regulari habitu Altissimo perpetuo famulentur, Divinisque laudibus insistant, ac alias in omnibus et per omnia, ad instar aliorum Monasteriorum Monialium dicti Ordinis, perpetuo, sine alicujus [424] præjudicio, auctoritate Nostra Apostolica erigas et instituas.

  A018004127 

 Je desiroys les donnér a des pauvres petitz enfantz tout nuds, et paroissiens, qui portent l'eau beniste par les maysons, qui seroient tres contens de les avoir et servir les Messes cum decóre.


19-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XIX-Vol.9-Lettres.html
  A019001248 

 Sua Altezza havendo favorito mio fratello della nomina alla coadiutoreria di questo Vescovato cum futura successione, hô creduto che V. S. mi renderebbe volontieri questo buon ufficio d'intraprenderne la sollecitatione, gia che la di lei nascita in questa diocesi e l'amicitia che suo padre et i suoi fratelli mi hanno professata, [139] l'inviterà a farlo.

  A019002792 

 At vero multum, Reverende Domine, et jure canonico et decreto Concilii Tridentini cautum est ne quis ad Indulgentiarum publicationem, earum maxime quae cum eleemosynarum collectione conjunctae sunt, admittatur, nisi fidem faciat omni exceptione majorem, de illarum concessione.

  A019002792 

 Yerum, cum ad rem ventum est, ubi ab eo qui litteras illas attulit postulatum est ut facultatis rerum Domus vestrse gerendarum authenticum diploma ac Bullam aut Breve, vel transcriptum concessionis Indulgentiarum proferret, respondit se non habere.


20-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XX-Vol.10-Lettres.html
  A020003939 

 Si aggionge anco che gran parte delle donne a pena mai vengono a perfettamente imparare l' Officio grande, onde gli viene precluso l'ingresso della Religione; alla cui devotione, spirituale consolatione et salute dell' anime si porgerebbe molta commodità se non havessero a imparare senon P Officio piccolo, perchè potendo ciò fare con maggior facilità, potrebbono conseguire il desiderato fine di esser Religiose: e da qui avverebbe che possent omnes pariter senes cum junioribus laudare nomen Domini..

  A020003970 

 Sanctissimus annuit de prorogatione ad quinquennium, et cum concessione Indulgentiarum centum annorum illis qux Officium magnum recitaverint..

  A020003996 

 Vestras 25 æ mensis superioris datas recepimus, et una summarium eorum quæ isthic occasione litterarum nostrarum novissimarum [416] acta sunt cum Patribus Barnabitis.

  A020003997 

 At vero, tum demum ad nos prædecessoresve nostros hac de re scriptum est, cum res minus esset integra, traditione Collegii jam facta et in ejus possessione dictis Patribus constitutis.

  A020003997 

 Et cum prædecessores nostri consensum suum adhibere recusaverint, pertinebat ad DD. VV. officium urgere dictos Patres ad procurandum conditionis implementum, vel redintegrandum curare vestram possessionem..

  A020003998 

 Necessitas autem nulla faciendæ hujus commutationis intercessit, nec utilitas aliqua obtendi potest, cum juventutis eruditio non minus feliciter hactenus successerit, secularibus munus hoc secundum fundatoris præscriptum obeuntibus quam nunc Patribus Barnabitis surrogatis..


21-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXI-Vol.11-Lettres.html
  A021000202 

 Libenter dicam charitati vestræ, quod si vel minimum suspicarer in corde meo dilectionis motum qui ad Deum non tenderet, aut alteri quam divino consecraretur amori, infidelem ac spurium hunc animi mei fœtum, omni conatu, cum ipsis visceribus evellere satagerem, nec in mente mea abhortivum illud vel uno momento patierer....

  A021000681 

 Verum, cum hæreticorum tirannide factum sit, ut hæc Ecclesia nostra omnibus sit destituta viribus et opibus quibus antiqui Cæsares, pro sua erga Christum gratitudine, [64] eam ornaverant et cumulaverant, nihil mihi superesse videtur, præter rectam in Deum spem fore ut brevi veniat fœlix ille dies, quo Cæsares, item quorum tot beneficiis Ecclesia hæc constituta fuit, iidem eamdem authoritate et imperio, antiquo splendori restituant..

  A021000682 

 Interim autem dum hæc eveniant, Christum optimum maximum impensissime, cum clero et populo nobis commisso præcabimur, ut sacram Cæsaream Majestatem Vestram quam diutissime servet incolumem, et inimicorum ejus elidat superbiam..


22-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXII-Vol.1-Opuscules.html
  A022000160 

 Eas autem sententias ubi diversitas erit opinionum, eligam quse et authoritate et rationibus et consonantia cum rebus fidei examinatis videbuntur preponendae.

  A022000163 

 Si vero questio aliqua Logica ex principiis metaphisicse aut fisicae ex earumve conclusionibus dependeat, ut ea credita accipiat logicus opportebit postea discutienda cum eorum librorum explicationem aggrediamur.

  A022000170 

 Notandum secundo: ista secundo nomina Logica et dialectica apud authores aliquando rem eandem, aliquando diversam sifgnificare, cum eum logos, a quo Logica dicta fuit, sermonem significet; Logica in quadam lata significatione scientia rationalis, seu sermocinans dici solet, ita ut comprenhendat sub se Grammaticam, Rethoricam, Poesim et Dialecticam, quia omnes illae agunt de vocibus aliquomodo, et similiter de orationibus.

  A022000183 

 Ad primam objectionem, concessa majori, nego minorem: potest enim homo secundum rectam rationem amare Deum sibi ut illo fruatur, idque non est referre Deum ad se, sed potius referre seipsum ad Deum; nam aliter amat sibi homo Deum, aliter sanitatem et alia particularia bona, quia haec ordinat ad seipsum tanquam ad finem, eoquod vel ex natura vel ex Dei ordinatione hae res ipsum habent pro fine; Deum vero non ordinat ad se ut ad finem, sed illum amat ut ultimum finem cui cupit uniri, unde eo amore non se diligit plusquam Deum, cum amet Deum ut ultimum finem.

  A022000183 

 Ad tertiam objectionem respondeo: in ratione ultimi finis Deum habere majorem proportionem cum natura humana quam Angelum, ut ostendunt argumenta supra facta, licet in ratione naturae magis conveniat homo cum Angelo quam cum ipso Domino Deo..

  A022000186 

 Idem probatur ex I a Joannis, 3°: Similes ei erimus, quia videbimus eum sicuti est; et Joannis, 14, loquens Christus de prsemio charitatis, inquit: Manifestabo ei meipsum; et c. 17: Ubi ego sum, illic sint mecum, ut videant, etc.; Psal. 16: Satiabor cum apparuerit gloria tua, et 90: Longitudine dierum replebo eum, et ostendam illi salutare meum.

  A022000186 

 In qua praeterea tantum essentialiter consistere beatitudinem, probo ex proportione hujus beatitudinis cum supernaturali quam habent Beati in Caelo.

  A022000392 

 Atque haec tremens timensque notabam, anno 1590, 15 Decembris, ne si postea sententia ea quam confirmavi cum adolescerem, cum aetate, doctrina experitior, judicio vel sententia Ecclesise verior videri perseveret, ut visa est tunc in infantia mea; ex qua in ejus confirmatione meditatus sum quaeque rem astringere videntur a me forsan desiderarentur; id enim aliquando speculando accidit in puncto quod non accidit in anno.

  A022000409 

 Ecclesiae consona sint; si secus faxit, pereant haec scripta, et cum caeteris non conserventur.

  A022000409 

 Et Beatae Dominae nostrae Deiparae Mariae, quae cum sit Mater Verbi, verba nostra dignetur secundum Mot Filium suum praecibus [48] dirigere; beatis Petro et Paulo, Augustino, Thomae ac divo Bonaventurae, Doctori inclito, beato item Joseph.

  A022000409 

 Ipse sapientiam dat parvulis, non superbis; ipse est «Lumen cordium, Pater pauperum, Dator» luminum, in cujus lumine videbimus lumen: ipsi laus in saecula saeculorum, cum Patre et Filio.

  A022000427 

 Deinde, in eam sententiam Henricum citat Tartaretus in Reportatis, et citat etiam [52] Ochamum, et ipse eam probabilem esse asserit, nec cum Scoto pugnare.

  A022000428 

 Si vero quispiam absolute nollet medicinam, sed tantum eam vellet ad recuperandam sanitatem, nihil esset opus ut segritudinem vellet ob medicinam, cum potius vellet medicinam ob morbum.

  A022000429 

 Major patet, quia Deus cum sua natura sit communicabilis, non potest ei per se et suapte natura grata esse privatio sui, et quia modus loquendi Scripturarum repugnat, quae Deum glorificationis nostrae avidum praedicant ubique, et nostri interitus miserantem atque paratum id avertere aversis peccatis.

  A022000430 

 Deinde, quid hoc est: Deus tibi non deest nisi tibi desis? Sane mihi defuit in fundamento, cum nec mihi affuissem aut defuissem, si vera esset ea opinio, durior omni ferro.

  A022000430 

 Hae porro sunt vulgares locutiones Ecclesiae, quas qui in sensu adeo recondito et elusorio explicaverit, Ecclesiam simplicium deceptricem faciet cum passim eas Ecclesia in concionibus, Officiis et praecibus omnibus aequaliter proponat.

  A022000430 

 Id autem in nostra sententia nihil urget, cum non neget voluntatem ante peccata nostra praevisa..

  A022000432 

 In hanc + sententiam notandum est: Primo, posse [57] forsan hanc sententiam, quod scilicet praedestinatio fiat sine praevisis operibus, reprobatio autem minime, hoc modo explicari, ut Deus primo det cunctis hominibus auxilium sufficiens; deinde, cum videat multos eo non utentes, hos reprobet; alios vero, tam utentes quam non utentes, per media efficacia salvet: ita ut inter non utentes, quosdam damnet, alios efficaciter a praecipiti damnationis cursu retrahat.

  A022000434 

 Notandum tertio, non esse jam ullo testimonio Scripturae firmam hanc sententiam; cum enim necesse sit eam respondere authoritati Pauli ad Romanos, et ea authoritas non magis probet unum quam aliud, necesse est dicere neutrum probare..

  A022000436 

 Notandum quinto: Si Deus alioquin damnandos salvet, ubi justitia? Quomodo retribuet unicuique secundum opera sua, cum potius deberet dici unumquemque operaturum secundum retributionem suam? Deinde, quare Deus vidit damnandos peccare, non videndo alios? bene facere quare quosdam vidit, potius quam alios? et si vidit, quare potius dicemus ex peccatis præordinasse poenam quam ex meritis pæmium? [59].

  A022000438 

 Nam haec ad bonitatem Dei spectant (licet ad justitiam Dei non spectet damnare quemquam denegando media ei, ei, inquam, necessaria: nam quid ad rem si sufficiant aliis, non eis? Nec ad potentiam, cum tantum eluceat imo magis potentia Dei in salvando quam in damnando).

  A022000439 

 Notandum octavo: Cum nec ad justitiam Dei spectet nec ad potentiam (magis quam salvatio) aliquem sine demeritis damnare, irrationabile prorsus est reprobationis modum quem nonnulli tenent.

  A022000440 

 Nam, si verum est non damnari homines sine praevisione, cum respondendum sit ad Epistolam ad Romanos, remanet sine impugnatione posita sententia.

  A022000491 

 Vidi jam juvenem premeret cum serior ætas,.

  A022000507 

 Quo ad torum vero difficillime dissolvitur, quia quod erat contractus purus inter gentes quæ Deum non noverunt et nomen sanctum Dei non invocaverunt, et pura fides per consensum, nunc est augustissimum Sacramentum per Christum Dominum nostrum, cui, cum Patre et Spiritu Sancto, laus, honor, imperium; Beatissimae Dominae nostrse Mariae Deiparae Virgini, Sanctisque Petro et Paulo Apostolis, quorum hodie celebris memoria est ex Chatedra ( sic ) Sancti Petri in [69] Ecclesia; Sanctis Fabiano et Sebastiano, martiribus; Sanctis Joseph, Francisco et Bonaventurae, confessoribus.

  A022000537 

 Compilatores Digestorum cum in variis legibus supra toto opere collectis collocatisque multa obscura ex ignoratione ambiguitateve nominum aut verborum fore prospicerent, hic, ad totius operis calcem, ex jurisconsultis iisdem ex quibus leges sumpserant, ad explicationem rerum ac verborum nonnulla annotarunt.

  A022000537 

 Idque ita praecise ac concise, ut colligere ex iis precipua, cum omnia precipua sunt nullaque superflua operae pretium non videatur; maxime quia iis terendis initio tirocinii nostri bonas insumpserimus horas.

  A022000574 

 Quia vero illis temporibus fides catholica de augustissimo Trinitatis misterio ab haereticis impugnabatur atque ab iisdem haereticis authoritas Sanctse Sedis Apostolicae et catholicorum Conciliorum contemnebatur, primum primi Libri titulum posuit: «DE SUMMA TRINITATE ET FIDE CATHOLICA. » Atque «Summam» appellat Trinitatem, quia cum plures sint trinitates in rebus creatis (trinitas enim non unitatem, sed trium realem distinctionem notat), «de Summa» ait cum de Divina tractat, quia caeterae ejus respectu infimae sunt.

  A022000576 

 Jam vero quod additur: «ET UT NEMO DE EA PUBLICE CONTENDERE AUDEAT,» ita intelligitur, ut contendere quidem non liceat de fide, cum vetemur esse contentiosi, id est, pertinaciter et verbose, opinioni propriæ adhaerentes.

  A022000576 

 Licet enim de relligionis ( sic ) misteriis humiliter et cum submissione disserere, etiam aliquando publice, in concionibus contra haereticos, in publicis disputationibus et lectionibus; id enim non est de fide contendere, sed disputare, illustrandae veritatis gratia..

  A022000579 

 Quod autem ait Imperator: «Quem ex summo rerum Parente speramus et accipimus,» non innuit opinionem illam Grecorum de processione Spiritus Sancti a Patre tantum, cum illa multis post seculis exorta sit; sed loquitur de receptione Spiritus Sancti gratiae; ita enim dicitur hominibus dari Spiritus Sanctus a Patre per Filium, quem mittet Pater in nomine meo.

  A022000645 

 Etsi satis apud me reputo quantum existimationis meae intersit ut eas vobis gratias agere enitar, quas exigit a me maximas sacrosanctum illud quod hodierna die in me collocastis beneficium, Reverendissime Proantistes, venerande Prior, Patres conscripti; cum [82] tamen iis agendis, ut par est, neque me satis esse, et vos gravissimis occupationibus intentos interesse commode non posse, cognoscam; vestrae commoditatis quam meae ipsius existimationis amantior, ab hoc debito grati animi officio libenter abstinuissem.

  A022000645 

 Verum meum hoc tam alieno loco et tempore silentium ejusmodi esse censeo, ut in eo cum mea vestra quoque conjuncta sit existimatio.

  A022000680 

 Cum die 8.

  A022000680 

 Postridie, audito sacro Missœ, cum Romam versus procedere decrevissemus, sicariorum metu, qui ad mille numerum auxisse totamque Anconitanam plagam, maxime itinera Romana infensissime vastare dicebantur, unde veneramus retro [91] invitis sane passibus, iter intendimus atque paululum flexa via, Cirolitanam Christi Domini in cruce vivi pendentis, quam S. Lucas pinxisse dicitur, effigiem vidimus.

  A022000681 

 Quare, de regressu cogitandum eo vel maxime fuit, quod non nisi equo peregrinari assuetis tribus, D. Joanne Deage, prœceptori colendissimo, et Galesio [93] fratri, et mihi, cum tantum 28 coronati superessent, equos non nisi triginta datis coronatis attribuere proxenetae ac ductores recusabant.

  A022000684 

 Quo tempore recepto cursu quem per universos Juris Titulos inceperam ante facere, in suprascriptum, De [95] rebus creditis et jurejurando, incidi; quo lustrato, quandoquidem nihil reperi quod titulo De rebus creditis consonaret, cum omnia de jurejurando tractent, januam toto aedificio majorem admiratus.

  A022000709 

 Suntque alii casus in glossa Legis ultimae, quam glossam retuli cum recitarem in Examine.

  A022000714 

 LITTERIS VERO MAJUSCULIS INSCRIBENDUM QUOD DICITUR L. I, scilicet: «IN IIS IN QUIBUS CORRECTIONEM MORUM INDUCIMUS, FISCI RATIONEM HABERE» NON DEBEMUS. Cujus Legis observatio parum urget hoc tempore, usurarii enim et sordidissimi quique fceneratores, postquam provinciam integram ad inopiam redegerint, si corripiantur, fisco omnia addicuntur; qua, sane, ratione nescio, cum ea non sint bona foeneratorum, sed pauperum debitorum.

  A022001268 

 Cum autem diebus praeteritis, per continuas praedicationes, Terniacences et Caballiani omnes in sacrosanctae Ecclesiae gremium redierint, numero sexaginta quatuor paraeciarum, quibus idonei et docti constituendi sunt rectores; praeter quos necessarii sunt in ecclesia Tononensi, primaria ditionum illarum urbe, octo saltem sacerdotes qui confessiones audiant et Sacramenta administrent, necnon tres validi concionatores, qui ab apostolico praedicandi munere nunquam cessent.

  A022001268 

 Exponit humillime Tuae Sanctitati Claudius Granierius, Episcopus Gebennensis, cum alias, ad instantiam [189] Emmanuelis Philiberti, tunc Sabaudiae Ducis, unita fuerint Militiae Sanctorum Mauritii et Lazari omnia beneficia simplicia, curionia, monasteria, prioratus et alia, agrorum Gexensis, Terniacensis et Caballiani, sub praetexta causa quod eorum tractuum incolae lutherani seu calviniani essent, nec divinus idcirco in iis cultus exerceri posset; praefinita fuit haec unio cum clausula, per quam Gregorius, foelicis recordationis, Papa decimus tertius, uti quandocumque earum ditionum incolae ad sanctam fidem converterentur, Lazariani Equites unicuique [190] curioni quem Episcopus elegisset, quinquaginta ducatos dare deberent annuatim, declaravit.

  A022001273 

 Exponit humillime Tuae Beatitudini Claudius Granierius, Episcopus Gebennensis: Ob provinciae paupertatem fructuumque praebendarum theologalium tenuitatem, non inveniuntur theologi qui eas acceptare velint, cum nihilominus ad spargendum divini verbi semen in ea diaecesi maxime sint necessarii..

  A022001278 

 Exponit humillime Claudius Granierius, Episcopus Gebennensis, cum majori ex parte suae diaecesis curiones adeo pauperes existant, ut saepenumero suos in Christo filios, magno cum animarum detrimento, cogantur deserere:.

  A022001283 

 Exponit humillime idem Episcopus, quamplures sunt in sua diaecesi loci, quorum incolae consanguinitate vel affinitate junguntur, qui tamen, cum pauperrimi existant, tenuissimasque expectent dotes, difficillime extra possunt matrimonium contrahere, ne scilicet exiguam illam dotem visitationibus sponsae nuptiarumque oneribus insumant, nec habeant unde ad obtinendam ab Apostolica Sede dispensationem Romam mittant..

  A022001284 

 Quapropter supplicat Sanctitati Tuae, uti concedere dignetur licentiam in quarto consanguinitatis vel affinitatis gradu dispensandi, eosque qui hactenus, eo non obstante quarto gradu, matrimonium contraxerunt, absolvendi, cum potestate prolem tali modo susceptam legitimam declarandi, hocque saltem in conscientiae foro; quandoquidem et paupertate, ne Romam mittant, impediuntur, et angustia loci coguntur simul contrahere.

  A022001288 

 Exponit humillime, cum multi sint lutherani seu calviniani in ejus diaecesi, sive relapsi, qui ad verae fidei redire lumen cupientes, tam pium et salutare opus intermittunt quia ad Episcopum venire nolunt:.

  A022001289 

 Haec autem licentia petitur perpetua, quia cum datur ad tempus, finito eo, ubi statim nova non potest obtineri, plerique non tepescunt modo, sed frigidi fiunt redeuntque ad vomitum, vel dum haec expectatur licentia, non sine gravi animarum detrimento, moriuntur.

  A022001298 

 Supplicat humillime Sanctitati Tuae Claudius Granierius, Episcopus Gebennensis, uti cum Canonicis Ecclesiae suæ cathedralis dispensare dignetur ad obtinendas retinendasque una cum canonicatibus ecclesias paraeciales, collocando in iis idoneos vicarios et quid ad animarum habendam curam sufficiant; quandoquidem omnes sunt vel nobiles, vel doctores, et nequeunt cum [196] canonicatus fructibus, qui sexaginta ducatorum summam non excedunt, decenter vivere, nec ad alia possunt adspirare beneficia, cum omnia fere de jure patronatus sint, nec possint idcirco absque praesentatione patroni obtineri.

  A022001302 

 Exponit humillime Tuae Sanctitati Episcopus Gebennensis: quamplures habet subditos, seu tributarios, innumeris astrictos servitutibus, quae plus ethnicismum quam Christianismum sapiunt; veluti, cum absque filiis moriuntur, in nullius favorem testamentum condere posse, nec nigro panno vestiri, ne quidem tenuem eligmum limbi ex colorato panno gestare.

  A022001307 

 Exponit humillime: omnia fere tum virorum cum mulierum Monasteria et Prioratus conventuales in Sabaudia, Gebennesio aliisve Serenissimi Allobrogum Ducis ditionibus et regionibus ultramontanis, adeo ab regulari et antiqua disciplina deciderunt, ut vix Regulares a saecularibus dignoscantur; alii enim huc et illuc palantes discurrunt, alii autem in claustris degentes gravissimo populis sunt scandalo..

  A022001308 

 Quapropter supplicat Sanctitati Tuae, uti commissionem alicui ex ultramontanis Praelatis de rebus omnibus bene instructo dignetur dare, qui cum duobus ex Societate Jesu, vel Capucinorum Ordine Patribus, addito etiam [198] brachii saecularis auxilio, si opus fuerit, debeat possitque libere et absolute ejusmodi Monasteria visitare, et in veterem ordinem reducere, et inobedientes corrigere, et rebelles coercere, prout expedire viderit ad animarum ipsorum salutem populique consolationem, appellatione quavis neglecta et oppositione; quandoquidem illorum Monasteriorum Superiores hujusmodi dissolutiones ferunt et patiuntur, eo quod remedium nullum adhibeant..

  A022001369 

 Devotissimi Tuae Sanctitatis oratores, Praepositus, Capitulum et Canonici Ecclesiae cathedralis Sancti Petri Gebennensis, exponunt humillime, cum abhinc annis sexaginta a Genevensi civitate expulsi fuerint, et una cum Episcopo in urbem Aniciensem ad residendum celebrandaque divina Officia recesserint, evenit ut praeteritis mensibus, per virtutem Spiritus Sancti et continuas verbi Dei praedicationes factas, omnes fere qui Caballium et Terniacum ditiones Sabaudicas incolunt, [200] sacrosanctam fidem catholicam amplexi sint, ii maxime qui Thononum inhabitant, primariam provinciae urbem, cum sexaginta quatuor paraeciis circum circa longe lateque diffusis.

  A022001369 

 Quare, ad confirmandos conversos reducendosque caeteros, tum ipse Episcopus, cum Praepositus et Canonici in eam Thononensem urbem se transferre statuerunt, ibique cum tanta animorum contentione in vinea Domini laborare, ut brevi flores fructusque appareant..

  A022001370 

 Verum, quia non habent quo decenter vivant, non enim quilibet eorum canonicatus sexaginta ducatorum est; Thononi autem erat antiquitus ecclesia cum conventu Ordinis Eremitarum Sancti Augustini, valoris annui centum nummorum circiter, unita Militiae Sanctorum Mauritii et Lazari a Gregorio, fcelicis recordationis, Papa decimo tertio, sub praetexta causa quod populus ille longe a convertione esset; conventus autem ille destructus, et ecclesia multas patitur ruinas, unde impossibile fere esset Fratribus illis restruere.

  A022001371 

 Hac ratione poterunt Thononum se transferre, sacram aedem restaurare, fructumque facere qui ex divini verbi effectu expectari potest; cum decreto tamen, ut omnes beneficia quaevis in Ecclesia Gebennensi [202] fundata possidentes, duodecim praesertim sacelli Sanctorum Machabaeorum sacerdotes qui vi fundationis ad residentiam in eo sacello faciendam obligantur, debeant, absque ulla vel oppositione vel exceptione, Capitulum et Canonicos sequi et comitari, sub poena privationis ab eodem Capitulo; quo casu, alii in eorum locum sufficiantur.

  A022001425 

 Tertio: cum dote non minore.

  A022002158 

 Gregorio Papae decimo tertio, prasdecessori Nostro, pro parte bonae memoriae Emanuelis Philiberti, Sabaudia; Ducis, exposito quod cum dictus Emanuel Philibertus quaedam balliagia, videlicet Ternier, Chablaix et Gex, sub ditione ejus temporali existentia, a Bernensibus recuperasset, et ad pristinam temporalem jurisdictionem suam revocasset, licet illorum populorum pravis opinionibus et inveteratae haereticae perfidiae malitia obduratas mentes serius quam ipse Gregorius praedecessor optabat sanari posse vereretur, ejusdem tamen Ducis et publicae ecclesiae Catholicae nomine valde laetatus, conducibile fore existimabat ut religiosa loca ipsorum balliagiorum profanata, quae in pristinos usus et officia restitui non poterant, Militiae Sanctorum Mauritii et Lazari, cujus ipse Dux Magnus Magister existebat, aliquo modo inservirent.

  A022002159 

 Idem Gregorius, supplicationibus hujusmodi inclinatus, omnia beneficia ecclesiastica, cum cura et sine cura, secularia et quorumvis Ordinum regularia, in balliagiis praedictis consistentia, etiamsi secularia, canonicatus et praebendae, dignitates etiam principales, personatus, administrationes, monachales et canonicales portiones, et officia etiam curata, claustralia et electiva, hospitalia, leprosoriae et xenodochia essent, et alia quaecumque loca religiosa eorumque membra, grangias, possessiones et praedia, in quibus nullus ecclesiasticus cultus secularis vel regularis, seu hospitalitas exercebatur, nec tunc, saltem quoad parrochiales ecclesias et alia [328] beneficia ecclesiastica curata, restitui poterant; quaeque nulli canonice collata aut commendata, seu commissa, nec in ecclesiarum, monasteriorum, hospitalium, aut aliorum piorum locorum tunc vigentium, etiam extra balliagia praedicta consistentium, commodum et favorem unita aut suppressa essent, nec ab ecclesiis, monasteriis, Capitulis, conventibus, beneficiis, hospitalibus extra illa consistentibus veluti unita dependerent, aut [eis] uti membra pertinerent: Quae omnia salva et illaesa idem Gregorius remanere voluerat nomine, titulo, denominatione, ordine, statu et essentia, etiam regulari, in illis singulis, prout fuerant, perpetuo suppressis et extinctis, cum suis ecclesiis, domibus, bonis, jurisdictionibus, juribus, fructibus, censibus, pertinentiis et actionibus omnibus et quibuscumque; ut ad Christianae fidei propagationem aliqua ratione inservirent, Militiae praedictae perpetuo univit, annexuit et incorporavit, praedictamque unionem.

  A022002160 

 Ita tamen, quod cumprimum eorumdem balliagiorum et locorum recuperatorum homines veritatis lumen, commiserante Domino, recepissent, in quacumque ipsorum parte contingeret, parrochiales ecclesiae et alia ecclesiastica loca ad exercitium curae animarum idonea, ab Ordinariis locorum quibus illa suberant, cum dote non minore quinquaginta ducatorum annuatim, de proprietatibus bonorum praedictorum ad justum [et] competentem numerum instituerentur, illisque ab iisdem Ordinariis de rectoribus et pastoribus idoneis, juxta Concilii Tridentini dispositionem et alias canonicas sanctiones provideretur, et aliter prout in Litceris Apostolicis in forma Brevis, sub Annulo Piscatoris, sub datum videlicet XIII mensis Junii millesimo quingentesimo septuagesimo nono, Pontificatus sui anno octavo, quarum tenores pro expressis haberi volumus plenius continetur..

  A022002161 

 Cum autem sicut nuper accepimus, dilectus Filius nobilis vir Carolus Emanuel, modernus Sabaudiae Dux, procuraverit, necnon Fraternitatis Tuae et multorum insignium virorum doctorum, verbi Dei praedicatorum ad praedictorum balliagiorum partes abs te missorum concionibus adhibitis, factum fuerit ut tandem mensibus retroactis homines pene omnes duorum ex dictis balliagiis, nempe de Ternier et Chablaix, quae in ista tua diaecesi consistunt, ab haereticorum faucibus sint erepti; qui quidem, licet eorum corda [329] hactenus valde indurata remansissent, tamen, praedictorum pradicatorum insignibus praedicationibus mellificata, ad orthodoxae fidei lumen et veritatem reversa, et eorum anteactae vitae abjuratione et detestatione per eos et eorum singulos in tuis manibus, et in dicti Caroli Emanueli Ducis, illiusque Status virorum nobilium presentia et assistentia prius facta, in Ecclesiae Catholicae et Apostolicae gremium recepti et aggregati, Deo auctore extiterunt..

  A022002162 

 Et cum non sufficiat tot animas Dei Ecclesiae acquisisse, si modus illas retinendi ac ita manutenendi non reperiatur, et factum vix dici queat quod non durat factum, etsi praedicta unio, annexio et incorporatio quoad parrochiales ecclesias, attento quod conditio in illa seu Litteris desuper expeditis apposita, praedictorum populorum ad Catholicarn fidem et Ecclesiae unitatem reversionem purificata extitit, dissolvatur, et rectores in parrochialibus ecclesiis praedictorum balliagiorum, quae numerum quadraginta quinque vel circa ascendunt, qui in Catholica fide in iliis locis et personis conservanda et confirmanda, aliisque adhuc naeretica pravitate labefactatis ad eandem Catholicam fidem revocandis insistant constituentur, ex hoc profecto Catholicae fidei propagationi et manutentioni vaide prospiceretur..

  A022002164 

 Nos igitur, qui Catholicae fidei propagationem, quantum cum Domino possumus, procurare non desistimus, Litterarum dicti Gregorii, praedecessoris, tenores praesentibus pro expressis habentes, hujusmodi supplicationibus inclinati, Fraternitati Tuae, unionem, annexionem et incorporationem, extentionem, ampliationem et decretum in praedicti Gregorii, praedecessoris, Litteris contenti, de praedicti Caroli Emanuelis, Ducis, consensu, Apostolicam auctoritatem perpetuo dissolvendi, dismembrandi, revocandi et annullandi, ac parrochiales ecclesias supradictas restituendi, seu de novo erigendi et instituendi, ipsorumque beneficiorum fructus, redditus et proventus praedictarum ecclesiarum rectoribus illarumque reparationibus; necnon octo presbyterorum secularium qui in ecclesia parrochiali oppidi de Tonon, quod insigne est, divinis officiis et servitiis Sacramentorumque administrationi insistant, et trium ad minus magis eruditorum, et tam secularium quam cujusvis Ordinum regularium, arbitrio tuo eligendorum, verbi Dei praedicatorum, in eisdem balliagiis manutenendorum sustentationi et alimentis etiam pcrpetuo applicandi et appropriandi; praedictosque Milites, seu eorum Magnum Magistrum pro tempore existentem ex praedictorum beneficiorum tunc, ut praefertur, unitorum fructibus, redditibus et proventibus generaliter aut particulariter ab ipsarum ecciesiarum rectoribus, aut monasteriorum Abbatibus, aut prioratuum Prioribus, seu aliis quibuscumque, nihil unquam petere aut praetendere, seu lite desuper et causam quomodolibet et quovis pratextu aut colore movere ullatenus posse decernendi, sed perpetuum illis desuper silentium imponendi, Tibique de illis, ad effectum praemissum, libere et omnino disponendi in omnibus et per omnia perinde ac si eadem unio, annexio et incorporatio eis seu eorum Militiae facta non fuisset, et plena eorumdem beneficiorum dispositio ad Te spectaret hac vice dumtaxat, auctoritate Apostolica, tenore praesentium licentia et facultatem concedimus et impartimur..

  A022002166 

 Necnon, attenta sacerdotum penuria, cum Ecclesiae Gebennensis Canonicis ad animarum curam exercendam idoneis, ut cum eorum canonicatibus et prabendis quisquis eorum unam ex dictae diaecesis parrochialibus ecclesiis, dummodo utrique commode inservire valeant, ad eorum vitam, seu ad tempus Tibi benevisum.


23-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXIII-Vol.2-Opuscules.html
  A023000138 

 Relinquitur ergo: praedictam sententiam nullius gravis authoris clypeo protegi, ac adeo cum in tanta tamque gravi materia solum esse sit maxime periculosum, eam sententiam esse male tutam..

  A023000139 

 Jam vero, ut sigillatim de singulis eorum propositionibus aliquid dicamus, prima refutata est argumento Sancti Thomae; cum enim volitid finis sit prior volitione mediorum, praeparatio finis debet esse prior praeparatione mediorum, imo praeparantur media propter finem.

  A023000139 

 Quarto, hoc primum dictum pugnat cum quarto, nam fere nulli sunt qui in tota serie, seu ordine gratiae, non habeant gratiam plus quam sufficientem qua justificantur, concipiunt bona desideria (inter Christianos maxime); at in quarto dicitur reprobis solam sufficientem dari, quod falsum erit, cum plurimi reprobi sint ex Christianis qui habent plus quam sufficientem..

  A023000141 

 Ergo ex operibus, opera enim privationem operum cum ordine ad debitum complectuntur.

  A023000142 

 Longeque mitior est Augustinus istis, cum non sine culpa abjici quemquam velit, sed juste ob peccatum originale; isti nulla prorsus culpae habita ratione nullumque ob peccatum innumeros abjici, aliquos tantum salvari.

  A023000142 

 Quod autem Sancti Augustini authoritatem spernant probatur quia verbis tantum cum eo conveniunt, ab ejus autem mente longissime recedunt.

  A023000142 

 Sane, in eo tantum conveniunt quod cum Augustino negent causam ullam esse in nobis praedestinationis, in explicatione autem sententiae omnino discrepant; hoc est, conveniunt in verbis, non in re.

  A023000142 

 Sane, si ita dure loquendum erat, cum Augustino fieri debuerat; intolerabile enim est sine Augustino cum omni Patrum veneranda caterva contendere..

  A023000143 

 At dicunt: convenimus cum Augustino in praecipuo totius negotii, scilicet in negando causam praedestinationis, quod satis est.

  A023000143 

 Cum is fuerit praecipuus scopus Augustini ut debellaret Pelagium, si id recte faciamus, ab Augustino dissentire non possumus magis quam vos: scilicet, ut cum gratis omnes nos praedestinatos fateamur et Dei misericordia, Augustinus suo, vos alio, nos alio explicemus modo, tantoque securiores ab Augustino discedimus quanto aliorum Patrum omnium signis adjungimur; vos vero tanto periculosius Augustinum deseritis quanto longius ab aliis omnibus solitarii fugitis et aberratis..

  A023000143 

 Enimvero et nos quoque convenire cum eo dicemus; scimus namque id quod maxime optavit Augustinus, esse debellare Pelagium qui cum diceret nos solo [6] libero arbitrio mereri salutem, Augustinus ut eum fortius impeteret, negavit praedestinationis dari causam ex parte nostra.

  A023000143 

 Quod si nos negemus dari causam ex parte nostra, quatenus nostra est, cum Augustino sentire merito dicendi erimus.

  A023000163 

 Potest tum speculativam, tum practicam divisim, quia non est extra proportione objectivam cum vi naturali; quia id habetur Ro., I, Psal. 4, Sap., 13; quia caeterae res naturales faciunt suae formae consentaneas operationes..

  A023000177 

 Deinde, quia talis homo non posset peccare cum tamen haberet legem naturalem.

  A023000201 

 Quo ad materiale boni et mali eodem modo concurrit phisice; sed ad formale mali non concurrit, cum sit privatio.

  A023000212 

 Opinio porro Ariminensis Deum concurrere ad actus malos influendo cum voluntate se determinante, ad bonos praedefiniendo et determinando voluntatem, non mihi probatur, quia fere tollit libertatem jn actibus bonis; de quo plura infra.

  A023000288 

 Ego GABRIEL A SANCTO MICHAELE, contrito et humiliato corde, agnosco et confiteor coram Sanctissima Trinitate et tota caelesti Curia ac vobis testibus, me graviter peccasse adhaerendo haereticis et credendo varias eorum haereses, praesertim has: sacrosanctum Corpus Domini nostri Jesu Christi non esse vere, realiter et substantialiter in augustissimo Eucharistiae Sacramento; nec esse verum et propitiatorium [16] Sacrificium pro Vivis et defunctis, cum, incruente, a sacerdotibus in Missa offertur; nullum esse post hanc vitam ignem purgatorium; Sanctos et Beatos qui in Caslis sunt non esse invocandos; Ecclesiam Catholicam visibitem errare posse et deficere; et alias quam plurimas..

  A023000289 

 Jam autem per Dei gratiam resipiscens, has praedictas et omnes alias, cujuscumque gentis, generis aut nominis sint, haereses, libere, sponte et sincere abjuro, execror et anathematizo, atque firmiter assentior et consentio in omnibus cum sancta Catholica, Apostolica et Romana Ecclesia; et corde oreque profiteor ac promitto, spondeo ac juro, me semper retenturum fidem quam praedicat eadem sancta Romana Ecclesia.

  A023000379 

 Cependant, la piece que vous attaques de ceste mienne Consideration n'est pas mienne, mays de saint Ambroyse, lequel vous attaques sous mon nom: «Liquet igitur,» ce dict il, «quod praeter naturae ordinem Virgo generavit, et hoc quod conficimus corpus ex Virgine est; quid hic quaeris naturae ordinem in Christi corpore, cum praeter naturam sit ipse Dominus Jesus partus ex Virgine?» Voyla mon garand, duquel la citation est a la marge; mays peut [32] estre que la chaleur du desir de reprendre vous aura empesché de la voir..

  A023000411 

 Quant a ce que vous dites, que non fœtus aperit vulvam, sed genitor, je confesse que et l'un et l'autre aperit, et quidem pater primo; mays je dis que, selon le stile des Escritures, aperiri vulva tunc dicitur cum mulier concipit.

  A023000411 

 Vous avés veu que Jovinien et Julien, Pelagien, en faisoyent de mesme, tesmoin saint Augustin; mais ce ne sont sinon «calumniosa vaniloquia.» C'est chose claire qu'en l'Escriture: tunc Deus aperit vulvam mulieribus cum concipiunt, et concludit cum steriles sunt, ut sint virum expertæ.

  A023000579 

 Itaque de his solis dicendum nobis erit, cum nec ipsa fere aliorum nomina, nisi per libros et famam, ad nos usque pervenerint..

  A023000581 

 Praeclare vero et in tanta infaelicitate satis faeliciter actum est cum Republica Christiana, quod has ipsas sectas, quae tanto impetu in eam conjurarunt, iis notis infames esse contigit, propter quas vel primo ipso intuitu dubitare nemo possit, quin «haereticae», ut sacri Canones loquuntur, pravitatis speciem et insignia prae se ferant..

  A023000582 

 [Adferemus tantum aliquas, et de singulis aliqua, ne cum sutoribus Lutheranis et Calvinianis theologos agere [70] videamur nos, qui solam Jurisprudentiam, nec aliud praeterea quicquam profitemur.

  A023000606 

 Vult ergo Deus permulta, non voluntate efficiente aut committente, sed permittente tantum; ea scilicet quae cum mala sint malitia, ut aiunt, morali, a Deo qui bonus et bonitas ipsa est proficisci nunquam possunt.

  A023000614 

 Quis enim, vel intellectu solo mentisque ulla cogitatione, assequi possit, eum qui Filius sit et dicatur, Filium ejus esse a quo essentiam naturamve non habeat? Quid vero [76] aliud Filius a Patre habere potuit, quam Divinitatem? Quid Patri et Filio commune est, prseter essentiam? Quid ergo Filio communicavit Pater, si non essentiam ipsam? Quare passim clamant Scripturae, Concilia, Patres, universus denique Christianorum orbis, Filium esse «Deum de Deo, Lumen de Lumine, Deum veyum de Deo vero»? Habet ergo Deus Pater veram essentiam divinam, quae nec a se, ut parum caute loquitur Calvinus, nec ab aliquo alio est; sed prorsus a nullo, cum essentia neque generet, neque generetur.

  A023000618 

 Qua vero fronte possunt isti dicere, nihil morte Christi actum fuisse, cum, propter infinitam patientis dignitatem, minima regii illius ac divini sanguinis guttula innumeris mundis redimendis satisfuisset?.

  A023000630 

 Et vero quaenam Sacrarum Scripturarum certitudo erit, quaeoam auctoritas, si Traditionem tollas, cum sola Traditione non etiam Scripturae ullius fide probari ea certitudo et auctoritas possit? Cur Evangelium Matthaei et Lucae, potius quam Thomae et Nicodemi, Libros canonicos esse dicemus? Aut si quis neget, atque cum istis Traditionem non scriptam rejiciat, quomodo probabimus? Rursum, ubinam gentium erat Ecclesia, aut fides Ecclesiae, totis illis saeculis quibus nihil dum de fide tractatum erat per scripturam, sed per sermonem tantum? An non fuit Ecclesia Scripturis antiquior? Aut quonam Sacrae Scripturae loco scriptum probabunt isti, ut cogant nos credere nihil credendum esse, nisi quod scriptum? Quid de Baptismo infantium, de Dominico die potius quam alio in Sabbathi judaici vicem sanctificando, de Angelorum creatione, ac de aliis hujusmodi tam multis quorum certissima fides in Ecclesia, et etiamnum apud ipsos quoque haereticos [80] omnes, probatio vero per Scripturam plane nulla? Longe aliter, et praeclare ut omnia, Augustinus: «Non crederem Evangelio, nisi» Ecclesia diceret esse Evangelium..

  A023000634 

 Ex quibus etiam cum nonnulli non nisi post Hebraeorum Canonem conscripti fuerint, quis eos in Canone illo descriptos non fuisse mirabitur, nisi qui per chronographiae imperitiam nesciat describi nullo modo potuisse? [81].

  A023000638 

 Negant Epistolam D. Jacobi esse canonicam, cum si quando ex ea urgeantur, dubiam faciant ejus fidem et auctoritatem, quae tamen, ut caeterorum canonicorum Librorum, semper certissima fuit et explorata.

  A023000655 

 Christus enim» ait: « Attendite a falsis prophetis... Haec sola auctoritas satis» est, inquit, «adversus omnium Pontificum, omnium Patrum, omnium Conciliorum, omnium scholarum sententias, quae jus judicandi et decernendi solis Episcopis et ministris tribuerunt, et impie ac sacrilege populo, id est Ecclesiae reginae, rapuerunt.» Et paulo post insultat Regi Henrico: «Et ut hic mei Henrici et sophistarum recorder, qui a longitudine temporum et multitudine hominum pendent cum sua fide, primum negari non potest hujus rapti juris tyrannidem ultra mille annos durasse; nam in ipso.

  A023000674 

 Quod tamen clarissime affirmat Paulus Apostolus, ad Titum, cum ait Christum salvos nos fecisse per lavacrum regenerationis; atque ita credendum esse præscripsit Concilium Nicaenum, itemque Constantinopolitanum, ipsaque Ecclesia universa solemni illa decantatione profitetur: «Confiteor unum Baptisma in remissionem peccatorum.».

  A023000678 

 Gravis hac de re apud divum Augustinum extat sententia: «Quisquis dixerit quod in Christo vivificantur etiam parvuli qui sine Sacramenti perceptione de vita exeunt, hic profecto et contra apostolicam praedicationem venit, et totam condemnat Ecclesiam, ubi propterea cum baptizandis parvulis festinatur et curritur, quia sine dubio creditur aliter eos in Christo vivificari omnino non posse.» Hieronymus quoque, post Tertullianum: «Christiani,» inquit, «non nascuntur, sed fiunt.».

  A023000684 

 Ad quod impugnan dum invitatus aliquando Lutherus, cum jam verecundiae fines omnes gnaviter transiisset, impugnare tamen erubuit, nimisque potens esse Mot illud professus est.

  A023000684 

 Protestatus tamen, ne quid de pristina impudentia remisisse, aut cum Romana Ecclesia, per gratiam vel per sordes, [93] consensisse videretur, perlibenter se fuisse dissensurum, si vel minimam occasionem vidisset negandi audacter quod Christus tam aperte constanterque affirmasset.

  A023000685 

 Cum ad octuaginta quatuor usque diversissimas interpretationes ex eorum libris, optima fide, collegerit vir clarissimus Claudius Sanctesius, Episcopus Ebroicensis, in aureo illo suo opere De Eucharistia, quibus si addas omnes eas quae ab eo [94] tempore supervenerunt, non pauciores quam ducentas invenies, easque non modo diversas, sed etiam, quod in magno mendacio evenire necesse est, omnes pene invicem pugnantes.

  A023000687 

 Prior vero [sane dignior est, quae ad grammaticorum quam ad theologorum scholas relegetur, ut toties vapulent miseri, quoties negabunt verbo est veritatem substantiae, non significationem ipsius, significari.] Quid vero isti tropologici dicerent, si textum hebraicum D. Matthaei vidissent, qui, sicut Evangelium conscripsit ea ipsa lingua qua Christus Dominus utebatur cum Sacramentum institueret atque cum hominibus in terris conversaretur, ita institutionis formulam praecipuam magisque observandam tradidisse credendus est; quam porro sic concepit: Accipite et manducate hoc corpus meum, nullo addito verbo est, aut alio ullo ejusmodi, pro quo Sacramentarii suum illud significat substituere, nobisque obtrudere possint.

  A023000696 

 Ergo Missae oblatio non alia est, sed eadem cum oblatione Crucis, tantum abest ut sit contraria.

  A023000696 

 Nec tam repetitio est oblationis factae in cruce, quam continuatio ac perseverans exhibitio, cum unico, perpetuo ac constantissimo voluntatis actu seipsum Christus Redemptor Patri obtulerit et offerat usque in aeternum, ut non saepius nec iteratis actibus, sed unico, et nulla alicujus cessationis interruptione [104] discreto actu, oblatio haec perficiatur ex parte Christi, quamvis respectu nostri et ministerii quod praestamus, et respectu externorum actuum, non tam continuata quam repetita, sed semper tamen eadem oblatio censeri merito possit.

  A023000697 

 Cum autem ad sacrificium Crucis devenerunt, omnem illi vim et virtutem adimunt, affirmantes, ut supra diximus, nihil eo actum fuisse; sed ad cruciatus inferni, nescio quos, de quibus in tota Scriptura ne Mot quidem, totius redemptionis nostrae summam omnem referunt; ut facile appareat, non aliud istorum consilium esse, quam unum spernere, et aliud non admittere..

  A023000709 

 Et quam dum coarctare vult Calvinus ad unius nobiscum fidei conjunctionem, imperite valde ac imprudenter facit, cum Sancti, beatitudinis comprehensores, non amplius credentes dici debeant, sed videntes; fidem namque in Beatis evacuari asseverat Apostolus..

  A023000709 

 Negant Sanctos beatos a nobis invocandos esse, et consequenter negant ullum nobis cum illis, aut illis nobiscum, a Deo relictum esse commercium; in quo destruunt [107] quantum possunt «Sanctorum communionem» illam, quam Apostoli omnes, uno ore, docuerunt.

  A023000713 

 «Quis,» inquit Calvinus, «eo usque longas illis esse aures revelavit, quae ad voces nostras porrigantur?» Quam justius liceat mihi exclamare: Quis tam maledicam animam Calvino esse crederet, ac tam insipientem animam, ut auditum beatarum mentium longitudine aurium metiretur? An non Christus ipse revelavit Angelos de peccatorum poenitentia etiam in caelis gaudere? At quomodo gaudent, si non cognoscant? Si vero cognoscunt, quibus auribus id [108] perceperunt? Nam iisdem plane auribus animse Sanctorum voces nostras percipiunt; illis enim aequales sunt et aures et oculi et manus et pedes, cum idem Christus Dominus dixerit: Erunt aequales Angelis Dei..

  A023000853 

 Max. voluntatem sua immensa bonitate, et illius vim, efficaciam et constantiam negant, cum peccatum non in efficiendo, sed in deficiendo consistat, et velle peccatum deficere sit, non efficere, Porro universa Scriptura docet, Deum velle omnes homines salvos fieri, neminem perire; Deum habere odio peccatum et iniquitatem; perditionem hominum ex ipsis esse, a Deo autem tantummodo bonum et salutem ipsorum.

  A023000865 

 Affirmant sola fide nos justificari, ut hujusmodi affirmatione negent charitatem et ejus opera simul cum fide justificare.

  A023000865 

 Rursum Lutherus, ibidem, hoc suavi se oblectat argumento, ut facile agnoscas quam bonus fuerit logicus: « Lex non est ex fide; atqui lex nihil aliud praecipit quam charitatem; ergo charitas est non ex fide, sed pugnat cum ea.» Quid vero tu ad haec, o magne Paule? Si tantam fidem habuero ut montes transferam, charitatem autem non habuero, nihil mihi prodest.

  A023000866 

 Quare non immerito seipsum miratur Lutherus, in haec verba prorumpens: «Haec nostra,» inquit, «theologia paradoxa rationi, mirabilis et absurda est, quod non solum surdus sim legi et liber ab ea, sed plane ei mortuus.» Et paulo post: «Respondebimus,» inquit, «cum Paulo, sola fide in Christum nos pronunciari justos, non operibus legis aut charitate.» Ubinam vero gentium Paulus ea verba addidit, quae tu de tuo addis, Luthere: «aut charitate»? [116].

  A023000871 

 Si peccatum est bonum, ergo prohibet Deus facere bonum, cum [117] prohibeat facere peccatum.

  A023000872 

 Quibus nos, cum Paulo: Quae conventio lucis ad Belial? [118].

  A023000890 

 Affirmant nulla ex circumstantia fieri peccata deteriora; Lutherus enim hanc propositionem, inter caeteras quas pro certissimis habet, tuetur: «Circumstantias peccatorum, cum matribus, filiabus, sororibus, affimbus, quacumque die, quocumque loco, quibusvis cum personis, ac si quid aliud praeterea externum sit, aequales esse ac penitus contemnendas.» Quam vero eleganti ratione? «Quia,» inquit, «Christus talia non praecepit in suis legibus.» Et alibi: «Apud Christianos,» inquit, «una tantum est circumstantia, quae est peccasse in fratrem.» [122] Qua affirmatione negant peccatorum inaequalitatem, saltem in eodem genere peccati.

  A023000894 

 Hic opportunum est ut maritus dicat: Si tu nolueris, alia volet; si domina noluerit, adveniat ancilla; ita tamen ut antea iterum et tertio admoneat maritus.» Quid, obsecro, possit diabolica impudentia fingere hoc impudente impudentius? Sobrius tamen et modestus est in eo loco, si cum iis, quae alibi scripsit, haec comparentur; nam non modo eadem repetit, sed addit quaedam adeo obscaena de pruritu carnis utriusque sexus, maxime vero muliebris, ut nemo, sine pudore ac verecundia, hujusmodi petulantiam intueri vel audire possit, ne dum referre..

  A023000895 

 Verum, quid exquirit Lutherus ab humana natura continentiam, cum ab ea nisi per Christum et in Christo obtineri non possit? At Christus tamen pulsanti aperit et petenti concedit, ut omnes, cum Apostolo, possint dicere: Omnia possum in eo qui me confortat, Christus, cujus virtus in infirmitate perficitur..

  A023000907 

 Sed quid illi ad Ezechielem: Si averterit se justus a justitia sua et fecerit iniquitatem, justitice ejus non memorabuntur amplius? Quid, quod Episcopo Philadelphiae Christus scribendum mandat: Tene quod habes, ne alius accipiat coronam tuam? Paulus vero Apostolus, quanquam fidelis, imo fidelissimus, quid non facit, ne, cum aliis praedicaverit, ipse reprobus efficiatur?.

  A023000908 

 Rursum peccatis nostris non posse nos damnari, cum ea sibi imputari voluerit, ac si sua essent.» Quo tamen loco advertendum est, in prioribus editionibus, maxime gallicis, rem durius exprimi, quam in posteriori anni 1602; nam in illis non solum asseritur «regnum Caelorum non magis nobis excidere posse quam» Christo, quod et in posteriori diserte scriptum est, sed etiam nos nostris peccatis non magis damnari posse quam Christum.

  A023000912 

 Affirmant electos de sua electione esse certissimos «Pessime ergo,» inquit Calvinus, «et perniciose Gregorius, homilia 38, dum vocationis tantum nostrae conscios nos esse tradit, electionis incertos; unde ad formidinem et trepidationem omnes hortatur.» Qua affirmatione negant et spem et timorem in praedestinatis esse posse; nam quis timeat de amissione illius boni quod amittere se non posse certo sciat? Et quod magnus ille nec unquam satis laudatus Gregorius hortatur nos ad timorem et formidinem, quid aliud est, quam illud ipsum quod consulunt apices omnes [128] Sacrarum Scripturarum? Cur enim putemus laudatum in Evangelio Simeonem, quod non tantum justus esset, verum etiam timoratus, nisi ut intelligamus justitiae comitem perpetuum esse hunc timorem sanctum, non qui servilis sit, sed qui filialis? Itaque mentiantur isti quantum volent; cum se justos dicunt, satis est, ut mentiri eos appareat, quod se timoratos nolunt dicere, ne quidem per mendacium; non quia non audeant (est enim longe audacior qui se justum esse contendit quam qui se fatetur timoratum), sed quia eos pudeat non quidem mentiri, sed ita loqui, ut hac parte mentiendo veritatem dicere videantur..

  A023000913 

 At si aliquis eorum qui tanta tamque infallibili certitudine credebant se fideles esse et praedestinatos, ad caulas Christi et fidem catholicam [129] convertatur, statim exclamant caeteri mentitum illum fuisse, cum diceret se certum de sua salute.

  A023000917 

 Sed pergit impietas, ut, cum ad summum usque ascenderit, ad infima quaeque tandem delabatur.

  A023000917 

 Subjungit Calvinus, Christum «diros et horribiles cruciatus» tolerasse (quod, inquit, «nulla fingi» possit «magis formidabilis abyssus, quam sentire se a Deo derelictum et alienatum), cum se ad tribunal Dei stare reum cognosceret nostra causa.».

  A023000925 

 Fatemur quidem Christum puerum, quod ad exercitium et opus externum spectat, sapientia crevisse et gratia; at [132] illud quoque asserimus, fuisse in eo thesauros sapientiæ, tum quoque, cum eos nondum exereret, sed, tempore suo coram populo Dei proferendos, sibi ipsi conservaret.

  A023000925 

 Non enim destitit Mot esse, etiam cum Mot non proferret, aut sapientiam habere, cum nondum sapientiam loqueretur; quippe quem fides nostra credit, a primo instanti suae conceptionis tam cito fuisse comprehensorem quam viatorem..

  A023000930 

 Quod cum affirmant, hoc ipso negant pueros per Baptismum justificari; nam si ante Baptismum habent fidem, et «fides sola» justificat, ut asserunt, sequitur infantes ante Baptismum justificatos esse.

  A023000931 

 Atque haec quidem dixisse sufficiat de prima illa nota antichristianismi, quae haeretici nostri seipsos satis produnt, cum omnia negant, affirmant nihil, et, si quid affirmant, illud negativum et, ut jureconsulti loquentur, simplex abnuitivum est et inane.

  A023001025 

 Lutherum porro, Zuinglium, Calvinum et alios hujus-modi omnes superioris saeculi haeresiarchas omnino carere vocatione apparet evidenter ex pluribus; sed ex eo primum et maxime, quod, cum interrogantur qua ratione vocati sint, nihil habent quod respondeant, in quo conveniant.

  A023001026 

 Lutherus autem palam fatetur se non extraordinaria, sed ordinaria et mediata vocatione vocatum esse: «Sumus [135] igitur,» inquit, «et nos divina auctoritate vocati, non quidem immediate a Christo, ut Apostoli, sed per hominem.» Cum autem explicat quanam ratione vocatus sit per hominem: «Cum autem,» inquit, «princeps seu alius magistratus me vocat, hinc certo et cum fiducia gloriari possum quod mandante Deo per vocem hominis vocatus sim; Est enim ibi mandatum Dei per os principis, quod me certum facit, vocationem meam esse veram et divinam.» Et alibi dicit «vocationem antiquitus quidem per Apostolos, qui suos successores vocaverunt, factam esse, sicut,» inquit, «adhuc vocantur etiam a potestatibus carnalibus et magistratibus seu communitatibus.» Vides igitur ut Lutherus suam vocationem non quemadmodum Apostolorum et Evangelistarum extraordinariam, sed ordinariam et mediatam esse asserat, eamque non ab Episcopis aut ecclesiasticis personis, sed «a magistratibus carnalibus» (hoc enim ipsum ejus Mot est) profectam esse ac derivatam..

  A023001028 

 Quis non ergo, jam vel ex ipsorum confessione, agnoscat falsum eos dicere, cum de vocatione sua gloriantur?.

  A023001034 

 Et sane, ut verum dicam, coacti sumus fateri a parte eorum stare ministerium ordinarium; sed, quia potestate sua abusi sunt, eorum jactantiam irridere possumus.» Mornaeus autem, cum a nostris Episcopis Lutheri et sequacium missionem derivat, an non omnium apertissime vocationem nostrorum approbat Episcoporum? Bene igitur Calvinus, et melius quam crediderit, «in ecclesiis recte constitutis» vocationem suam aut suorum non habere locum..

  A023001059 

 Et rursus, alibi disputans non esse rebaptizandos haereticos, scribit haec verba: «Quamvis hujus rei de Scripturis canonicis non proferatur exemplum, earumdem tamen Scripturarum, etiam in hac re, a nobis tenetur veritas, cum hoc facimus quod universae jam placuit Ecclesiae, quam ipsarum Scripturarum commendat auctoritas.» Eam vero auctoritatem non potuit Paulus Apostolus commendare apertius, quam cum Ecclesiam columnam et firmamentum veritatis appellavit.

  A023001060 

 Et in disputatione illa, omnium suavissima, quam se cum diabolo habuisse gloriatur, refert se diaboli argumentis convictum ab Ecclesiae sententia discessisse.

  A023001073 

 Lutherus vero, libere simul et impudenter, ut solet: «Papa,» inquit, «mentitur una cum Conciliis.» Et paulo post: «Insanum est,» inquit, «Concilia concludere et statuere velle quid credendum sit, [143] cum tamen saepenumero nemo adsit, qui Spiritum divinum, vel tantillum, gustaverit; quemadmodum in Concilio Nicaeno usuvenit, ubi, dum leges super statum spiritualem ferre conarentur, quibus eidem statui matrimonium interdiceretur, omnes profecto in Concilio a veritate aberraverunt.».

  A023001085 

 Quintum characterem habent haeretici, Apostolicae Sedis contemptum, in quo sane excellit Lutherus prae caeteris; nam is, quodam loco, postquam omnia quae fiunt contra Ecclesiam Romanam, ad Dei gloriam pertinere dixit: «Cum autem,» inquit, «et ego unus sim de antipapis, revelatione divina ad hoc vocatus, ut dissipem et perdam et destruam regnum illud [maledictionis] cupide et habenter illo fungor officio, sicut hactenus feci.» Sed et alibi, cum defendit bellum contra Turcas esse illicitum: «Quanto rectius...,» inquit, «faceremus, si idolo Romano Caesar et Principes modum ponerent... perditionis animarum! nam, [144] ut ego prophetem semel, licet non audiar, quod scio, nisi Romanus Pontifex redigatur in ordinem, actum est de omni re Christiana;... nihil, nisi peccatum et perditionem, Papatus operari potest... Qui habet aures audiendi, audiat, et a bello Turcico abstineat, donec Papae nomen sub caelo valeat.

  A023001086 

 Jam vero, si quis dubitet an certa sit nota haeresis contemptus Sedis Romanae, audiat Christum, qui, cum Petrum Apostolum Ecclesiae caput constitueret: Et super hanc petram, inquit, ædificabo Ecclesiam meam.

  A023001087 

 Neque est quod garriant haeretici, Romanum Pontificem Petri successorem non esse, vel auctoritatem quae Petro concessa fuerat, Pontifici Romano datam non esse; nam, cum auctoritas illa propter commune bonum Ecclesiae Petro sit collata, non debuit finiri cum Petro, qui deficere ac mori post paucos annos debuerat, sed cum Ecclesia militante, quae ad finem usque saeculi duratura est: ergo et successorem in ea Petri auctoritate aliquem debet habere Ecclesia.

  A023001114 

 Prophanas vero prophanorum novitates urget divus Augustinus antiquorum Patrum auctoritate: «Ponam,» inquit, «pauca paucorum, quibus tamen nostri contradictores cogantur erubescere et cedere, si ullus in eis vel Dei timor vel hominum pudor est.» Quod autem dixit, se «pauca paucorum» velle haereticis opponere, id fecit, quia pauci illi cum reliquis aperta communione conjuncti erant.

  A023001127 

 Nam Lutherus quidem sic scribit quodam loco: [153] «Primum scire contestatosque eos esse volo, me nullius prorsus quantumlibet sancti Patris auctoritate cogi velle.» Deinde, mox quasi cum Patribus omnibus luctaturus, eos sursum deorsumque movet ut dejiciat: «Jam,» inquit, «quanti errores in omnium Patrum scriptis inventi sunt! Quoties sibi ipsis pugnant! quoties invicem dissentiunt! Quis est, qui non ssepius Scripturas torserit? Quoties Augustinus solum disputat, nihil definit; Hieronymus, in Commentariis, nihil fere asserit.» Deinde tandem concludit: «Nemo ergo,» inquit, «mihi opponat Papae aut Sancti cujusvis auctoritatem, nisi Scripturis munitam.» Et in libro quem edidit Contra Regem Angliae, quam superbe: «Dei Mot,»inquit, «est super omnia.

  A023001130 

 Cum vero tractat ille de Ecclesia Romana: «Hoc primum,» inquit, «praefari volo, me non negare, quin magnum Ecclesiae Romanae honorem deferant Veteres, reverenterque de ea loquantur.» Et paulo post: «Opinio enim illa, quae, nescio quomodo, invaluerat, fundatam et constitutam» esse «Petri ministerio, ad conciliandam gratiam et authoritatem, plurimum valebat; itaque, in Occidente, Sedes Apostolica honoris causa vocabatur.» Atqui eodem ipso loco contemnit ille, quantum potest, Ecclesiam Romanam, eamque a Petro fundatam esse negat.

  A023001153 

 Et vero quid illud est, quod isti Ecclesiam per tot saecula errasse dicunt, nisi quod novam et plane contrariam Ecclesiae veteri doctrinam afferunt? Unde factum est, ut venientibus ipsis universa Ecclesia cohorruerit, ut solent oves et agni, cum primum vident rabidum lupum ad se venientem..

  A023001154 

 Interea Lutherus, desertus ab omnibus, praelians cum universis, adjutus [162] a nemine, solus in periculo versabatur.» Et paulo post: «Hic ego idem Sacramentariis Papista, Papistis Sacramentarius traducor, cum tamen, ut hi Christum, sic illi Sacramentum Caenae Domini Ecclesus eripere conentur; et hi quidem solos sese praedicare Christum jactant, cujus tamen Sacramenta in Ecclesia nihil nisi signa et veluti tesseras militares faciunt.» Et aliquot sententiis interpositis: «Porcorum,» inquit, «et canum haec est gratitudo, ut, si quis ipsis sanctum et margaritas projiciat, statim conversi irruant in benefactorem eumque dilacerent.».

  A023001154 

 Nam tum, cum solus stabam in acie, cum solus cogebar me objicere et Caesaris et Pontificum telis et fulminibus, tum, inquam, illi, prae nimia animi celsitudine et firmitate, erant vel Seriphiis ranis magis muti.

  A023001154 

 «Solus,» inquit Lutherus, «primo eram, et certe ad tantas res tractandas ineptissimus et indoctissimus.» Et paulo post: «Germani omnes, suspensis animis, expectabant eventum tantae rei, quam nullus antea neque episcopus neque theologus ausus est attingere.» Idem tamen Lutherus, paulo post initium Defensionis verborum Cænæ, cum de Sacramentariis loquitur: «Nec quicquam,» inquit, «magis hanc haeresim promovet, quam novitas; nam nos Germani tales homines sumus, ea quae nobis nova sunt, affectamus et avide arripimus.» Et in Responsione ad maledicum scriptum Regis Anglice, de iisdem Sacramentariis loquens: «Nullos,» inquit, «hostes capitaliores [161] sum expertus hactenus, quam suaves illos fratres, collegas, amicos, quos, tanquam filios, in sinu nostro fovimus novarum sectarum magistros, Sacramentarios dico, et alios phanaticos, qui qualem nobis referant gratiam, vide.» Et paulo post: «Nos, principio, libertatem et Christi honorem asserere et vindicare ccepimus, et tyrannidem pontificiam invadere.

  A023001156 

 Et Sacramentarios nova etiam dogmata seminasse testatur, et ab eo exiisse, et cum eo non perstitisse, ut ipse quidem novator fuerit, sed alii magis novatores.

  A023001158 

 Ac praeterea, cum perpetuo antiqui Patres et universa Ecclesia Essentiam divinam in Personis subsistentem praedicet, Calvinus contra, sive per supinam ignorantiam, quae satis ei familiaris, sive [167] per incredibilem novandi libidinem, qua potissimum agitatus fuit, Personas in essentia subsistere dixit..

  A023001158 

 Sed quis non expressissimam novandi libidinem agnoscat manifestius in Calvino, cum, de Trinitate tractans et de his nominibus persona, substantia, όμοούσιον: «Utinam,» inquit, «sepulta essent! Constaret modo haec inter omnes fides: Patrem, Filium et Spiritum» Sanctum «unum esse Deum.» Et alibi nomen personae in nomen residentiae mutavit, si antiquiores Institutionum ipsius, praesertim gallicarum, editiones sequamur, iliam praesertim quam fecit Thomas Courteau anno 1564.

  A023001168 

 Videbis et unum «ex presbyteris» illis, qui «obtulit ibi Sacrificium Corporis Christi» (verba sunt ipsissima Augustini), «orans quantum potuit, ut cessaret illa vexatio,» et Deo «protinus miserante cessavit.» Tunc ergo, cum Ecclesia purissima esset, Sacrificium Corporis Christi presbyteris, si Augustino credimus, offerebatur..

  A023001170 

 Videbis virginem, Augustino nostro notissimam, quae cum se oleo perimxisset, cui, pro ipsa orans, presbyter lachrymas suas instillasset (sic enim loquitur Augustinus), mox a daemonio fuisse sanatam.

  A023001172 

 Videbis eundem presbyterum, tunica reportata de memoria Martyris et supra corpus apposita, suscitatum fuisse, cum ex alio morbo semimortuus jacuisset.

  A023001174 

 Viden' clericos, diaconos, sacerdotes seu presbyteros, episcopos? Num animadvertis Sacrificium Corporis Christi, altare ecclesiae dedicationem, Sanctimoniales, benedictionem olei, benedictionem item episcopalem, corpora Sanctorum in pretio habita totque miraculis clara, eorumque memorias in templis? Audistine mulierem signo Crucis curatam, pauperem invocatione Sanctorum vestitum, terram sanctam in veneratione habitam, reliquias cum honore circumgestatas idque ab episcopis, et Sanctimoniales decantantes hymnos et orationes? Quid, quaeso, in Calvini Lutherive synagogis simile, qui omnia ista rident, [176] quasi per abusum et superstitionem in Dei Ecclesiam posterioribus saeculis irrepserint? Atqui tunc pura erat, sancta erat, vel fatentibus nugatoribus istis, nullaque adhuc doctrinae perversitate deformis Ecclesia.

  A023001215 

 Verumtamen Spiritus Sanctus est in iis singulis, et nullus vult erroris argui in iis tam diversis et contrariis [179] probationibus et textus ordinationibus, cum tamen unam textus collocationem veram esse opporteat.

  A023001216 

 Foras bellum transtuli, aperto Marte cum Papistis dimicabam.

  A023001217 

 Papistae, in fronte aciem dirigite; invadant Sacramentarii, Anabaptistae,» etc. Bellissime profecto, cum Sacramentarios et Anabaptistas post se a tergo constituit, non solum quia sectatores ejus fuerunt, sed etiam quia ab eodem loco et eadem via venerunt.

  A023001225 

 Et paulo superius, de Sacramentariis loquens et eorum haeresi: «In hac parte,» inquit, «per Scripturam ferme decem rimas egit sibique effugia paravit, ut vix unquam deformiorem haeresim legerim, quae statim, in exortu, tot capita, tot dispares sectas et discordantes opiniones habuerit, cum tamen in fine ad eandem tendant metam, nempe ad Christum persequendum.» Hactenus Lutherus..

  A023001225 

 Et quidem hic perpetuo cum ipso conflictari oportet.» Et paulo post, de Sathana loquens: «Turbas,» inquit, «et sectas in Scriptura tot tantasque dabit, ut nescias ubi Scriptura, fides, Christus, tu ipse maneas.» Et mox, in eandem sententiam eodemque loco: «Quamvis,» inquit, «diabolus nos cogatur dimittere, tamen non est oblitus suae artis; nam clanculum sua zizania seminavit in nostros caetus, puta falsos fratres, qui nostram doctrinam et verba apprehenderent non in eum finem, ut nobis adjumento essent in Scripturae propaganda, sed ut a tergo, cum nos in prima acie pugnaremus, in nostrum exercitum impetum facerent, turbas excitarent et contra nos furiose dimicarent.» Et paulo post: «Sed haud cessabit; tanto cardine rerum progredietur longius, et plures articulos fidei attentabit.

  A023001225 

 Et quidem jamdudum oculi ejus scintillant erroribus de Baptismo, peccato originis et Christi [185] humanitate; inde tantum turbarum in Sacris Litteris existet, tantum orietur dissensionum et tantum exurget sectarum, ut vere, cum Paulo, affirmare possimus, mysterium iniquitatis nunc agit.» Quemadmodum etiam ipse prospiciebat post ce multas sectas oborituras: «Si haec mundi machina per aliquot annos duraverit, iterum, more Patrum, ad tollendas dissensiones humana quaerentur praesidia, constituenturque leges et decreta ad conciliandam et servandam in religione concordiam; quod quidem similem priori sortietur eventum.» Et paulo post, explicans quae sint humana illa praesidia ad tollendas dissensiones, dicit esse Concilia.

  A023001226 

 Aut si hoc humanum duntaxat praesidium est, quodnam, obsecro, erit divinum? Et si quod aliud divinum est, cur tantopere laborat Lutherus, ne cogatur humana quaerere praesidia, cum alia possit habere divina; et hoc ipso haud dubie meliora et tutiora quam humana? An vero possit quis credere, nullum a Deo Opt.

  A023001254 

 Deinceps, cum pergatis, indurati et obcaecati, comua erigere, et sponte facti sitis incorrigibiles et indomiti, nemo a me expectet quicquam dici in vos, deplorata portenta, suave aut blandum.

  A023001254 

 Is, in Responsione ad maledicum scriptum Regis Angliæ, in haec verba scribit: «Atque,» inquit, «citra arrogantiam libere dixerim, per me Sacram Scripturam ita repurgatam, ita illustratam esse, ut intra annos mille nunquam fuerit vel clarior, vel notior pluribus.» Et paulo ante: «Mihi perinde est, etiamsi mihi totus jam adhaereat mundus, jam deficiat iterum; utrumque sequi bonimque consulturus sum, nam quis me sustentabat initio, cum essem solus?» Et alibi miris modis seipsum extollit, et animum pervicaciae: «Haec sunt arma,» inquit, «quibus haeretici vincunt hodie: ignis et furor insulsissimorum asinorum et thomisticorum porcorum.

  A023001255 

 Nec ipse tandem negat; cuidam enim amico suo, respondens per epistolam: «Recte,» inquit, «mones me modestiae; sentio et ipse, sed compos mei non sum, sed rapior, nescio quo spiritu, cum nemini me male velle conscius sim, verum urgent etiam illi furiosissime, ut adversarium non satis observem.».

  A023001256 

 Primum erit ex epistola quam ille ad Argentinenses scripsit, in qua, de Sacramentariis loquens: «Diffiteri,» inquit, «non possum nec volo, quod si Carolostadius aut alius quispiam ante quinquennium mihi potuisset probare in Sacramento praster panem et vinum esse nihil, ille magno beneficio me sibi devinctum [191] reddidisset; gravibus enim curis anxius, in hac excutienda materia multum desudabam, omnibus nervis extensis, me extricare et expedire conatus sum, cum probe perspiciebam hac re Papatui cum primis me valde incommodare posse.

  A023001268 

 Quid agas cum impiis istis qui semper in circuitu ambulant, et eo semper redeunt, unde tu tam saepe illos dejeceris? Quae impudentior pertinacia, quam nolle stare judicio Ecclesiae, Patrum, Conciliorum? Quis finis tantae contentionis, si nemo erit qui litem dirimere possit, quique ejus tandem definiendae habeat auctoritatem? Nec enim dubitandum est quin litigandi futura sit immortalis libido.

  A023001276 

 Quid vero jam cum istis possit quis facere, vel patientissimus hominum?.

  A023001278 

 Est tamen quod parcamus, nec illibenter, istis qui Patrum scriptis tam inepte illudunt, cum in ipsis quoque Sacris Scripturis idem faciant easque non nisi ad gustum suum et admittant et abjiciant.

  A023001279 

 Cum vero catholicus supradictum locum protulisset ac ministrum interrogasset: «Quid vero tu ad haec, domine, magne doctor?» Ille, primum haesitabundus et attonito similis, mox seipsum colligens, quasi magnum [202] et elegans quidpiam dicturus, ut facile maximum Ecclesiae reformatorem in ejus vultu agnosceres: «Naevus est,» inquit, «in pulchro corpore.» Quid vero miser catholicus faceret cum isto nebulone, nisi ut Dominum rogaret ne statueret ei hoc peccatum, quia nesciebat quid diceret nec quid faceret? [Abi vero tu in malam crucem, cum istis tuis naevis et nugis!] An non poteras verius dicere, naevum hunc esse in Calvini tui opinione, Beatissimae Virginis Sanctorumque omnium intercessionem temere rejicientes? nam nec quicquam vetat naevos esse in deformi corpore, [203] ut tanto deformius faciant quanto facerent corpus venustius quod esset pulchrum..

  A023001279 

 Vidi ego primarium quemdam Genevae ministrum, qui, multa insolenter debacchatus in Sanctorum intercessionem, cum non tantum Scripturae, sed etiam Patrum auctoritate convinceretur, dixit tandem paratum se dare manus, si Augustinus ullo loco Beatissimam Virginem invocasse probaretur.

  A023001280 

 Hanc vero artem fallendi in Patrum scriptis, etsi haereticorum omnium commtmis est, Calviniani tamen propemodum suam propriam fecerunt, adeo in ea excellunt, ut apparuit ex congressu Illustrissimi Cardinalis et Episcopi Ebroicensis cum misero illo, quem nominare pudet [vel hoc ipso, quod non pudet eum vivere post tam multas tamque evidentes ipsius non tantum haereses, sed etiam falsitates.] in augustissimo ipso Christianissimi Regis conspectu, et amplissimo totius Galliae theatro detectas convictasque..

  A023001280 

 Placent vero sibi novatores nostri tum maxime in sua pertinacia, cum aliquam sententiam in libris Patrum deprehendunt, quae primo intuitu ac in speciem favere iis videatur; est enim hoc fuitque semper hæreticis omnibus commune, ut jam olim Vincentius noster Lirinensis observavit: «Cum sub alieno,» inquit, «nomine haeresim concinnare machinantur, captant plerumque veteris cujuspiam viri scripta paulo involutius edita, quae pro ipsa sui obscuritate dogmati suo quasi congruant, ut illud, nescio quid, quodcumque proferunt, neque primi neque soli sentire videantur.» Hunc scilicet morem tenens minister iste noster egregius, de quo nunc dicebamus, tot illis Augustini locis clarissimis, quae jam citavimus, opponebat locum unum, in quo Augustinus, de Christo loquens: «Ipse Sacerdos est,» inquit, «qui nunc ingressus in interiora veli, solus ibi ex his qui carnem gestaverunt, interpellat pro nobis.» Itaque Augustinum cum Augustino pugnantem inducere volebat subtilis doctor, nec videbat Augustinum eo loco non de alia interpellatione loqui, quam quae fit per [204] redemptionem, quod et praecedentia et sequentia illius loci manifestissime ostendunt.

  A023001287 

 Objiciunt dare nos Christo socios et coadjutores, cum Sanctos invocamus.

  A023001287 

 Quare nec Sanctos proprie mediatores agnoscimus eo sensu, quasi sint in medio inter Deum [206] et nos, ut Christus, qui revera medius est, utpote qui utramque naturam Dei et hominum habeat, cum sit et Filius Dei et filius hominis; sed invocamus Sanctos, ut sint nobis comprecatores et cooratores per unum Dominum nostrum Jesum Christum.

  A023001288 

 Nisi quod non possum prætermittere insigne [207] dictum Lutheri, qui, ut Ecclesiae Catholicae contradiceret, quae docet semperque docuit excommunicationem cuicumque viro pio et christiano cavendam esse, tum quoque cum est injusta, tanquam quae, si non aeternae salutis praesens damnum inferat, praesentissimum tamen adfert secum amittendae illius periculum, scripsit ille, ex contrario, docendos esse Christianos, ut excommunicationem diligant potius quam ut metuant.

  A023001337 

 Sed, Deus bone, quam impudenter agit cum Summo Pontifice, cum Rege Angliae, cum universo ordine episcoporum, cum academiis Parisiensi et Lovaniensi! Minima fere quam in eos vibrat contumelia haec est, ut «porcos, asinos, Sathanae satellites stolidissimos,» et caetera id genus appellet; idque tam crebro et importune, ut, si ex Operibus ejus contumeliosa quaeque detrahas, facile octo scriptorum ejus tomos in unum sis redacturus..

  A023001338 

 Hoc cum notissimum sit omnibus qui Romam noverunt, non cessant [210] tamen Romanenses theologi,» etc. Quem, obsecro, non pudeat tam virulenti mendacis hujus et impostoris? Et tamen, quod impudentiam facit intolerabilem, testatur ille eodem loco, non de hominibus se loqui, sed de Cathedra Romana; ut merito possimus ei objicere verba illa Augustini, quae supra retulimus: «Cathedra» tibi «quid fecit Petri?».

  A023001338 

 Sed quid tres aut quatuor Pontifices enumero? quasi vero dubium sit qualem religionem professi sint jampridem Pontifices, cum toto Cardinalium Collegio, et hodie profiteantur.

  A023001355 

 Porro cum haeresibus omnibus commune illud sit, ut sordidum et abominandum habeant principium (inde namque est praeclarum illud dictum D. Hieronymi: Haereses ad originem revocasse refutasse est), videamus jam, quod erit pro corollario, quam praeclara origine nostri temporis haereses glorientur..

  A023001356 

 Et Luthero quidem id pro gloria est, quod primus et solus fuerit, qui turbas excitavit; nam congratulatur sibi ipsi, quod «Germani, suspensis animis, expectabant» quem eventum habitura esset contentio quam ipse excitaverat et «quam,» inquit, «nullus antea, neque episcopus, neque theologus ausus esset attingere.» Tantique fecit hanc haereticam laudem, ut injuriae loco duxerit, si quando suas opiniones ab aliis didicisse diceretur; cumque plerique Hussitam eum esse existimarent, reclamat ipse et exclamat: «Non recte vocant, qui me Hussitam appellant, non enim mecum ille sentit; sed si ille fuit haereticus, ego plus decies haereticus sum, cum ille longe minora et pauciora dixerit.» At videamus quibus viis et quo genio Lutherus in hanc doctrinae novitatem venerit.

  A023001356 

 Et quamvis neque Lutherus neque Beza id testarentur, satis [212] tamen testaretur summa illa pax qua fruebatur Ecclesia, cum Lutherus bellum illi indixit, et repentina omnium ordinum facta in eum commotio, statim atque apparuit.

  A023001357 

 Tum vero primi motus et inspirationes quibus Lutherus tactus fuit ut doctrinam catholicam desereret, fuerunt merae et crassissimae blasphemiae; sic enim ipse de se scribit: «Oderam,» inquit, «vocabulum istud: Justitia Dei, quod, usu et consuetudine omnium doctorum, doctus eram philosophice intelligere de justitia formali et activa Dei, [214] qua Deus est justus et peccatores injustosque punit.» Et paulo post: «Non amabam,» inquit, «imo odiebam justum et punientem peccatores Deum, tacitaque, si non blasphemia certe ingenti murmuratione indignabar Deo.» Et alibi, explicans locum illum Pauli: Justitia Dei revelatur in Evangelio, ait omnes Doctores, excepto Augustino, interpretatos esse de justitia Dei puniente; tum subjungit: «Quoties legebam hunc locum, semper optabam ut Deus nunquam revelasset Evangetfum; quis enim possit diligere Deum irascentem, judicantem, damnantem?» Et rursum, alio loco: «Olim, cum legendum esset,» inquit, «et orandum illud Psalmi: In justitia tua libera me, totus exhorrescebam et ex toto corde vocem illam oderam.» Et paulo post: «Atque hic sane,» inquit, «omnes Patres, Augustinus, Ambrosius, etc., hallucinati sunt, et in hoc veluti scandalum impegerunt.» Ex hoc autem odio Dei irascentis et justi in meditationem venit, per quam ait se fidem suam justificantem invenisse: «Tunc,» inquit, «me prorsus esse renatum sensi et, apertis portis, in ipsum Paradisum intrasse.

  A023001359 

 Ac deinde exclamat de quovis justo: Lætabitur justus cum viderit vindictam; manus suas lavabit in sanguine peccatoris..

  A023001360 

 Tertium est, quod ignorantiam suam crassissimam prodit Lutherus, cum dicit omnes Doctores, excepto Augustino, locum Pauli ad Romanos de justitia Dei puniente interpretatos fuisse; nam, ut omittam Chrysostomum et Theodoretum, divus sane Thomas et Lyranus, qui [216] omnibus obvius est, de justitia qua Deus nos justificat, palam interpretantur; tametsi contraria quoque expositio non sit omnino improbabilis..

  A023001361 

 Quartum est, quod impudentiam suam Lutherus ostendit, cum Psalmi locum supra citatum dicit a nemine Catholicorum et Patrum fuisse intellectum de justitia qua Deus nos justificat; nam et Augustinus ipse et Lyranus et Glossa ordinaria sic plane interpretantur: In justitia tua libera me, id est, quia mea justitia, quae nulla est, liberari non possum, tua, Deus bone, liberari exopto; quamquam, quod ad locum illum attinet, docte Glossa ordinaria animadvertit interpretationem illam esse potius moralem, cum, secundum litteram, de justitia Dei judicantis Psalmista loquatur, quasi dicat: Cum justus sis, Domine, eripe me et libera me de manibus persequentium me, qui injuste me opprimunt et persequuntur.

  A023001362 

 Nam et ipsi Romano [217] Pontifici diu blanditus est et, cum adversus Regem Angliae injuriose scripsisset, misit ad eum postea epistolam, in qua blanditiis et lenociniis conatur animum Regis demulcere, scribens in himc modum: «Conscius mihi sum gravissime offensam esset Tuam Majestatem libello meo, quem stultus et praeceps edidi.» Et paulo post: «Vehementer,» inquit, «nunc pudefactus, metuo oculos coram Majestate Tua levare, qui passus sum levitate ista me moveri in talem tantumque Regem, praesertim cum sim fex et vermis, quem solo contemptu oportuit victum aut neglectum esse.» Deinde veniam petit, ad Regis pedes prostratus, et promittit se palinodiam cantaturum, si Rex velit.

  A023001362 

 Verum, non multo post tempore, cum Rex Angliae iterum in eum scripsisset, rursus ille Regem aggreditur, longe atrocioribus contumeliis, et de litteris scriptis poenitet, nec ullum non movet lapidem ut suam hypocrisim excuset, quae palinodiam promiserat, docetque se illam epistolam scripsisse ut eum ad haeresim suam amplectendam pelliceret.

  A023001362 

 «His,» inquit, «persuasionibus plane ebrius, effudi [218] illam deprecationem, et infoeliciter supplicem epistolanv quam illi sues indigne tractant dilacerantque.» Et paulo post dicit eodem se artificio usum esse cum Georgio, Duce Saxoniae; et aliquot interpositis verbis iterum praedicat se non poenitere, quod iis artificiis usus sit, quasi fecerit omnia propagandi Evangelii causa, nec pudet eum fictiones hujusmodi et hypocrisim pium honestumque studium appellare.

  A023001363 

 Cuinam vero credibile fiet unquam labia ista dolosa Lutheri, in corde et corde loquentis, electa esse a Deo, ut Evangehi lumen iterum mundo accenderent? Aut quis unquam sordidiora vidit aut legit, et magis execranda haeresis ullius principia, quae casu, non serio nec consulto, et ex odio Dei, non ex amore, ex mendaciis et hypocrisi, non ex veritate, constiterunt? Auctor vero ipse turbulentus homo et adeo ferox, ut, Philippo quoque Melanchtone teste, non solum Erasmus, sed etiam Fredericus Dux, cujus protectione et auspiciis omnem tragædiam suam [219] Lutherus produxit, lenitatem in eo et moderationem desiderarent; quam nec ipse negabat sibi deesse, cum se sui compotem non esse fateretur..

  A023001370 

 Ac tandem: «Confessus sum,» inquit Lutherus, «lege Dei convictus, coram diabolo, me peccasse, me damnatum esse ut Judam; sed verto me ad Christum cum Petro, et respicio ejus immensum beneficium et meritum.

  A023001371 

 Glorietur ergo Lutherus quantum volet, cum suis sectatoribus, doctrinam se suam adversus Missam a Sathana accepisse; nos Apostolum audiemus semper, qui de eodem tractans mysterio, sed longe aliter quam Lutherus, ait: Ego autem accepi a Domino quod et tradidi vobis.

  A023001407 

 Cujus periculi metuendi non eadem ratio est, cum de monarchia etiam apud democraticos aut aristocraticos magistratus honorifice loquimur; quia nullius inde tumultus nascitur occasio, cupiditate dominandi aut gubernandi multorum ex iis qui dominantur animos impediente ne monarchiam exoptent.

  A023001408 

 Quam vero falsissimum sit quod iste asserit, multorum dominationem unius dominationi praeferendam esse, constat ex iis omnibus qui de Republica scripserunt, quique peritiores esse creduntur rerum cum ecclesiasticarum, tum politicarum.

  A023001414 

 Secunda est propositio Lutheri jam a nobis in praecedentibus relata: «Circumstantiarum omnium quae peccata [226] aggravare communi omnium hominum sensu et opinione creduntur, nullam penitus esse distinctionem;» nec magis peccare illum qui incestum cum filia vel sorore, quam qui cum vidua extranea vel cum meretrice commiserit; nec eum qui patrem aut matrem aut principem, quam qui inimicum occiderit.

  A023001414 

 [Quod quam perniciosum sit Reipublicæ si quis est qui non videat, dignus sane est, qui cum filia vel matre incestum contraxisse, aut vitam principis attentasse accusetur, et probetur ut experiatur an idem persuasurus sit principibus aut magistratibus, quod sibi passus fuerit tam stulte persuaderi a Luthero.].

  A023001420 

 Ergone pugnandum non erit medicinis cum peste, nec providentia rei frumentariae et annonae cum fame, ideo tantum quod per hujusmodi afflictiones Deus non tantum visitet nos et castiget, sed etiam probet, approbet, perficiat? Cur ergo gladium gestat Princeps, cur arma milites, nisi ut hostes, si qui ingruent, reprimantur, et Reipublicae invasores propellantur? Inde nimirum est, quod milites laudantur etiam in Evangelio, quia et justi esse possunt, qualis ille Cornelius, nobilis centurio, de quo in Actis Apostolorum; inde, quod etiam a Joanne Baptista approbantur, non si militiam deserant, sed si neminem concutiant neque calumniam faciant et contenti sint suis stipendiis.

  A023001420 

 Miles, inquam, Christi securus interimit, interit securior: sibi praestat cum interit, Christo cum interimit.

  A023001420 

 Sane, cum occidit malefactorem, non homicida, sed, ut ita dixerim, malicida reputatur.».

  A023001426 

 Quidni vero? Quia, inquit, non [229] «cum hominibus, sed cum Deo negotium est conscientiis nostris.».

  A023001428 

 Quid tu ad hoc, Calvine? Non vides etiam conscientiis nostris negotium esse cum hominibus, iis scilicet, qui Dei vices gerunt in administranda republica, sive ecclesiastica, sive politica? Hoc autem Calvini placito quam imminuatur auctoritas Principum et legum videre quilibet potest, sentire autem et experiri etiam Principes [230]ipsi, si impias istas et seditiosas voces in Republica sua invalescere patientur..

  A023001435 

 [O Reges, o Principes, permittite ut pro vestra proque populorum vestrorum securitate liceat mihi exclamare: [231] Quid agitis? Quid expectatis, qui tam perniciosae pestilentisque doctrinae auctores et sectatores in ditionibus vestris fovetis, amatis et quasi magnos Dei prophetas recipitis? Vos enim solos appelio et miror, non ilios qui, ne bellis et factionibus turbent omnia, toierant propemodmn inviti etiam quos oderunt.] Quando autem foelicius beatiusque regnis et populis res cedunt, quam cum Principes eorum, dummodo juste et ex sequo, amplissimis provinciis dominantur? Quando beatius actum est cum Gallis, quam regnante Carolo Magno, Rege ac Imperatore potentissimo? Quando foelicius cum Israelitis, quam regnante magno Salomone?.

  A023001441 

 Sexta propositio est Lutheri (promiscue enim de Luthero et Calvino loquimur, quia parum inter eos distare arbitramur): «Nuliam rempublicam legibus foeliciter administrari.» Cum enim id ex ejus assertionibus doctores nostri [232] collegissent eique tanquam errorem absurdissimum objicerent, ille non modo non negavit, sed diserte affirmavit suaeque affirmationis rationem his verbis reddidit: «Hoc,» inquit, «docet experientia.» Quaenam vero experientia, Luthere? An forte rempublicam aliquam vidisti, audivisti, legisti, sive monarchicam, sive aristocraticam, sive democraticam, quae legibus non regatur et dirigatur? An tu fortasse melior politicus es et prudentior Deo Opt.

  A023001445 

 Nihil conscientiae commune esse cum terrena justitia.

  A023001447 

 Septima, quam postremam esse volumus, ejusdem Lutheri propositio est, cum tractat de discrimine legis et Evangelii: «Nihil,» inquit, «conscientiae cum lege, operibus et terrena justitia.

  A023001447 

 Servite Domino in timore, et exultate ei cum tremore.

  A023001448 

 Neque rursus aliam ob causam habet Christus scriptum in femore: Rex regum, et Dominus dominantium, nisi ut sciant reges nunquam se beatius et melius regnare posse, quam si Christo, Evangelio et pietati ex toto corde inserviant, cum Christus ea sit Sapientia quae in Proverbiis dicit: Per me reges regnant.

  A023001453 

 At fortasse dicat aliquis Luthero in mentem hoc non venisse, cum Principes omnes Nembrotho similes esse dixit; et ego quoque facile crederem, nisi viderem ipsummet Lutherum, in suis ad Genesim Commentariis, ita prorsus explicasse.

  A023001454 

 Hoc vero, si quisquam ullibi gentium Princeps est adeo Lutheranus, qui tecum, Luthere, ita esse fateri velit, bene consulis, et dignum agis tam indigno Principe consiliarium, cum Nembrothicos Principes non Christianismo, sed atheismo, vis operam suam navare.

  A023001455 

 Est hoc omnibus haeresibus cum meretricibus commune, ut sola novitate placeant, adolescant, consistant, sola item vetustate displiceant, deficiant, collabantur..

  A023001457 

 Itaque, si novam facitis, fatemini falsam; si nostram retinetis, nostra ergo ilia est, quam Paulus dixit esse columnam veritatis, cum qua [240] proinde non magis errare potestis, quam contra eam bene sentire..

  A023001670 

 Max. prima et praecipua haereticorum totius Chablasiensis ducatus conversione, et sanctissimo illo, omniumque post hominum memoriam extra ordinem amplissimo Jubileo, quo urbem Tononensem decoravit Clemens VIII, anno 1602, in honorem Dei et venerationem Beatissimae Mariae Virginis de Compassione: ut scilicet prudentiae, pietatis et sanctitatis suae testes haberet remotissimas quasque provincias ex quibus cum plura quam credi possit hominum millia dixero, quibus [256] vel laudabilissime cujusque viri laus contenta esse possit, quia tamen multa praetermisero, quae minime tacenda essent, praevaricatoris partes explevisse videar potius quam adulatoris suspicionem, quod non minus execror, incurrisse.

  A023001670 

 Possum enim vere, ita salvus sim, affirmare quicquid est, sive pietatis et sanctimoniae pene incomparabilis, sive eruditionis admirabilis, quod in caeteris Episcopis vel requirere vel laudare possis, totum id in hoc uno elucere tam magnifice ac eminenter, nec eo minus tamen circa ostentationis invidiam: ut sive familiariter colloquentem videas, incredibilem in ore dignitatem, in sermone comitatem, in utroque miram suavitatem morum statim agnoscas; sive graviter ac pie, ut semper solet, concionantem audias, non facile possis decernere an eloquentia praestet, an doctrina, et an gravitate sententiarum ac orationis majestate superet, an apposite ac partite loquendi facilitate; sive, denique, cum haereticis disputantem observes, omnino dubitandum habeas majorene ille eruditione certaverit et vicerit (certare, nempe, illi semper vincere est), an modestia et patientia.

  A023001670 

 Successor is fuit FRANCISCUS DE SALES, (quid enim laudibus ejus efficere debet quod vivat, meque fraterno et amore et nomine prosequatur, quominus a me nominetur, qui ab omnibus laudatur?) non modo splendore generis inter nobiliores totius patrise familias clarissimus, sed etiam doctrinae ac, quod primum est, pietatis et conspicuae innocentiae gloria perillustris; jurisconsultus (nam et hoc ad rem nostram pertinet) ipso etiam Senatus nostri judicio eximius, theologus vero inter doctissimos quosque subtilissimus, et inter subtilissimos scientissimus; praedicator etiam non solum disertissimus, quod ei cum multis commune est, sed etiam, quod cum perpaucis, eloquentissimus; scriptor vero, sive Latina sive Gallica lingua scribendum habeat, elegantissimus, et venustatis aeque ac succi plenus; is denique, quem non aliter aut melius pro dignitate laudare possim, quam si impetrem, ut sufficiat nominasse.

  A023001672 

 Max., qui cum mandatam eo tempore haberet a Sede Apostolica curam omnium quae ad haereticorum nostrorum conversionem adjuvandam pertinebant, postquam ex frequentioribus cum Salesionostro colloquiis, praestantiam ipsius et dignitatem certius introspexit, nullum exinde sibi finem fecit prosequenti eum, quibus potuit, officiis ut modis omnibus testaretur quam dignum esse crederet, in quo praecipue amando et ornando sibi tantopere placeret..

  A023001672 

 Subscribet ipsa etiam Roma, et amplissimus atque augustissimus Illustrissimorum Cardinalium consessus, qui tentatam, exploratam testatamque cum lachrymis gaudii et exultationis ab ipso Summo Pontifice Clemente VIII Salesii nostri prudentiam et eruditionem in publico examine admirati, dignissimum omnes ore uno pronunclaverunt [257], quem Claudio de Granier, tum Episcopo Gebennensi, anxie id ambienti, etiam invitum, Coadjutorem cum futura successione Summus Pontifex daret, ut beneficium quod alioqui magnum videbatur, non tam personae quam meritis, ipsique Ecclesiae universae datum esse constaret, curante id prae caeteris enixissime, ac favente Cardinale tum Borghesio, nunc Paulo V, Pontifice Opt.

  A023001673 

 Sed cum ad collapsas res quasque maximas reparandas non aliud aptius remedium esse credatur, quam si omnia quantum fieri potest ad initia sua revocentur, non despero fore, ut quemadmodum sola fere posteriorum Episcoporum incuria viam haeresibus patefecit ad audaciam, ita novo tanti Episcopi exempio plane efformato ad prototypum illum veterum Episcoporum, victi sine bello haeretici tandem resipiscant, nec diutius reluctentur, quominus liceat nobis impetrare a divina misericordia quod Ecclesia Dei, tot lachrymis perfusa non desinit a Sponso suo flagitare, ut tam graviter misereque agitatam per tot annos Petri naviculam, sedatis fluctibus, brevi conquiescere omniumque Christianorum Pastorem unum, sub uno Christo, qui divisus non est, et ovile unum factum esse videamus.

  A023001936 

 Septuagesimus primus jam excurrit annus ex quo Episcopus [311] Gebennensis, cum suo clero, ab haereticis civitate sua expulsus, et per summam injuriam omnibus bonis mobilibus ac maxima immobilium parte spoliatus extitit; quare sedem in oppido Annessiacensi, ducatus Gebenesii, nunc habet, [expectans donec veniat reductio sua.] [312].

  A023001943 

 Sunt in ea sex pueri chori cum magistro, octo mansionarii, qui cantui et musicae incumbunt, ac alii quatuor, qui tum cruci portandae, campanis pulsandis, caeremoniis dirigendis ac sacris vestibus conservandis dant operam..

  A023001948 

 In quibus omnibus omnia divina Officia cum cantu quotidie celebrantur; sed omnes pariter tenues admodum habent annuos redditus..

  A023001961 

 Populus universus praedictarum parrochiarum vere catholicus est et antiquae pietatis cultor, quamvis in septuaginta parrochiis ex suprascriptis inter annos [viginti] haeresis Calviniana vigeret; nam Serenissimi Ducis authoritate, et multorum concionatorum, partim secularium partim variorum Ordinum, sigillatim vero Patrum Capucinorum et PP. Societatis Jesu praedicationibus, conversi [321] sunt ad Pastorem animarum suarum, ita ut cum fuerint ante illa tempora tenebrae, nunc sint lux in Domino..

  A023002020 

 At nunc, cum Deus et gentem illam multiplicavit, et deserta, gentis labore ac industria, in arva et prata mutata sint, desiderandum esset illis quoque addid rectores animarum, quibus alendis decimae quas quotannis persolvunt sufficerent..

  A023002020 

 Verum cum initio rarae admodum incolarum in tam asperis locis essent famihae, iha extemporaria visitatio pastorum satis superque esse debebat, quandoquidem praesertim ob agrorum et agricolarum paucitatem, non possent ex illorum decimis ah ac sustentari [328] clerici qui inter eos residerent.

  A023002021 

 Nunc vero, cum passim, ut supradictum est, in successoribus solum monachorum vestimentum animadverti queat, clamant pauperes illi montium habitatores, velut oves pascuis destitutae: Quare lacte nostro nutriuntur isti et lanis operiuntur, gregem autem nostrum non pascunt nec per se, nec per alios? Et justa videtur oratio eorum..

  A023002021 

 Quominus autem id fiat causa haec est: plerumque semper illorum locorum decimae ad Abbates et Monasteria spectant, quibus scilicet tunc attribuebantur, cum promptuaria spiritualia Monasteriorum plena essent, eructantia ex hoc in illud, et monachi, velut oves fætosæ, abundarent in egressibus suis.

  A023002022 

 Vidi ego et visitavi parrochialem ecclesiam in altissimo [329] monte positam, ad quam nemo, nisi pedibus ac manibus reptans, accedere queat, per sex milliaria Italica distantem ab alia ecclesia, cujus pastor unicus et solus utramque regebat, ac in utraque singulis Dominicis diebus Missam celebrabat, quo labore, quo periculo, quo dedecore non est quod dicam, praesertim hieme, cum omnia glacie ac nive istis in partibus sint obruta.

  A023002029 

 De Geneva autem nihil addam, cum enim quod Roma est Angelis et Catholicis, illa sit idem diabolis et haereticis.

  A023002094 

 Quare, cum jure merito sacratissimum Concilium Tridentinum [337] censuerit, nullam imponi debere pensionem Episcopis quorum mensae valorem annuum mille ducatorum non excederent, aequum sane non est ut Episcopus Gebennensis decimae solutione gravetur, quandoquidem,.

  A023002095 

 EPISCOPO GEBENNENSI, pro ejus sustentatione et familiae episcopalis non remanent 860, et regimen illi incumbit 600 ecclesiarum parrochialium: regimen difficillimum, gravissimum ac variis expensis maxime obnoxium, ut cum aegre admodum ac ne vix quidem necessariis sumptibus obeundis censuum tenuitas qualem recensui par esse possit.

  A023002229 

 Inter hos autem ex Nostris praedecessoribus, magnum Angelum Justinianum, incomparabilis doctrinae et ingenii virum, e Concilio cui interfuerat redeuntem, maximam operam huic rei impendisse meminimus; sed cum recenti ac miseranda Gebennensis dvitatis defectione hanc diaecesim universam tantisper exagitatam reperisset, primam laborum suorum partem in asserenda fide Catholica collocandam censuit.

  A023002266 

 Die 11 Februarii, festum SS. Martyrum Victoris et Ursi, qui passi sunt cum reliqua legione Thebaea in agro Agaunensi finitimo, duce Beato Mauritio; semiduplex.

  A023002280 

 Duplex, cum commemoratione SS. Martyrum Viti, Modesti et Crescentiae..

  A023002292 

 Die prima Augusti, festum S. Petri Apostoli ad vincula, Patroni Ecclesiae cathedralis Gebennensis; duplex solemne cum octava.

  A023002292 

 Et in die octava, festum SS. Cyriaci et Sociorum transfertur in sequentem, cum commemoratione vigiliae et S. Romani..

  A023002299 

 Die 20 Septembris, festum SS. Martyrum Eustachii et Sociorum; semiduplex, cum commemoratione vigiliae..

  A023002307 

 Die 8 Octobris, Dedicatio ecclesiae S. Petri Gebennensis; duplex solemne, cum octava..

  A023002308 

 Die 9 Octobris, festum SS. Martyrum Dionisii et Sociorum; duplex, cum commemoratione octavae..

  A023002310 

 Die 26 Octobris, Revelatio SS. Mauritii et Sociorum; semiduplex, cum commemoratione S. Evaristi..

  A023002319 

 Singulis porro diebus jovis, extra tempus Quadragesimale, Adventus et vigiliarum, si nullum occurrat festum [364] duplex sive semiduplex, fit Officium semiduplex de Sanctissimo Eucharistiae Sacramento, cujus cum adoratio ab haereticis per summam perfidiam irrideatur, consonum est ut in hac maxime diaecesi, quanta fieri poterit maxima devotione, celebretur..

  A023002573 

 Item, sacrilegium fornicationis cum Moniali, vel cum alia quacumque persona in loco sacro..

  A023002582 

 Et cum spiritu tuo..

  A023002605 

 Et in fine curabit parochus, aut alius sacerdos qui eos exorcizavit, ut sponsus et sponsa proferant magna cum devotione hunc versum sequentem Psalmi 96; aut, a sacerdote dicatur super ipsos:.

  A023002627 

 Qui discedunt ad haereticos moneantur ut accipiant a [381] curatis licentiam, qui eos docebunt ne comedant carnes diebus prohibitis, et, Nostro nomine, cum eis dispensent super observatione festorum non solemnium, et revertantur, in Paschate, ad curatos propinquiores..

  A023002646 

 Quod etsi forsan in omnibus fieri duriusculum [384] videretur, in plerisque tamen opportunum esset; nam Canonici regulares nihilo distant a secularibus, in hac diocaesi, praeterquam quod frocum (quod vocant, aut alias patientiam) gerunt, et quod Canonici seculares per quotidianas distributiones percipiunt, ipsi per prebendas solent accipere; quibus perceptis, cum volunt Officiis intersunt; sin minus, nihilo pauperiores efficiuntur.

  A023002647 

 Sed visitatio ista a Superioribus Ordinum illorum minime fieri par esset; nam Cluniacenses, Savigniacenses, Sancti Rufi Monachi et Abbates, neque quid sit reformatio norunt; et cum sint sal infatuatum, quo modo condiendis inferioribus adhiberi possunt?.

  A023002648 

 Etsi vero Monasterium de Six et de Pellionnex ab Ordinario visitetur, cui antiquo jure subjacet (licet hactenus vix obedire voluerint), nihil tamen a Nobis cum illis actum est, quia Regula et Constitutionibus carent, et satis modeste se gerunt quod ad clericalem professionem attinet; itaque, visitari ab alio Visitatore deberent..


24-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXIV-Vol.3-Opuscules.html
  A024000273 

 Quapropter, imprimis omnes utriusque sexus fideles vehementer hortamur, ecclesiasticos viros tam seculares quam regulares, [cujuscumque] Ordinis et dignitatis, ad processionem generalem in qua Corpus illud tremendum circumfertur, ac etiam, [quantum] cum Domino possumus, illis, in virtute sanctæ obedientiæ, et [sub pœna] excommunicationis latæ sententiæ præcipimus (si legitime impediti non sint), ut prædictæ processioni solemni omnes [assistant,] cum sacris vestibus et ornatu decenti.

  A024000274 

 Verum, cum omnia quæ a Deo sunt ordinata sint (Rom., 13 ), et omnia honeste et secundum ordinem facienda (1. Cor., 14 ), tum maxime id omnino servandum est in Ecclesia sancta Dei, quæ scilicet procedere semper debet ut castrorum est acies ordinata.

  A024000276 

 Atque ordo prædictus, cum sit secundum Cæremoniale Romanum et juris communis, et Pontificum decreta, adamussim ab omnibus ecclesiasticis tam regularibus quam secularibus, sine ulla contentione, servetur, in virtute sanctæ obedientiæ, omnino præcipimus.

  A024000372 

 Ubi vero poterit convocali Capitulum, Decanus non procedet nisi de Consilio Capituli; quod quidem consilium intelligitur esse Capituli, cum major pars Capituli assentito..

  A024000430 

 Notum facimus quod perillustrissimus et magnificentissimus D. Gasparus a Geneva, Marchio a Lullin, supremi Ordinis Serenissimi Ducis Sabaudiæ eques torquatus, exposuit Nobis, quod cum nihil melius homini contingat quam, dum hic vivimus ac multis post seculis, vias expeditiores quærere quibus ad vitam perveniamus æternam: hac ratione motus, necnon pia grataque parentum recordatione, a quibus temporalem vitam, generis splendorem [29] et ingenuam educationem habuit (Deo piis ejus conatibus favente), in ejus honorem, Beatæ Mariæ ac omnium Sanctorum, maxime ad nomen et memoriam sanctissimi Nominis JESU statuit, medio Nostro beneplacito, capellam construere ecclesiæ Beatæ Mariæ Compassionis oppidi Thononii contiguam, ad latus dextrum, seu Evangelii, ipsius chori, et sub tecto domus prioratus quondam Sancti Hypoliti nuncupati, sic ut prædictum tectum pro continentia capellæ in ipsius capellæ usum plene cedat.

  A024000432 

 Ad horum omnium faciliorem executionem, debita cum instantia idem perillustrissimus et magnificentissimus D. Marchio petiit ut sibi de contentis omnibus consensum Nostrum approbationem liberamque facultatem concederemus.

  A024000432 

 Nos igitur, FRANCISCUS DE SALES, Episcopus et Princeps Gebennensis, hujusmodi piis votis in augmentum divini cultus, totius populi ædificationem, ac ipsius ecclesiæ Beatæ Mariæ Compassionis decorem spectantibus, benevolo favore annuentes, præfato perillustri et magnificentissimo D. Marchioni dictam capellam, sub vocabulo sanctissimi Nominis JESU, in loco notato et juxta formam prescriptam, construere, jocalibus ac centum quinquaginta florenorum [32] annue solvendorum dotatione, cum potestate se suosque ibidem sepeliendi, rectorem nominandi, presentandi, seu juspatronatus possidendi in futurum, auctoritate Nostra ordinaria, liberam per presentes concedimus facultatem.

  A024000486 

 Cum itaque Nobis evidenter innotuerit venerabilem dominum Humbertum Bochetum, Nostræ diæcesis Gebennensis presbyterum, modernum [rectorem] parrochialis ecclesiæ Sancti Nicolai loci Cletarum, octuagesimum suæ ætatis annum, aut circiter, attigisse, ita quod propter dictam senilem ætatem corporisque gravem indispositionem, in divinis officiis deservire, Sacramentaque ecclesiastica ministrare, et alia quæ vero pastori incumbunt amplius [39] exercere nequeat, teque coadjutorem, causis præfatis, in regimine et gubernio dictæ ecclesiæ, per Reverendum dominum Stephanum Decomba, Ecclesiæ Gebennensis Canonicum, procuratorem suum, vigore procuratorii per egregium Franciscum Galmeris (?), notarium recepti, die tertia hujus mensis Novembris, esse Nobis præsentatum:.

  A024000894 

 Cum habitatores pagi de Macherinaz, parrochiæ de Douzart, sacellum jam pridem dirutum, sub vocabulo Sancti Rochi, pro sua pietate nunc de novo instauraverint, ut ibi Dei cultus deinceps frequentius celebretur: Nos, eorum devotionem promovere cupientes, in nomine Domini omnibus, illud sacellum pie visitantibus, ac ibidem pro divini honoris propagatione preces fundentibus, Indulgentiam [81] quadraginta dierum in forma Ecclesiæ consueta concedimus..

  A024001058 

 Cui petitioni, ut juste et rationi consonæ cum quia ad hoc et parrochianorum et prædicti R. D. Decani et dictæ ecclesiæe parrochialis rectoris loci Bonnæ accessit assensus; tum quia ex sacri Concilii Tridentini constitutionibus prædictæ vicariæ perpetuæ erectio omnino facienda fuerat, annuimus, prædictumque du Marterey in perpetuum dictæ [102] parrochialis Bonnæ vicarium eligendum, creandum et decernendum existimavimus, prout presentibus eligimus, creamus et decernimus, et prædictam ecclesiam Bonnæ dicto du Marterey, ut vicario perpetuo idoneo, conferimus et de illa etiam providemus, ipsumque de eadem sacra professione fidei quam intra duos menses in Nostris manibus emittere tenebitur.

  A024001149 

 Quod cum dicti loci parrochialis ecclesia, quæ ab ea de Cranves dependet ac illi perpetuo unita esse dignoscitur, rectorque modernus dictarum parrochiarum pridie mortuus fuerit et sic per ejus obitum ambæ prædictæ parrochiales ecclesiæ vacent, ob cujus defectum animarum cura [112] in dicta ecclesia de Sales minus exacte et decenter ab unione hucusque exercita fuerit, et cum nimio parrochialium dictæ ecclesiæ de Sales incommodo sancta Ecclesiæ Sacramenta ipsis administrata fuerint; necnon quod ejusdem parrochialis ecclesiæ fructus et obventiones ad satis commodam unius rectoris sustentationem sufficiant, et quod si hujusmodi parrochialium unio dissolveretur fructusque earumdem qui separati et sejuncti sunt, cuilibet earum futuris rectoribus in posterum applicarentur et appropriarentur; inde parrochianis parrochialium prædictarum ecclesiarum respectivæ spirituali consolationi divinique cultus augmento, necnon ipsius parrochialis ecclesiæ de Sales decori et venustati plurimum consulerentur, et ambarum annui redditus tutius conservarentur, imo et augerentur:.

  A024001429 

 Cum Joannes Franciscus de Sales, frater Noster germanus et Ecclesiæ Nostræ cathedralis Canonicus, Lutetiam Parisiorum, Nobis notis probatisque de causis, profiscisci velit; propterea Nos eum, et sacerdotem ab omni censura ecclesiastica immunem, atque adeo dignum cui Christianæ et sincera dilectionis officia exhibeantur, quoad per Nos fieri potest certum testatumque facimus per præsentes, quas ea de causa manu propria signavimus, et sigilli Nostri impressione notavimus..

  A024001445 

 Quocirca, cum extra diæcesim Deo ac Ecclesiæ inservire se velie exposuerit, libenter cum dimisimus, cum istis testimonialibus, quibus eum omnibus Christi fidelibus inferioribus pariter et superioribus commendatum esse cupimus et præcamur..

  A024001545 

 Quia, ut Nobis gravissimorum virorum testimonio constat, sanctæ Matris Ecclesiæ Catholicæ gremio, per summam Christi Domini misericordiam restitutus, ad ecclesiasticos Ordines promoveri cupis, et ad Nos sine magno tuo incommodo eos suscipiendi gratia venire minimé potes: propterea, præsentium tenore, ut clericalem caracterem, quatuor minores Ordines ac etiam majores, subdiaconatum, diaconatum et presbiteratum, statutis temporibus, servatis omnibus de jure servandis, a quolibet Pontifice communionem Sanctæ Sedis Apostolicæ habente, suscipere possis [148] et valeas, tibi liberam facultatem facimus; ac quemlibet Rmum Dominum Antistitem quem adire malueris ut eosdem Ordines tibi conferat, etiam rogamus, dummodo, maxime cum ad subdiaconatum promoveri volueris, te iis moribus, vita, honestate, litteratura ac titulo sive ecclesiastico sive temporali quæ requiruntur, munitum repererit; quod ejusdem R mi Antistitis conscientiæ committimus..

  A024001567 

 Cum vero ad Nos venire minime commode possit, tum ob bellicos tumultus, tum ob intervallum locorum suæ et Nostræ residentiæ, sine magno rerum et maxime studiorum suorum dispendio: propterea Nos, vobis.

  A024001609 

 Tibi, ergo, propterea, specialem curam ac sollicitudinem earum ecclesiarum quas infra suis nominibus notatas habes, quantum cum Domino possum, commendo [154] ac impono; ut scilicet, harum vigore Litterarum, eas, bis saltem singulis annis visites; si quid in eis desit vel mali habeat, confici componive decernas; si quid in personis correctione ecclesiastica indigeat, corrigas, et si opus sit validiorem correctionem adhibere, ad me deferas..

  A024001636 

 Tibi, ergo, propterea, specialem curam ac sollicitudinem earum ecclesiarum parrochialium quas infra suis nominibus notatas habes, quantum cum Domino possum, commendo ac impono; ut scilicet, harum vi et vigore, et meo nomine, [157] eas, bis saltem, singulis annis visites; si quid in eis desit et male habeat, confici et componi decernas; si quid in personis, tam ecclesiasticis quam aliis, correctione ecclesiastica indigeat, sanis verbis ac monitis corrigas.

  A024001695 

 Universis presentes litteras inspecturis fidem facimus et testamur R dum D. Ludovicum de Perrucard, Abbatem commendatarium Monasterii Cheyseriaci, Ordinis Cisterciensis, hujus Nostræ diocæsis Gebennensis, a Nobis, [162] qua decuit humilitate expetiisse, ut pro veritate, de origine, fide, vita, moribus et doctrina dilecti Nobis in Christo D. Gasparis de Perrucard, quem sibi coadjutorem in dicti Monasterii regimine, cum futura successione, a Sanctissimo Domino Nostro Papa cupit dari et assignari, testimonium authenticum concederemus..

  A024001764 

 Cum ante aliquot annos Claudius Boccardus, Virdunensis, Societatis Jesu tunc Religiosus, ab Ecclesia Catholica ad hæresim Calvinianam, pro humani ingenii imbecillitate, defecisset atque ita super flumina Babilonis, in tabernaculis hæreticorum, aliquandiu postea constitisset, inventus tandem et præventus a Patre misericordiarum et Deo totius consolationis, tactusque salutari christianæ religionis recordatione, in seipsum reversus, sponte ac libere surgens, ad cælestem Patrem ejusque [171] Sponsam piissimam, matrem Ecclesiam, redire serio construit..

  A024001767 

 Tum vero, quod consequens erat, pro potestate Apostolica Nobis in hac parte concessa ac commissa, rite, legitime, juridice, ac omnibus servandis servatis, in utroque foro eumdem Boccardum ab omnibus omnino censuris, in quas propter hæresim inciderat, absolvimus; deinde, eadem auctoritate, super irregularitatibus quas contraxerat cum eo dispensavimus, ac demum, a vinculo voti simplicis quod in Societate Jesu emiserat omnino liberavimus; declarantes, ut etiam per presentes Nostras litteras declaramus, eum nullis prædictæ Societatis Jesu legibus deinceps teneri, sed tanquam verum clericum et sacerdotem secularem, omniumque privilegiorum legitimis ac probis sacerdotibus concessorum, capacem et participem ab omnibus haberi debere.

  A024001789 

 Cum ante aliquot annos Claudius Boccardus, Virdunensis, pro humani ingenii imbecillitate, a Catholica religione ad hæreticos Calvinianos defecisset, inventus tandem ab eo quem non quærebat, et præventus in benedictionibus dulcedinis, tactusque salutari dolore cordis intrinsecus, de suo in matris Ecclesiæ Catholicæ gremio, non ita pridem serio cogitavit.

  A024001790 

 Deinde, cum eodem super irregularitate ac irregularitatibus, si quam vel si quas contraxerat, dispensavimus, ac demum a vinculo voti simplicis, quod in Societate Jesu emiserat, liberavimus; declarantes, ut etiam per presentes Nostras litteras declaramus, eum nullis prædictæ Societatis Jesu legibus deinceps obligatum, sed tanquam verum clericum et sacerdotem secularem, omnibusque privilegiis veris, legitimis ac probis sacerdotibus concessis gaudentem, ab omnibus haberi debere.

  A024001886 

 Quia cum magno delectu Fratres vestros ad prædicationis evangelica et Sacramentorum administrationis munus soletis admittere, propterea Nos tibi et successoribus tuis facultatem facimus prædicatores et confessarios a vobis approbatos et recognitos ad opus et onus hujusmodi officiorum in hac Nostra diæcesi, servatis servandis, adhibere; rati nihil a vobis perperam in re tanta factum iri.

  A024001899 

 Cum F. N. et F. N. Grationopolim (sic), aliave loca in quibus congregatio Fratrum Minorum regularis Observantiæ, Recollectorum vulgo nuncupatorum, versatur, adire decreverint, ut eidem congregationi, si fieri possit, inserantur, a Nobis propterea petiverunt ut litteris Nostris testimonialibus [188] eos, prædictæ congregationis Superioribus, commendaremus..

  A024001985 

 Cum religiosa Domus, quæ in medio Montis Jovis, a Sancto Bernardo de Menthone, Augustæ archidiacono, fundata est, plurimos Canonicos regulares aliosque viros, sub eorum cura, ad excipiendos peregrinos et quoscumque viatores, qui ex cisalpinis in transalpinas regiones, et vicissim, inter montium illa cacumina, ob nivium procellarum ac frigorum vim et impetum incredibilem passim [197] periclitari soient, Dei Salvatoris nostri intuitu, alere ac exhibere solita sit, idque tacere omnino nequeat, nisi eleemosinis fidelium adjuvetur..

  A024001987 

 Quare, cum hac de causa lator presentium iter Belgicum, de sui dicti Superioris mandato aggrediatur, collectant apud gentem inclitam facturus; Nos quoque, quorum diocæsis [dicto præ]claro Monasterio finitima est, quique charitatis opera quæ passim in illo fiunt vere novimus [198] eum, in visceribus Christi, omnibus R mis Pontificibus, cæterisque R dis et venerabilibus viris ecclesiasticis, necnon cæteris fidelibus, inter quos eum versati contigerit, impensissime commendamus, eos pariter qui, ab ipsis commendati, ad Nos accesserint, libenter et ex animo suscepimus..

  A024002055 

 Cum venerabilis conventus Sancti Dominici hujus civitatis Annessiacensis, Nostræ diœcesis, Ordinis Prædicatorum, semper aliquem ex Religiosis ejusdem Ordinis ad fidelium eleemosinas colligendas ex instituto et more sui Ordinis mittere soleat, eaque sit adhuc hujusce diœcesis totiusve patriæ conditio, ut vix ac ne vix quidem necessitati mendicorum Christi qui eam incolunt subvenire possit: propterea Nos, dilectum Nobis in Christo Fratrem Jacobum Chappaz, prædicti Ordinis Religiosum laïcum, quem R. Frater Prior ac idem venerabilis Conventus [203] Sancti Dominici hujusce Nostræ diœcesis, etiam extra hanc diœcesim, scilicet Friburgum versus, sive ad alias Helvetiorum partes, piorum hominum auxilium imploraturum, quo tandem et familiam sustentare et ædificiorum jam passam ruinam reparare possint mittere proposuerunt, iis Nostris literis, manu Nostra subscriptis ac sigillo Nostro munitis, prosequimur, quibus eumdem omnibus superioribus pariter ac inferioribus Ecclesiæ Christi filiis et alumnis apud quos eum di vertere contigerit, sicuti christianum et Religiosum mendicum enixe in visceribus misericordiæ Dei nostri commendatum cupimus et facimus..

  A024002113 

 Cum sit vir morum vitæque integritate commendandus, tanquam iis in partibus Thononiensibus ab admodum Illustri et Reverendissimo in Christo D. D. Claudio [207] de Granier, Episcopo Gebennensi, delegato, testimonium expetiit.

  A024002183 

 Cum Martha Squegia Coragiosa, diu et per multos annos in civitate Gebennensi sit morata, miram, in fragili sexu, in religione Catholica retinenda, constantiam omnibus ostendit.

  A024002184 

 Atque, quæ Dei summa est pietas, tanta animi magnitudinem [216] insigni tandem corona cumulavit, cum, post funus mariti, civis Gebennensis, 6 liberos tum masculos tum fœminas, quos ex eo susceperat, veluti ex incendio liberatos, ex illa Babilone exire coegit et abduxit, ne malitia hæresis mutaret intellectum eorum.

  A024002185 

 Quæ omnia cum ita sint, et Nobis certo certius constent, eam iis Nostris litteris prosequi voluimus tantæ fidei et constantiæ testimonium dantes, ac, quantum possumus, omnibus illam familiam in Domino commendantes, quod ut omnibus manifestum esset ita scripsimus manu propria, subscripsimus, ac sigillo Episcopatus Nostri præsentes muniri curavimus..

  A024002202 

 Concessimus facultatem D. Antonio Mugnier, parrochiæ du Chastelard, Nostræ Gebennensis diœcesis, et Joanna de Vimouz, parrochiæ de Faverges, Nostræ item diœcesis, ut a quocumque sacerdote benedictionem nuptialem, in Ecclesiæ facie, recipere possint et matrimonium contrahere, præsentibus sacerdote quem elegerint et testibus saltem duobus; dispensantes cum illis super proclamationibus quæ alias fieri debebant, ob causas Nobis notas et probatas..

  A024002218 

 Quia nobilis vir Prosper de Mareste sponsalia juramento confirmata contraxit cum Georgia Blanc, et postmodum dicta sponsalia etiam voto in extremo vitæ periculo constitutus item confirmavit, ut Nobis sancte et religiose affirmavit: propterea Nos, memores satius esse placere Deo quam hominibus, tibi committimus, ut si nullum impedimentum exstare constiterit quominus matrimonium illud promissum, juratum et voto sancitum celebrari queat, tu illud celebres in facie sanctæ matris Ecclesiæ; ita tamen ut non statim de eo rumor fieri possit, [219] quod cupimus propter causas Nobis a dicto nobili de Mareste expositas, in cæteris omnibus dispensantes.

  A024002474 

 Academici omnes et singuli nomina, ad placitum, cum symbolis congruis assumunto.

  A024002484 

 Sermones et discursus majori cum eloquentia quam lectiones fiunto, et in iis ars oratoria adhibetor..

  A024002499 

 Accensus cum mercede creator.

  A024002499 

 Hic, cum opus fuerit, Academicos vocato, Principem et Collaterales ad Academiam conducito et reducito, aulam parato et sedes disponito..

  A024002577 

 Quod si fundationi cleri et Collegii prædictorum capella Leprosoriæ dicti oppidi Clusarum et altera capella Beatæ [Mariæ] Pietatis (quæ de dictorum Scindicorum oppidi Clusarum presentatione dependent) cum eorumdem juribus, fructibus, redditibus, proventibus et pertinentiis unirentur, annecterentur et incorporarentur, clero et Collegio prædictis bene consultum esset..

  A024002578 

 Nos igitur, huic petitioni, ut justæ et rationi consonæ, annuentes, et quia ad hoc Scindicorum et Consiliariorum oppidi Clusarum qui dictarum capellarum sunt patroni intervenit assensus, prædictas capellas Leprosoriæ et Beatæ Mariæ Pietatis dicti oppidi Clusarum, cum illorum juribus, proventibus et [255] pertinentiis, Collegio et clero erecto prædictis dicti oppidi Clusarum uniendas, annexandas (sic) et incorporandas duximus, prout præsentibus unimus, annexamus (sic) et incorporamus cum prædictis juribus, iructibus, redditibus et pertinentiis; ita quod clero, rectori et Collegio prædictis liceat dictarum capellarum, Collegio et clero erecto prædictis dicti oppidi Clusarum, ut præmittitur, unitarum, cum dictas capellas quovismodo vacare contigerit, realem, actualem et corporalem possessionem libere et licite apprehendere nullius alterius licentia super hoc minime requisita, necnon fructus in suos usus et utilitatem convertere conditionibus, astrictionibus et conventionibus in dicta fundatione insertis observatis et observandis, officio debito et consueto, per præsbiteros dicti cleri et in dicto clero successores, juxta prædictas fundationes celebrando..

  A024002680 

 Quare, cum sacri Canones, nunc divina Officia persolventibus, [263] nunc animarum saluti verbo, doctrina, sacrorum administratione incumbentibus, beneficia impertienda suadeant, novissime vero sancta Tridentina Synodus speciali favore collegia quibus prima ætas pietatis ac litterarum rudimentis instituatur prosequuta, non solum ea erigenda arctissime præcipiat, verum etiam peculiares modos inducat, quibus ipsorum oneribus sublevandis, per fructuum ecclesiasticorum assignationes provideatur; Nobis quoque ita Nostrum quo fungimur in iis redditibus distribuendis munus justius obire visum est, si iis qui non in singula modo, sed in omnia simul ea quæ prædiximus, diligenter intendant, pastoralem curam in hac parte impertiamur..

  A024002681 

 Legitimis quippe documentis ac testimoniis ad id receptis ac coram Nobis exhibitis, constitit quod cum R di Clerici regulares Sancti Pauli, vulgo Barnabiti, qui in Chapuisiano hujus Anneciensis urbis Collegio, sub titulo SS torum Pauli et Caroli, juxta eorum Congregationis pia instituta, divina Officia, Sacramentorum administrationem, concionum, cathechismi, scholarum aliarumque religiosarum functionum operas obeunt, adeo tamen tenui redditu potiuntur [264] ut cum iis oneribus jam susceptis sustinendis vix sufficiat, cogantur idcirco et minori Religiosorum numero esse, et solemniores ordinarias functiones aut omittere, aut minus solemniter persolvere quam per eorum Constitutiones liceat:.

  A024002682 

 Nos igitur, pro officii Nostri debito sacrorum Canonum ac sancti Tridentini Concilii decretis intendentes, piæ quoque voluntati Serenissimi Sabaudiæ ac Pedemontium Principis in hoc obtemperantes, cum ad dicti Collegii adeo utilia ac ecclesiasticæ reipublicæ necessaria munera adjuvanda ac promovenda, sine ullo divini servitii dispendio assignari commode posse visa fuerit capella sæcularis seu ecclesia vulgo prioratus Sancti Clari appellata, diocæsis Nostræ; idcirco, tam auctoritate Nostra ordinaria quam in hac parte quatenus opus sit, tamquam a Sede Apostolica, juxta dicti œcumenici Concilii Tridentini decretu, delegata, ac de fratrum Nostrorum Canonicorum capitulari consensu super hoc habito, dictam capellam, ecclesiam seu prioratum Sancti Clari, diocæsis Nostræ, cum omnibus ejusdem [265] bonis, redditibus, juribus et emolumentis, eorumque accessoriis, pertinentiis, annexis ac dependentiis, ex nunc prout tunc et e contra, cum primum illam per cessum ex causa resignationis, permutationis vel alia quacumque, vel decessum, seu quamvis aliam dimissionem, vel amissionem, R di D ni Joannis Sonnerati, moderni rectoris, vacare contigerit, dicto Collegio Chapuisiano, Sanctorum Pauli et Caroli Anneciensi, Clericorum regularium Sancti Pauli, præsentium tenore perpetuo unimus, annectimus et incorporamus; ita ut liceat dicti Collegii Religiosis, ac eorum procuratoribus, pro tempore existentibus, ipsius corporalem, realem et actualem possessionem per se vel alios, apprehendere et perpetuo retinere dictosque redditus percipere, ac in dicti Collegii utilitatem et usus convertere, nullius licentia super hoc ulterius requisita.

  A024002816 

 Incommodum ex eo quod cum Gratianopolitanus Episcopus caput sit et præpositus comitiorum et conventuum sæcularium et temporalium Delphinatus, inde fit, ut quandocumque male habebunt coronæ Francica et Sabaudica, immo etiam gubernatores Sabaudiæ et Delphinatus, populorum commercium valde sit difficile, et Episcopi transitus magnis suspicionibus obnoxius ex utraque parte, [290] cum non tantum ut communis utriusque populi Pastor, sed ut sectarius et ei apud quem residet, estque princeps, addictus consideretur..

  A024002817 

 [ Addebat ] has rationes tanti esse momenti, ut nulla legitima vis prætermitti debere ad erectionem episcopatus in ea urbe, tum ex parte Serenissimi Ducis, cum Sedis Apostolicæ, ad quam pertinet præcipuis urbibus et provinciis de congruentibus conservandæ pietati, et exercitii religionis Catholicæ per Episcoporum constitutionem decentiæ rationibus providere..

  A024002834 

 Cum enim, ut magnus Nazianzenorum [292] Pontifex Gregorius dixit, Episcopi sint pictores virtutis, rei præclarissimæ, remque tam excellentem verbis ac operibus concinné, et quoad fieri potest, exacte pingere debeant, non dubito quin in nostri clarissimi et spectatissimi Juvenalis vita, justitiæ christianæ, hoc est omnium virtutum omnibus numeris absolutam imaginem conspecturi simus..

  A024002835 

 Et quidem cum Romæ quatuor illis vel quinque mensibus, quibus piissimi ac ornatissimi prædecessoris mei Claudii de Granier jussu, hujus diocesis aliquot rebus tractandis operam dedi, plurimos sane vidi eximia sanctitate et doctrina viros, qui Urbem et in Urbe orbem suis laboribus exornarent; sed inter eos omnes istius seorsim virtus mentis meæ oculos vehementer occupavit..

  A024002836 

 Mirabar etenim in tanta viri eruditione ac variarum rerum [293] scientia, tantam sui ipsius despicientiam; in tanta oris verborum ac morum gravitate, tantum leporem tantamque modestiam; in tanta pietatis sollicitudine, tantam urbanitatem ac suavitatem; cum nec fastum, quod plerisque contingit, alio fastu, sed vera humilitate calcaret, nec inflante scientia charitatem ostentaret, sed charitate ædificante scientiam instrueret: dilectus piane Deo et hominibus, qui Deum pariter et homines purissima dilectionem prosequeretur.

  A024002837 

 Observabam vero hominem hunc, cum sese daret occasio, tam luculenter, tam sincere, tam amanter solitum laudare variorum Religiosorum et ecclesiasticorum, imo etiam laicorum instituta, mores, doctrinam Deoque inserviendi methodum, ac si ipse eorum Congregationibus aut cœtibus addictus esset.

  A024002839 

 Obiit nuperrime in Collegio hujus civitatis Annessiacensis Clericorum regularium Sancti Pauli, vir religiosissimus, Domnus Guillielmus Cramoysi, Parisiensis; cum quo, ut fit, dum verba miscerem, incidi in mentionem de R mo Juvenali nostro Ancina.

  A024002840 

 « Annos natus viginti quatuor, inquit, cum jam multis inspirationibus divina Providentia me ad vitam religiosam incitasset, ita tamen, pro mea imbecilitate, contrariis tentationibus exagitatum me sentiebam, ut despondens prorsus animum, de matrimonio ineundo serio cogitarem, resque jam apud amicos ita processerat, ut propemodum acta videretur..

  A024002841 

 Verum, quæ Dei est benignitas! Cum oratorium Valicellam ingressus essem, ecce audio Patrem Juvenalem Ancinam de humani primum ingenii inconstantia et infirmitate, [296] deinde de ea magnanimitate qua instinctus divini exequutioni mandandi sunt, ad populum verba facientem tanta sermonis et sententiarum peritia, ut cordis mei miserandam pigritiam, quasi manu injecta, excutere videretur; ita ut tandem quasi tuba exaltans vocem suam, me ad deditionem cogeret.

  A024002843 

 Ex quibus facile est conjicere quanta fuerit magni Juvenalis Ancinæ in dicendo efficacia, in consulendo sagacitas et in juvandis proximis constans et perfecta charitas; quod enim nunc exempli gratia a me recitatum est, idipsum cum plerisque aliis actum cognovimus.

  A024002845 

 Et quidem cum Carmaniolæ, quod oppidum est Salluciensis diæcesis, ubi Visitationis pastoralis officio tunc incumbebat, anno millesimo sexcentesimo tertio, ejus salutandi gratia, relicto tantisper itinere, venissem; sensi [299] ego tunc quantam dilectione mixtam venerationem, ejus pietas et virtutum copia in populis illis excitaret.

  A024002845 

 Neque unquam sibi satisfaciebant in lætitia quam ob tanti Pontificis præsentiam conceperant, verbis ac vultu jucunde exprimenda, cum ille nobilissima quadam affabilitate ac suavissima erga omnes benevolentia, omnium pariter oculos animosque in se converteret, ac tanquam Pastor egregius et beneficus, ore oves suas nominatim ad virentia pascua evocaret, manibusque sale sapientiæ plenis, ut post se venirent alliceret, imo et traheret.

  A024003156 

 Idcirco autem ad Calvinistas accessi, quia illi primi sese obtulerunt, quos compellarem; non autem quod sectam illorum doctrinamve sectæ ac dogmatibus Lutheranorum aut aliorum quorum cumque sectariorum præferrem; adeo, ut cum rem diligenter perpendo, schismaticus potiùs quam hæreticus ex animo fuerim; neque enim relligione (sic) ductus id feci, vel quod hæresi ex animo adhærerem, sed temporariæ cujusdam commoditatis causa.

  A024003156 

 Quam professionem cum per octo circiter annos sustinuissem parum de animæ meæ salute sollicitus, placuit tandem Deo Patri misericordiarum me respicere et cor meum pulsare..

  A024003157 

 Nimirum cœpi mirari sterilitatem sectæ illius Calvinisticæ, exiguumque amoris Dei universæque pietatis sensum qui in illa conspicitur; contra vero in memoriam revocare devotionem eximiam quam in Ecclesia Romana cum in aliis videram, tum in meipso senseram.

  A024003157 

 Sicque cœpit in me reviviscere patriæ spiritalis revisendæ desiderium cum apud me non rarò dicerem tacitus: Quot mercenarii in domo Patris mei abundans panibus, ego autem hic fame pereo! Subinde incidi in lectionem Centuriarum Illirici, quas quidem diligenter pervolvi, maximeque ex ea lectione in proposito confirmatus sum; nam inde perspexi eamdem nunc esse fidem Ecclesiæ Romanæ quæ fuit omnibus præcedentibus sæculis ascendendo usque ad Apostolorum ætatem; et eo maximè nomine omnes omnium sæculorum Doctores a Centuriatoribus reprehendi capite quarto singularum centuriarum quod eam doctrinam in suis scriptis tradiderint quæ nunc ab Ecclesia Romana retinetur.

  A024003157 

 Vidi summam unionem omnium Ecclesiarum cum eadem Ecclesia Romana.

  A024003159 

 Quapropter, cum Reverendissimo Domino Episcopo Gebennensi per literas egi eumque rogavi ut mihi veniam, pacem et unionem Ecclesiæ conciliaret; apud quem, tandem, Tononi Allobrogum hæresim omnem verè et ex animo abjuravi anno 16080.

  A024003161 

 Excitavit in me Spiritus Sanctus ingens desiderium revertendi secundo et serio ad sanctæ Romanæ Ecclesiæ communionem: ejus nimirùm quæ cum toto terrarum orbe diffusa sit, communicat cum Episcopo Romano tanquàm Christi Vicario, et vero divi Petri successore et visibili in terris omnium fidelium capite; quia manifestè cognovi et firmiter credidi Ecclesiam hanc et Catholicam esse, et veram Christi Sponsam, extra quam ad salutem æternam nulli aditus pateat.

  A024003163 

 Ego vero omnem hæresim fidei sanctæ Romanæ Ecclesiæ contrariam ex animo abjuro, præsertim vero Calvinianam, et promitto me in eadem Ecclesia Romana usque ad mortem constanter perseverare velle, eique fidelem obedientiam præstare, fidem ejus profiteri; et me omnium hæresium expugnatorem, et Cathedræ Sancti Petri omniumque successorum ejus in Ecclesia Romana acerrimum defensorem, cum divina gratia futurum..

  A024003163 

 Hac igitur de causa, ego, non obstantibus multis gravibusque quæ me circumstabant difficultatibus, sponte Gratianopolim veni, circa hujus 40 æ initium, ad præfatum Reverendissimum Dominum Episcopum Gebennensem, in ea civitate pro tempore conciones sacras habentem; cui etiam nunc, cum omni humilitate et animi summissione me presentem sisto, culpam et apostasiam meam agnoscens et accusans, atque admodùm supplex oro et postulo in communionem sanctæ Romanæ Ecclesiæ ex integro restitui, et, imposita salutari pœnitentia, perfecte absolvi in utroque foro.

  A024003241 

 Admirabile signum vivificæ Crucis, in cujus ligno Dominus noster Jesus Christus, pro humani generis salute, [339] mortem subire non abnuit, ut nos de morte ad vitam revocaret, et quod « erit in cælo cum » ipse « ad judicandum venerit, » sub cujus salutifero vexillo Catholica religio conservatur, illudque ipse zizaniæ seminator, antiquus humani generis hostis perhorrescit, et quo priscis illis temporibus, non modo beati Patres pro repellendis tentationibus, sed etiam Imperatores, Reges et Principes pro impugnandis infidelibus et debellandis hæreticis, non sine ingentibus victoriis et triumphis, usi sunt..

  A024003244 

 Nobis infrascriptis spem certissimam ministrant, si iisdem vivificæ Crucis signo et sacratissimæ Virginis Mariæ ope et opera, ac Beatissimorum Petri et Pauli Apostolorum suffragiis imploratis, ad Deum ipsum, omnis pietatis auctorem, qui etiam cum ulciscitur est misericors et sicut impœnitentibus est destrictus ita conversis pius et pacificus, soletque emendatos in præsenti vita a tribulationibus liberare et in futura ad æterna gaudia perducere; cum cordis compunctione, gemitu et humilitate, orationibus, jejuniis, frequenti peccatorum confessione, Eucharistiæ sumptione, aliisque piis et charitativis vereque Christianis officiis convertamur, ipse, qui etsi clementissimus, tamen vult rogari, vult cogi, vult quadam importunitate et assidua deprecatione vinci, nos ab omni hæreticorum vexatione, militum [342] incursionibus et depredationibus, fame qua premimur, morbis quibus vexamur, bellis quibus urgemur, et aliis periculis qui jam præ foribus sunt, eripiet et liberabit; ac extinctis ab ipsa civitate, publicis sui ipsiusmet Dei, naturæ humanæ et hominum hostibus, inibi sacram religionem Catholicam reviviscere faciet, nosque infrascriptos, in pristinis sedibus propriaque ecclesia (e quibus, ut præmittitur, expulsi in hoc oppido Annessiaci, amplius quam per quinquaginta annos, quasi advenæ et peregrini, in mendicata ecclesia resedimus) restituet et reintegrabit..

  A024003245 

 Cumque assidua plurimorum oratio ipsi Deo optimo maximo gratissima existat, ipsiusque implorandi auxilii precipua ratio sit si plurimorum fidelium insimul, in nomine ejus Filii unigeniti Dei et Domini nostri Jesu Christi congregatorum, in quorum medio se adfuturum promisit, [343] animi in unum, cooperante Spiritu Sancto, devote consentiant; ad instar itaque aliarum provinciarum, civitatum et locorum quæ in similibus necessitatibus et periculis constitutæ, per erectionem diversarum, sub diversis tamen piis et sacris nominibus et invocationibus, Confraternitatum et societatum, illarumque opera spiritualia, non modicam consolationem et sublevamen recipiunt: idcirco nos, FRANCISCUS DE SALES, Juris utriusque doctor, Præpositus; Joannes Tissot, prothonotarius Apostolicus, sacrista; Joannes Coppier, magister chori et operarius; Ludovicus Reydet, Ludovicus de Sales; Franciscus [de] Chissé, R mi in Christo Patris et Domini D. Claudii de Granier, Episcopi et Principis Gebennensis, in spiritualibus et temporalibus Vicarius generalis et Officialis; Franciscus de Ronis, Jacobus Ballus, sacræ theologiæ doctor; Joannes Portier et Stephanus Decomba, magister in artibus, ejusdem R mi Domini Episcopi Vicarius substitutus; Janus Regard, perpetuus commendatarius prioratus Lovagniaci; Jacobus Brunet, decanus Rumilliaci; Joannes de Eloise, Carolus Aloisius Pernet, procurator fiscalis Episcopatus Gebennensis; Carolus Grosset, Anthonius Bochutus, Claudius d'Angeville, decanus de Vullionex; Eustachius Mugnier, [344] perpetuus commendatarius prioratus Sancti Bardolphi, Gratianopolitanensis diæcesis, et Joannes Deagio, sacræ theologiæ doctor, Canonici theologales Ecclesiæ cathedralis Sancti Petri Gebennarum, in loco infrascripto ad sonum campanæ, ut moris est, capitulariter congregati, [345] constituantes ultra duas partes ex tribus residentibus et Capitulum representantes; tam pro nobis quam aliis dominis Canonicis absentibus, nostrisque in posterum in eadem Ecclesia successoribus, ad honorem Dei totiusque Curiæ cælestis decus, unam sanctam et saluberrimam Confraternitatem seu Societatem utriusque sexus fidelium, sub nomine seu invocatione sacratissimæ Crucis Domini nostri Jesu Christi ac illibatæ Conceptionis Beatissimæ Virginis Mariæ et Sanctissimorum Petri et Pauli Apostolorum, in eadem Ecclesia cathedrali Gebennarum, [346] et ad altare Sanctæ Crucis inibi sito, cum consensu tamen et auctoritate præfati et R mi Domini Episcopi nostri, ac sub beneplacito sanctissimi Domini nostri Papæ et sanctæ Sedis Apostolicæ, subque Statutis et ordinationibus infrascriptis, perpetuo erigimus et instituimus ipsamque ex nunc tamquam confratres ejusdem ac veri fundatores expresse profitemur..

  A024003249 

 In primis, cum ab Ecclesia nostra et civitate Gebennensi, [347] ut præmissum est, expulsi, in hoc oppido Annessiaci residentes, divina Officia capitularia et cathedralia in ecclesia domus Sancti Francisci Fratrum de Observantia (ut prius in ipsa cathedrali fiebant) peragamus; et inter cætera altaria in eadem ecclesia Sancti Francisci erecta, unum extet sub invocatione Sancti Germani, ultra majus altare in quo Missæ capitulares decantantur, quod nostris Missis matutinalibus celebrandis inservit: in ipso propterea altari Sancti Germani, dum in eadem ecclesia Sancti Francisci divina nostra capitularia et cathedralia Officia exolvemus, eamdem Confraternitatem, sic ut præfertur per nos erectam, constituimus, ipsaque postmodum dum ad civitatem prædictam Gebennarum, Deo adjuvante, revertemur, in altari supradicto Sancte Crucis Ecclesiæ nostræ cathedralis, in quo, ut præmittitur, imaginarie erecta extitit, corporaliter et realiter ac perpetuo collocabitur..

  A024003253 

 Ac propterea statuimus et ordinamus ipsius Confraternitatis Missas aliaque divina Officia, preces publicas, conciones seu exhortationes, et cætere pia, religiosa ac spiritualia exercitia, congregationesque [350] pro tractandis negotiis Confraternitatis, in eadem ecclesia Sancti Joannis Baptistæ celebrari, decantari, fieri et convocari, de alio loco commodo et honesto provisuri in civitate Gebennarum cum ad eam, Deo propitio, fiet per nos regressus..

  A024003257 

 Si vero, casu aliquo, Ecclesiam prædictam cathedralem ad alium locum quam civitatem Gebennensem transferri postea continget, declaramus hanc Confraternitatem, uti eidem Ecclesiæ cathedrali perpetuo et indissolubiliter unitam et incorporatam, cum omnibus illius insigniis (sic), vasis sacris, ornamentis et libris, ad eumdem locum ex nunc prout ex tunc translatam; cujus tamen aliquod membrum in aliqua ecclesiarum prædicti oppidi a Capitulo hujusmodi eligenda et ab eadem Confraternitate perpetuo dependens possit remanere, si id ita expedire videbitur.

  A024003265 

 Quæ festivitates ut solemniter celebrentur, statuimus et ordinamus sacrosanctum et tremendum Eucharistiæ Sacramentum qualibet die earumdem super altare oratorii publice et honorifice esse collocandum, et per totam diem integram inibi reverenter cum luminaribus esse asservandum.

  A024003273 

 Verum, etsi ipsius Domini nostri Jesu Christi sacratissimi Corporis sic in publico exhibiti majestas exposcat, omnes confratres totam diem in ejus laudibus, precibus et sacris meditationibus inibi, humiliter pertransire; attamen, cum humana fragilitas confratrum hujusmodi in iis piis operibus assiduis nondum exercitatorum id in communi exequi adhuc non patiatur, utque interius oratio non desinat hocque sacratissimum Eucharistiæ Sacramentum aliquo servitutis obsequio Confraternitas ipsa prosequatur, statuimus et ordinamus singulis diebus quibus super altare oratorii palam et in publico collocabitur, duos ex confratribus, per Priorem et illius Assessores infrascriptos, [353] alternatis horis respective deputandos, ante ipsum altare, genibus flexis, in habitu inferius præscripto, horam integram in sacris precibus et divinis meditationibus, singulariter et juxta cujuslibet devotionem propriam, pro Sanctissimo Domino nostro Papa, necnon pro omnibus Ecclesiæ Prælatis universoque clero ac reipublicæ Christianæ tranquillitate, fidei Catholicæ tutela, pace et concordia inter Principes et populos christianos, conservatione etiam ac ampliatione hujusmodi Confraternitatis et in dies ampliori fructuum spiritualium productione, transigere debere usque ad Vesperam.

  A024003277 

 In quibus, omnes et singuli utriusque sexus confratres, in habitu inferius eligendo interesse, et bene, devote, graviter et pedetentim, cum silentio, incedere, precesque tunc ordinatas distincte decantare, qui scient; alii vero Rosarium Beatæ Mariæ Virginis secrete recitare debeant.

  A024003281 

 Ideo, quod nihil est ipso salubrius, cum cætera omnia præcellat, statuimus et ordinamus, omnes et singulos confratres utriusque sexus, ut nimirum diebus festivitatum Exaltationis et Inventionis Sanctæ Crucis, ac Conceptionis Beatæ Mariæ Virginis et Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, necnon qualibet secunda Dominica cujuslibet mensis (exceptis Septembri, Decembri, Maio et Junio, in quibus festivitates præfatæ occurrunt), presbiteros scilicet sacrum Missæ Sacrificium in eodem oratorio, si id fieri possit, sin minus in alia ecclesia eis benevisa; reliquos vero laicos utriusque sexus, prævia diligenti peccatorum confessione ubi placuerit facta, Sacramentum hujusmodi Corporis et Sanguinis Domini in eodem oratorio sumere.

  A024003297 

 Conditori omnium tunc potentissime obsequium acceptable exhibetur, cum sibi pro Catholicæ fidei conservatione, cujus ipse est stabile ac perpetuum fundamentum, pari intentione servitur.

  A024003306 

 Igitur, ut etiam nostra Confraternitas præfata aliquas sui muneris partes reddat, statuimus et ordinamus omnes et singulos confratres dum obviam habebunt sacrum Viaticum quod ad infirmos defertur, illud, nisi aliqua urgentissimis propediti [360] fuerint negociis, devote cum precibus et menti intentione ad Deum, pro sanitate ipsius infirmi, associari debeant et teneantur..

  A024003306 

 Quam amabile Deo et quam venerandum hominibus sanctissimum Eucharistiæ Sacramentum existat, nullus catholicus sanæ mentis dubitat, cum eo nihil pretiosius reperiatur, nullus major honor alteri debeatur.

  A024003310 

 Illud etiam prætermittendum non est, et ad quod non modo qui christiano nomine censentur, sed etiam qui le tantum naturæ coguntur, scilicet, incarceratorum et infirmorum visitatio cum verbis consolatoriis, quæ etsi ipsos propterea non sanent nec liberent, tamen pœnas et dolores liniunt et mitigant: igitur statuimus et ordinamus, confratres qui ad tam opus pium et charitativum fert quod inter opera misericordiæ annumeratur, a Priore et Assessoribus infrascriptis deputati fuerunt, ipsos infirmos et incarceratos quanto citius visitare et consolare teneantur, et id frequentius si ex confratribus fuerint, quorum necessitates ipsi Priori illico patefacere debeant, ut juxta ejusdem Confraternitatis facultates ipsis subveniri possit..

  A024003314 

 Igitur, ubi primum aliqua lis seu discordia inter confratres, quantumvis minima, ex quavis causa prodibit et orietur, statim de iis Prior certificari debeat, ut deinde ipse cum Assessoribus suis, per seipsum aut alios confratres sibi benevisos, incontanter et antequam ulterius accendantur, componere studeat, reliqui interim confratres, pro concordia hujusmodi ineunda, ad Deum peculiares preces effundere teneantur..

  A024003318 

 Et propterea, ab Apostolis ad hæcusque tempora, corpora Christianorum in loco sacro, cum luminaribus, hymnis, comitantium catervis et Officio proprio aliisque precibus catholicis sepulta fuerunt et etiam nunc sepeliuntur.

  A024003318 

 Ne propterea videamur huic tam pio et necessario ac ultimo officio et debito confratribus nostris defunctis deesse, statuimus et ordinamus, ubi primum alicujus confratris nostri cujusvis sexus obitus Priori innotuerit, Congregationis vexillum Crucis, nigro panno paratum, in foribus oratorii apponi debere, una cum designatione in scriptis horæ et nominis ecclesiæ in qua sepelietur, ut reliqui confratres, si aliunde necessario occupati non fuerint, corpus talis confratris defuncti ad locum sepulturæ associari teneantur et debeant, Deum interim omnes pro salute animæ defuncti devote deprecaturi; et quos ad hoc tam opus pium expresse obligamus.

  A024003322 

 Anima ut est corpore nobilior, ita debet accuratius tam in hoc sæculo quam in altero, ubi sæpe indiget suffragiis fidelium, adjuvari; et cum id multipliciter fieri possit, tamen nihil est quod et magis proficiat quam sacræ Missæ Sacrificium utpote pro vivis et defunctis a Christo institutum.

  A024003330 

 Etsi, ut vulgo dici solet, habitus non facit monachum, tamen habitus exterior interiorem animi affectum demonstrare solet, ut non frustra prisci illi patres nostri habitus in ecclesia destinaverint, et quanto inibi vestitus est humilior, tanto Deo acceptabilior; illumque deferentes ac aspicientes, admonet non superbiendum, sed Deo, in humilitate, cum lachrimis, cinere, cilicio, jejuniis, vigiliis, orationibus, aliisque pœnitentiis inserviendum.

  A024003330 

 Quem habitum, cuilibet ingredienti hanc Confraternitatem nostram imponi mandamus per Priorem, modo et forma infrascriptis; ad cujus delationem omnes viros ejusdem Confraternitatis, cujuscumque qualitatis et conditionis extiterint, in oratorio, processionibus aliisque actibus publicis cum Confraternitas convocabitur, teneri et obligatos esse.

  A024003330 

 Ut igitur confratres præfati discant quid agere debeant ex aspectu eorum habitus ac ab aliis dignoscantur, ad instar itaque aliarum Confraternitatum, maxime Archiconfraternitatis sanctissimi Crucifixi in ecclesia Sancti Marcelli, Ordinis [365] Fratrum Servorum, in alma Urbe ab antiquo erecta, cui aggregari summopere cupimus, statuimus et ordinamus, habitum hujus nostræ Confraternitatis Sanctæ Crucis esse saccum, seu potius camisiam telæ nigræ canapis, totum corpus, a collo ad talaria usque contegentem, simplicem, sine scissura, serico ornamento aut aliquo labore, una cum caputio ejusdem telæ et coloris caput et faciem [366] velante.

  A024003346 

 Nos quoque, eorum qui Confraternitatem nostram hujusmodi professi fuerint perpetuam memoriam habere volentes, statuimus et ordinamus, primo: nostrum suprascriptorum nomina et cognomina, ut superius descripta sunt; deinde, aliarum omniumque [369] personarum, utriusque sexus, ipsam ingredientium, ac eorum qualitatem, cum designatione diei receptionis et pecuniæ per eas sponte oblatæ, per Secretarium inferius deputatum in libro ad hoc solum destinato describi debere..

  A024003354 

 Hic Prior, solus ex confratribus, in oratorio, processionibus, congregationibus aliisque actibus publicis superpelliceum deferet, et ibidem præeminentiam habebit, Officia divina inchoabit, preces et orationes publicas recitabit; is unus in processionibus sic indutus, medius inter duos Assessores habitum Confraternitatis deferentes, incedere in oratorio, populo cum Sacramento (diebus quibus super altari collocabitur) benedicet; eos qui Missas ordinarias Confraternitatis aliasque extraordinarias celebrabunt annotabit, directores processionum et cantores eliget; ipse etiam, una cum Assessoribus, visitatores infirmorum et incarceratorum, ac compositores [371] discordiarum deputabit, ac cum eisdem Assessoribus Confraternitatem ingredi volentes recipiet, et ab eis professionis fidei emissionem et promissionem inferius insertas exiget.

  A024003370 

 Tandem, duodecim Consiliarii, partim clerici, saltem sacris initiati, partim laici, in eadem congregatione generali quotannis deputabuntur, inter quos assumentur Prior, Assessores, Thesaurarius et Secretarius prioris anni, qui una cum duobus Assessoribus, Thesaurario et Secretano [374] noviter creatis, præsidente inibi Priore ejusdem anni, qualibet die secunda cujuslibet mensis non impedita, congretionem parvam aliasque extraordinarias constituent et negotia Confraternitatis tractabunt..

  A024003398 

 Reservamus nihilominus nobis et confratribus successoribus nostris in eadem Confraternitate, jus et potestatem Statuta et ordinationes hujusmodi mutandi eaque revocando ampliandi, limitandi et alia de novo faciendi cum id expediens videbitur; de consensu tamen Capituli ac auctoritate R mi D. Episcopi nostri, et sub beneplacito Sanctissimi Domini nostri Papæ et Sanctæ Sedis Apostolicæ..

  A024003609 

 Nos, CLAUDIUS DE GRANIER, Dei et Apostolicæ Sedis gratia Episcopus et Princeps Gebennensis, universis notum facimus et attestamur omnia et singula quæ superius digesta sunt pro Confraternitatis erectione in honorem Sanctæ Crucis, Conceptionis Beatæ Mariæ et Sanctorum Petri et Pauli Apostolorum, per dilectos in Christo Ecclesiæ Nostræ Canonicos, attente perlegisse et [382] nihil invenisse quod christianas aures possit offendere; immo vero dignissima quæ ad communem Ecclesiæ utilitatem ab iisdem fratribus religiose observentur, ad cultus enim divini augmentum, mores formandos et piorum operum exercitium, cum totius populi ædificatione, utilia et accommodata esse deprehendimus; ut merito eis Nostrum consensum dari et per Nos approbari ac recipi debeant, prout per præsentes assentimus, recipimus et approbamus..

  A024003634 

 37: Cum sint loca pia; ut Fed.

  A024004218 

 FRANCISCUS DE SALES, Dei et Apostolicæ Sedis gratia Episcopus Gebennensis et Princeps, die 24 Septembris anni 1603, ad abbatiam et ecclesiam de Six accessit; ac primo sequenti die, celebrata Missa, R. D. Jacobum de Mouxi una cum omnibus Religiosis ibidem residentibus [441] et præbendatis convocavit, et coram se stantibus declaravit se accessisse ad eos eorumque abbatiam ut omnia quæ ad eorum mores, vitam et conversationem, ac etiam quæ ad ædificia, bona ac jura visitaret tanquam prædictæ abbatiæ Superior; se enim id facere, debere et posse juxta antiqua episcopatus Gebennensis jura et consuetudines: quare, si quid haberent quo existimarent id fieri non debere, libere panderent.

  A024004236 

 Religiosi conquesti sunt quod tres ex numero debito jampridem desint; cum enim duodecim esse deberent, decimum, undecimum et duodecimum deesse..

  A024004252 

 Quotidie, ut minimum, quatuor Missas celebrent, et etiam certis quibusdam diebus quinque, nimirum cum ad id alioquin tenentur.

  A024004271 

 De communi mensa restituenda tunc statuendum reliquit, cum ad eam faciendam media necessaria suppetent, quibus nunc Monasterium caret, ut loco apto utensilibus et cætera id genus.

  A024004366 

 Quapropter cum, Deo inspirante, ipsos venerabiles dominos Canonicos de pristina regulari observantia, quæ temporum injuria inter eos collapsa propemodum et extincta jacebat, erigere et in integrum restituere velie, necnon admodum Illustres et Reverendos dominos Jacobum de Mouxi, Abbatem licet commendatarium, ac dominum Humbertum de Mouxi, ejusdem Coadjutorem et ipsius Monasterii electum, non solum hujusmodi pia Consilia ac vota probare, sed etiam adjuvare, ex animo statuisse cognosceremus:.

  A024004378 

 Cum abbatia hæc commendata sit, propterea decernimus [457] in ea deinceps sicut antea factum est observari debere, ut scilicet omnibus domnis Canonicis unus ejusdem Ordinis expresse professus, qui Prior nominetur, et qui gregi præire et præesse possit, juxta Concilium Tridentinum, cap. 21°, Sess e 25, præficiatur ac constituatur.

  A024004383 

 Si quid autem majoris momenti faciendum sit aut præcipiendum, neque sit periculum in mora, Prior nihil moveat aut decernat quin prius ea de re cum Capitulo [458] suo contulerit.

  A024004396 

 Benedictio autem mensæ et gratiarum actio post refectionem, ab hebdomadario fiat, nisi in festis [460] solemnibus, in quibus ejusmodi officium a Priore, et, eo absente, Subpriore incumbet; ac durante refectione semper legatur voce clara et intelligibili, et cum debitis inter puncta interstitiis..

  A024004518 

 Post quarum quidem Literarum Apostolicarum in forma Brevis Nobis et per Nos exhibitarum et receptarum, fuimus per eumdem R dum dominum (sic) Vespasianum Agatia debita cum instantia requisiti ut ad earumdem Literarum executionem procedere dignaremur.

  A024004518 

 Quod nonnisi longo temporis cursu ex fructibus dicti monasterii valorem mille ducentorum scutorum auri non excedentibus, multis ordinariis et extraordinariis oneribus, et pensioni Ill mo et Serenissimo Carolo Emanuele, Sabaudiæ Duci, obnoxiis concessæ et solvendæ (sic), prestari non potest, dicto Reverendo domino Abbati, seu commendatario perpetuo Beatæ Mariæ Abundantiæ pro tempore existenti, seu ejus legitimo procuratori, membrum de Presingy, valoris annui centum scutorum, ad sexdecim annos, a die arrendationis computandos, [469] mille scutorum in pecunia numerata anticipata solvendorum, pretio, etiam quibusvis personis, etiam laicis, locandi et arrendandi; vel illud idem membrum, per dictum tempus sexdecim [annorum], dictis personis, justo pretio obligandi et relaxandi; necnon alia bona dicti monasterii cum omnibus et singulis pactis, conventionibus, commissionibus, obligationibus, submissionibus, renunciationis clausulis et cautelis necessariis, et apponi solitis prædicta auctoritate Apostolica, obligandi licentiam concedimus et indulgemus; ac etiam de debitis et receptis pecuniis easdem personas questandi et liberandi; dictasque pecunias penes aliquam ædem sacram aut personam fide dignam, et facultatibus idoneam, deponi, pro dicta fabrica quanto citius construenda, felicis memoriæ Pauli PP. secundi Constitutione et aliis ordinationibus non obstantibus.

  A024004519 

 Quodque membrum de Presingy nuncupatum, locatum, arrendatum et relaxatum, finitis sexdecim annis, cum omnibus suis juribus, pertinentes et melioramentis ad dictum monasterium Beatæ Mariæ de Abundantia, pleno jure, revertatur et cedat, fructusque, redditus et proventus quovismodo obligati liberi maneant..

  A024004902 

 Decernentes post notificationem et intimationem præmissas, et ubi de iis et prædictorum Reverendissimorum Archiepiscopi et Episcopi responsione et assensu Nobis legitime constiterit, Nos conjunctim una cum R mo in Christo Patre et Domino, D. Episcopo Crisopolitano, si illi se Nobis adjungere placuerit, prædictarum [508] Literarum Apostolicarum executionem, juxta earumdem formam, continentiam et tenorem, justitia mediante, aggressuros..


25-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXV-Vol.4-Opuscules.html
  A025001391 

 Et cum spiritu tuo..

  A025001402 

 Demum, turpissimae mortis tuae dulcis Sponsi sui memoriam hoc viduitatis indicium saepe mentis earum oculis repræssentent, ac radicibus cordis continuo recolendam tenacius astringant: ut cum hac galea salutis, tanquam sociae Passionis tuae, consolationem tecum aeternam, et cum omni Curia caelesti semper valeant experiri.

  A025001402 

 Qui vivis et regnas cum Deo Patre, in unitate Spiritus Sancti Deus, etc..

  A025001414 

 Exuat te Dominus veterem hominem cum moribus et actibus suis..

  A025001492 

 Et cum spiritu tuo..

  A025001513 

 Caput omnium fidelium, Deus, et totius corporis Salvator, hoc operimentum velaminis quod famules tuae, propter tuum tuaeque Genitricis Beatissimae Virginis Mariae amorem, suo capiti sunt imposituræ, dextera tua sancti † fica; et hoc quod per illud mistice datur intelligi, tua semper custodia, corpore pariter et animo incontaminato custodiat, ut quando ad perpetuam Sanctorum remunerationem venerit, cum prudentibus et ipsa virginibus preparata, te perducente ad sempiternae faelicitatis nuptias introire mereatur.

  A025001537 

 Et cum spiritu tuo..

  A025001588 

 Qui vivis et regnas, cum Patre et Spiritu Sancto, in sœcula sœculorum.

  A025002716 

 Accipe, Filia charissima, lumen corporale in signum luminis interioris, ut lumine divinæ sapientiæ illustrata, cum fervore Sancti Spiritus, Jesu Christi, Ecclesiæ Sponsi, æternum consortium merearis..

  A025002727 

 Exuat te Dominus veterem hominem cum actibus suis..

  A025003464 

 Visis et consideratis quse consideranda erant, Domum hanc «Congregationis Beatissimse Virginis Dei Matris de Visitatione» nuncupatam, in Monasterium, sub Regula Sancti Augustini ereximus et erigimus, decernentes, eadem authoritate Apostolica, omnes Sorores sive Moniales ejusdem Domus ipsumque totum Monasterium uti, frui et gaudere deinceps debere omnibus et singulis immunitatibus, privilegiis, indultis ac concessionibus quibus caetera Monasteria Moniahum sub eadem Regula viventium, uti, frui et gaudere solent; ac simihter, eisdem Sororibus perpetuam clausuram, secundum Concilii Tridentini decreta, servare deinceps imponimus et injungimus, cum omnibus legibus solemnitatis votorum..

  A025003510 

 Cum autem Congregatio dictarum mulierum humillima supplicatione a Sancta Sede Apostolica postularet, ut etiam in Monasterium conversa et erecta, nihilo magis propterea teneretur ad recitandas Horas canonicas Officii quod magnum appellatur, quam antea tenebatur; sed placeret dicts Sanctae Sedi Apostolicae illi indulgere, ut Sorores erecti Monasterii Officium parvum Beatissimae Virginis Mariae in choro, serio, graviter, lente, devote ac rehgiose quotidie, ut antea solebant, recitando, [512] ab alia Officii recitandi obligatione liberae et exemptae remanerent; idem Summus Pontifex illis hoc privilegium ad septennium benigne indulsit, vivae vocis oraculo asseverans se postea, si in humanis maneret, in perpetuum illud ipsum privilegium facile daturum (teste R. P. Don Justo Guerino, Praeposito Clericorum regularium Sancti Pauli Taurini, qui tunc rem istam urgebat); sin vero ab humanis excederet, successorem suum id etiam libenter facturum; quia vero res minus antea usitata fuerat, nolle se initio et primo obtutu in perpetuum concedere..

  A025003512 

 Quia cum mulieres ut plurimum latinum eloquium ignorent, maxime vero in Gallia et Gallicis regionibus, parum interest quod ad earum aedificationem et consolationem [513] spiritalem attinet, sive unum, sive aliud Officium recitent, dummodo rite et devote recitent..

  A025003518 

 Sic enim fiet ut possint omnes pariter, senes cum junioribus laudarc nomen Domini..


26-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXVI-Vol.5-Opuscules.html
  A026000240 

 Dominus interrogavit: Quem quæritis? etc. Et Judam, signo dato, rediisse cum cæteris, unde dicitur: Stabat autem Judas, qui tradebat eum, cum ipsis, [etc.].

  A026000249 

 La ilz luy donnent a boire du vin mirrhé, ou avec du fiel, et cum gustasset noluit bibere.

  A026000250 

 Et cum iniquis reputatus est f)..

  A026000663 

 Unde venatores cum canes, ab odore devicti fuerint, leporum vestigia insequi nequeunt.

  A026000701 

 Abeston, lapis coloris ferrei, arabicus, semel accensus non extinguitur; habet naturam lanuginis quæ dicitur pluma salamandræ, cum humido modico unctuoso pingui et inseparabili ab ipso, et illud fovet ignem.

  A026000702 

 Abides, animal marinum, cujus conversatio et cibus in aquis; postea mutatur ejus figura et efficitur terrestre; et tunc, cum figura et natura, mutat nomen et dicitur astoiz.

  A026000708 

 Accipitres et omnes aves rapaces habent pennas, pedes et anhelitum venenosum, maxime cum balneati fuerint, et pennas rostro composuerint.

  A026000764 

 29: Deus cum vellet invitare populum ad recte vivendum, minatur de facturum alioquin omnes maledictiones scriptas in libro hoc, et dicent omnes gentes: Quare hoc fecit Dominus? et cætera.

  A026000809 

 Omne gaudium existimate, fratres, cum in varias tentationes, etc. Exultate ei cum tremore.

  A026000818 

 VI]: Ceux qui ont autrefois esté morduz des chiens enragés ou des serpens, encor quilz soyent gueris rengregent les playes de ceux qui en sont malades a s'approcher seulement d'eux. Quam facilis est casus eorum qui cum peccatoribus versantur! Nemo habitare debet cum iis cum quibus semel peccavit, nisi cauté, nam plagæ etiam obductæ reviviscere et recrudescere faciunt vulnera..

  A026000868 

 XI].) Elegans descriptio hipocritæ, cujus opera, cum sint diaboli, reponuntur cum bonis, et ea fovet Ecclesia videnturque illi speciosa et datur illis merces debita veris operibus, et cætera omnia absumit Ecclesiamque lacerat.

  A026000873 

 Le Roy d'Albanie, adverti de cela, luy en renvoya un autre, l'advertissant qu'il ne failloit espreuver ce chien contre petites bestes; Alexandre luy fit bailler un lion, lequel fut incontinent mis en pieces par ce chien, puis un elephant, de mesme. Heu, quam indignum Christianos, tam magnos viros, velle cum hominibus contendere! Contendant et vindictam exerceant cum dæmone, magna illa bestia et leone circumeunte.

  A026000875 

 LXIX]. Hæretici, muli, nunquam cum iis concordant qui facti sunt ut jumentum apud Deum, id est Catholicis; et hæretici sunt steriles, ultra non proficiunt..

  A026000897 

 Ergo Pharisei, cum mentha, quæ luxuriam ciet, et cum anetho, quæ ad gulam et somnum provocat, cyminum conjungunt, ut exterminent facies suas et videantur continentes et jejunantes..

  A026000912 

 L'aymant frotté de l'ail ne tire le fert si, par apres, il n'est lavé de sanc de bouc. Allium, superbia Adami, impedit attractionem magnetis, id est Dei; sed cum Deus lotus est in sanguine Christi, tunc iterum attrahit..

  A026000914 

 Si mundus affligit nos, meliores efficimur; si vestigia ejus sequamur et affectuum pedes cum eo componamus, languidi efficimur..

  A026000972 

 Sed si pictor, data pictura aliqua, aliam pro prima voluisset vendere, nullam operi sua minuisse gloriam; sic Deus cum gloriam pro gratia..

  A026000974 

 Ad luctam Christi cum dæmone, potius laudatam quam irnitatam..

  A026000996 

 At cum de homine: Faciamus hominem; et tunc: et erant valde bona..

  A026000996 

 [Ibid., p. 5.] Sic Deus initio mundi: Fiat; et factum est ita, et fecit bestias, etc,; vidit quod esset bonum, sic enim ait Scriptura cum de cæteris creaturis.

  A026000998 

 — Spes sine timore, vel timor sine spe, est solitarium et malignum lumen comburens carinam; at cum duo, bonum omen et expellunt malignum, id est desperationem, nimirum timorem sine spe, aut presumptionem quæ nihil aliud est quam spes sine timore.

  A026001028 

 Une poule qui meyne les poussins, en voyant un'autre qui meyne les paonneaux, elle laisse les siens, de jalousie [154] et desdain. Sic plerique relinquunt iter virtutum cum vident alios perfectiores; relinquunt opera vacationis cum vident alios opera pulchriora facere, ut prædicare, etc. At vero, deberent considerare melius esse opera propria ac pullos proprios ducere, quam opera gratiarum gratis datarum et quæ in utilitatem solum aliorum sunt, et pullos alienos habere..

  A026001048 

 Halietus, aquila marina, quæ pisces capit; et si piscem majorera quam ferre possit accipiat, potius seipsam cum onere in profundum demergi patitur, quam prædam relinquat.

  A026001054 

 Lactare, in Scripturis est blandiri: Cum te lactaverint peccatores, ne acquiescas eis.

  A026001065 

 Minutius Fœlix, comparans Gentiles cum Christianis: « Vos, » ait, « conscios timetis, nos conscientiam.

  A026001070 

 In Tract, de imperio et regno amoris: cum constitutum sit amorem residere in suprema parte animæ, veluti in supremo totius regni solio, facienda erunt capita quibus ostendamus hunc amorem supremum, uti amoribus inferioribus: scilicet, quomodo charitas utatur amore concupiscentiæ, qui est spes, illique imperet; quomodo utatur amore desiderii, amore benevolentiæ; deinde, quomodo utatur timore, gaudio, dolore cæterisque omnibus animæ passionibus; tum vero, quomodo utatur virtutibus, et sic ubique regnet.

  A026001072 

 Ad cap. de amore congenito et intimo, nobis addenda similitudo de eo qui aquas in terra latentes ad puteum faciendum querit: nam tempore calidissimo æstatis, cum terra valde sicca est, paululum ante solis ortum, prostratus humi circumspicit ad orientem planiciem terræ, et ubi videt nebulum et vaporem tenuem, ibi judicat latere fontem quem alioqui non videt.

  A026001078 

 Magnificentia, cum habet radicem charitatis, patescit inter pauperes et secreto; falsa vult videri..

  A026002463 

 Prieghar dia a tutti cognitione, ut possimus comprehendere cum omnibus sanctis, quæ sit latitudo, longitudo, sublimitas et profundum: la larghezza delli suoi benefizii, la lunghezza e grandezza delle sue promesse, l'altezza della sua Maestà e la profondità de' suoi giudizii.

  A026002506 

 Battetemi, Signore, con misericordia: peto, Domine, virgam cum misericordia; hic ure, hic seca, ut in seternum parcas.

  A026002531 

 Conosciamo, Padre, cum omnibus sanctis, quæ sit latitudo, longitudo, sublimitas, profundum: conosciamo la larghezza de'vostri benefizij verso di noi, che è più del mare e della terra; la lunghezza de' vostre promesse, quali sono infinite; l'altezza di vostra [400] Maestà, qual'è immensa; la profundità dei vostri giudicij, quali sono un abisso..





Copyright © 2014 Salésiens de Don Bosco - INE